Reportage opleiding motormonteur België
Aan het Provinciaal Centrum voor Volwassenenonderwijs (PCVO) Groeipunt in het Oost-Vlaamse Ninove geeft Marc Pattyn al zo’n achttien jaar de avondlessen voor de opleiding ‘Mecanicien motorfietsen en bromfietsen’. Wij draaiden een avond mee in zijn leslokaal.
Het is dinsdag iets voor zes ’s avonds als de eerste cursisten voor de opleiding ‘Mecanicien bromfietsen en motorfietsen’ – al dan niet op de motor – bij het leslokaal in Ninove binnendruppelen. Mooi op tijd, want de les start pas om half zeven. Aan de andere kant is het tekenend voor het enthousiasme van de leerlingen. De opleiding valt onder het volwassenenonderwijs, dus hier geen pubers je doorgaans op middelbare scholen tegenkomt. Iedereen is achttien-plus. En dan hebben we het over de breedste zin van het woord. Dus van jongvolwassenen, die net achttien kaarsjes hebben uitgeblazen, tot leerlingen voor wie de vijftigste verjaardag al een vage herinnering is. En net als de leeftijden, lopen ook de redenen om mee te doen aan de opleiding uiteen. Zo is een deel van plan een carrière in de motorbrache te starten, terwijl andere kennishongerigen juist willen leren hoe ze hun eigen motor op juiste manier kunnen onderhouden. Verantwoordelijk voor al die kennisoverdracht, is hun leerkracht Marc Pattyn. Iemand die al van jongs af aan tussen de motoren zit. “Mijn vader was chef-werkplaats bij de Rijkswacht en hij nam me overal mee op cursus, van BMW tot Harley-Davidson.” De Belgische Rijkswacht reed tot in de jaren zeventig Harley-Davidson’s – de beroemde/beruchte ‘Zwaantjes’ en stapte daarna over op BMW. Pattyn volgde zelf A2 Mechanica en ging aan de slag bij staalbedrijf Sidmar. Toen hij vanwege familieomstandigheden op zoek moest naar een baan waarbij hij in de schoolvakanties thuis kon zijn, bleek het onderwijs dé oplossing. “Ik had gesolliciteerd naar een functie al lasser-mecanicien, maar toen startte men ook met de cursus motor en bromfietsmecanicien.” Hij behaalde de lerarenopleiding en zette de stap naar onderwijzer. Maar niet voordat de schooldirectie Pattyn vroeg om te tonen dat hij wist waarover hij sprak. “Ik moest een proef doen op een BMW R1200C. En BMW was mijn specialiteit. Dus heb ik iedereen maar bij mij thuis uitgenodigd. Want daar stond tenminste een draaibank en een freesmachine staan.”
De carrièreswitch van Pattyn was ook het begin van de opleiding ‘Mecanicien bromfietsen en motorfietsen’ bij PCVO Groeipunt. En precies op het juiste moment, zo beaamt adjunct directeur de onderwijsinstelling Viviane Vanden Bulcke. Want er was grote vraag naar. Zowel vanuit de leerlingen die een opleiding op niveau wilden hebben, als vanuit bedrijven die vacatures hadden (en hebben) voor goed opgeleide motor- en bromfietsmonteurs. “De opleiding motor- en bromfietsmecanicien bestaat niet in het reguliere dagonderwijs, enkel voor herstel van bromfietsen wordt er in het dagonderwijs (voor leerlingen die moeten voldoen aan de voltijdse leerplicht) een opleiding aangeboden”, aldus Vanden Bulcke. “De opleiding automecanicien was er al wel. Achttien jaar geleden kwam Marc Pattyn hier met de vraag of we al eens aan een opleiding motormecanicien gedacht hadden. Vanuit de opleiding automechanica is toen de module ‘motor’ opgezet. De opleiding is door de jaren heen uitgewerkt tot een volwaardige opleiding met eigen leerplan dat steeds wordt aangepast aan de nieuwe technieken in overleg met de beroepssector.”
Momenteel betekent dat er een driejarige opleiding staat, die gegeven wordt door twee leerkrachten. In die drie jaar komen de leerlingen steeds één avond in de week les volgen. En alle weekavonden is er een andere groep. Dat dat de vraag naar de opleiding onverminderd groot is, blijkt uit de wachtlijst waar momenteel zo’n 80 personen op staan.
“Jongeren die een middelbaar diploma automonteur op zak hebben, daar zit de branche niet op te wachten”, legt Pattyn uit. “Iemand die ‘auto’ doet, mist toch de specifieke kennis van de motortechniek.” Dat is ook in het leslokaal goed zichtbaar. De ruime hal waarin de cursisten werken is namelijk in tweeën gedeeld. Rechts staan de auto’s en busjes voor de opleiding automonteur en links staan meer dan twintig motoren. Het aanbod bestaat onder meer uit een aantal BMW’s (klassiekers en moderne exemplaren), een CB600 Hornet, een Harley-Davidson, een Moto Guzzi, Honda SL125, een Honda PX-R en ook een vers gepoedercoat frame van een EMW (de Russische BMW). En de keuze aan motoren blijft groeien. Zo heeft de school onlangs een blok van een F750GS uit Duitsland ontvangen. “Op die manier kunnen we dankzij de fabrikanten, op didactisch niveau ook meegroeien,” zegt Pattyn. Want naast het feitelijke blok, stelt BMW ook de software beschikbaar die nodig is om moderne systemen uit te kunnen lezen. “Hierdoor kunnen wij ons blijven inzetten om aan de vraag vanuit de branche en onze leerlingen tegemoet te komen”, vult Vanden Bulcke aan. “En die leerlingen hoeven dus niet alleen te bestaan uit jongeren die graag als motormonteur aan de slag willen. Iedereen, ongeacht zijn leeftijd, is van harte welkom.”
Wat houdt het in?
Wat leren de motormecaniciens in spé in Ninove? Kort gezegd komt het neer op het ontmantelen van een motor- of bromfiets en het weer assembleren tot een functionerend geheel. Er is aandacht voor periodiek onderhoud, het om het stellen van een diagnose en het herstellen van het probleem. “Daarbij leren ze ook het hanteren van het gereedschap en weten waarvoor wat dient,” legt Marc Pattyn uit. Het laatste jaar besteden de cursisten aan een eigen project. Na afloop van de cursus ontvangen de leerlingen een certificaat. Voor wie in het verleden geen diploma middelbaar heeft gehaald (bijvoorbeeld door van school te gaan zonder examens af te leggen) bestaat er de mogelijkheid om een ‘aanvullende algemene vorming’ te volgen om zo alsnog een diploma secundair onderwijs te behalen. Kijk voor meer informatie op www.pcvogroeipunt.be
