Tussenverslag Dakar Rally 2012
De Dakar-rally is in volle gang. De eerste rallyweek in Zuid-Amerika had alles in zich: stof en water, vreugde en verdriet, winst en verlies, doorzetten en opgeven en helaas ook leven en dood. Kortom het is weer een hele echte Dakar. Anders dan de voorgaande rally’s in Zuid-Amerika rijdt men nu geen rondje om weer aan de Argentijnse oostkust te finishen, maar is er net zoals vroeger bij de originele Afrikaanse rally weer sprake van één lange doorgaande route, die op nieuwjaarsdag startte in het Argentijnse Mar del Plata en die twee weken en 8.363 km later eindigt in het Peruaanse Lima, aan de westkust van Zuid-Amerika. Dit nieuwe traject verandert echter niets aan de traditionele KTM-overheersing.Bij de auto’s en vrachtwagens krijgt de rally steeds meer het karakter van de ‘Canonbal Run’: een hoge notering in de Quote 500, de lijst van 500 rijkste mensen van Nederland, lijkt bij de vierwielers steeds belangrijker voor een startplaats. Bij de motorrijders is dat wat minder van toepassing: daar overheerst nog steeds vooral de heroïek, het doorzettingsvermogen en de rijvaardigheid. 178 van die stoere motorrijders gingen er 1 januari van start in Mar del Plata. Daarbij waren er elf zonder enige assistentie, die dus al het onderhoud zelf doen en waarvoor de organisatie een kist met onderdelen en eens te wielen meeneemt van etappeplaats naar etappeplaats. De beide Nederlanders Erik Kofman en Hans Jos Liefhebber zijn twee van die zogenaamde ‘kistrijders’. Voor alle motorrijders geldt nu trouwens dat ze het met maximaal 450 cc onderweg zijn en bovendien wordt zuinig zijn op je motortje beloond, want voor het eerst hangt er aan het wisselen van een motorblok tijdens de twee rallyweken ook een tijdstraf: 15 minuten voor de eerste blokwissel, 45 minuten voor de tweede en 2 uur voor de derde. Fabrieksrijders kunnen daardoor dus ook niet meer onbeperkt wisselen zonder gevolgen voor het klassement. Trouwens ook te hard rijden buiten de special tests levert de deelnemers dit jaar naast een geldboete ook straftijd op.Van rustig warmdraaien en je een paar dagen inleven in de ruige rallywereld was ditmaal geen sprake: van meet af aan werd er van dik hout planken gezaagd. De rally was een rally vanaf de allereerste kilometer en dat werd droevig onderstreept door het dodelijke ongeluk van de 38-jarige Argentijnse motorrijder Jorge Boero, die vlak voor het einde van de eerste proef ten val kwam en overleed.Voor Ebert Dollevoet en Jan van Gerven viel het doek ook al in de begingfase van de rally. Ze moesten beide capituleren toen hun Honda 450 rally kuren begon te vertonen: met name de ontsteking lijkt de achilleshiel van deze in Vorden geprepareerde machines te zijn.Al na die eerste etappes, met hoge temperaturen en ook veel waterpassages, werd duidelijk dat ondanks alle goede bedoelingen van de teams van Yamaha, Husqvarna, Aprilia, Sherco en Honda de echte strijd om de winst in deze Dakar-rally opnieuw binnen het KTM-fabrieksteam beslist zou worden. Er kan in de tweede rallyweek natuurlijk nog veel gebeuren, maar Cyril Despres (voor het laatst winnaar in 2010) en zijn teammaat Marc Coma (de winnaar van de 2011-editie) steken op alle fronten met kop en schouders boven de rest uit. Het zijn veruit de beste motorrijders in de Dakar, ze hebben veruit de beste machine en bovendien het beste team achter zich staan. Alleen domme pech of verkeerd navigeren kan hen feitelijk van een één-tweetje afhouden. Op de rustdag – na precies één week rally – voerde Despres het klassement aan, met ruim zeven minuten voorsprong op Coma. Laatstgenoemde lijkt eigenlijk de snellere rijder van de twee, terwijl Despres vooral de slimste rijder lijkt te zijn. Dat wordt nog een mooie strijd.De belangrijkste tegenstand voor dit KTM-superduo komt van de Yamaha-rijders Rodriques en Casteu, plus de Husqvarna-piloot Concalves. Maar zij kijken alle drie al tegen een achterstand van 50 minuten of meer aan. Opmerkelijk is dat al deze drie rijders regelmatig voorin te vinden zijn tijdens de etappes, maar dat ze ook allemaal al minimaal één keer flink tijd hebben verloren in de vorm van technische problemen of een navigatiefout. Maar weinig rijders kunnen elke dag knallen, vaak wordt een hele goede dag afgewisseld met een wat mindere dag. Ook op dat gebied zijn Despres en Coma een klasse apart: die weten dag in dag uit vooraan te rijden.Aanvankelijk leek vooral de Chileen Lopez op zijn 450 cc Aprilia tweecilinder zich nog met de topklasseringen te kunnen gaan bemoeien. Hij raakte afgelopen voorjaar nog zwaar geblesseerd in Tunesische rally, maar gaf meteen in de eerste etappe zijn visitekaartje af met een klinkende dagoverwinning. Hij wist zich goed te handhaven in de kopgroep, maar vond zijn Waterloo in de laatste etappe voor de rustdag, nota bene in de eerst etappe op Chileens bodem. In het beruchte rondje Copiapo-Copiapo kwam hij hard ten van en verloor meer dan een half uur, waardoor hij terugviel naar de negende plaats, maar meteen al aangaf dat hij nog niet zeker wist of hij na de rustdag nog wel weer in actie zou komen, omdat hij veel last had van blessures.Naast Lopez was ook onze landgenoot Frans Verhoeven met zijn Sherco één van de absolute smaakmakers van de eerste rallyweek. In een interview met Henk Knuiman in MotoPlus 24 gaf die al aan dat Frans erg snel is, maar in feite in elke rally teveel meemaakt, wat een hoge eindklassering in de weg staat. Dat waren profetische woorden, want ook in de eerste week van de 2012-Dakar kende Verhoeven louter pieken en dalen. Die pieken waren zonder twijfel zijn tweede en derde plaats in de derde en vierde etappe, waarin hij liet zien ook met de Sherco vooraan mee te kunnen rijden. In de derde etappe was Despres de snelste, in de vierde etappe leek Verhoeven te kunnen gaan winnen, ware het niet dat zijn achterspatbord afbrak en de losbungelende draadjes van het achterlicht kortsluiting veroorzaakten, waardoor hij moest stoppen en eerst die draadjes moest afkoppelen en een nieuwe zekering plaatsen. Maar de derde plaats was nog steeds heel erg netjes. En die had hijzelf na de tweede etappe waarschijnlijk ook niet verwacht, toen hij in de aanval ging en er allerlei bouten en moeren van zijn machine bleken los te trillen. Ondermeer de stroomlijn kwam er los op te zitten en een bout uit de kroonplaat liep los. “Ik wil een andere monteur!” brieste Frans toen hij het bivak die dag na veel sleutelen onderweg op de 29e plaats bereikte. Even leek hij zijn eigen teammensen aan te vliegen, maar mede door zijn twee Nederlandse begeleiders Humprey Senn van Basel en voormalig GP-crosser Willie van Wessel werd de zaak gesust en zijn motor extra goed onder handen genomen. Door zijn uitstekende derde en vierde dag kwam Frans met grote stappen de top-tien binnen en juist toen hij in de vijfde etappe de stap naar de eerste vijf in het tussenklassement leek te gaan maken, sloeg het noodlot toe in de vorm van een kapot achterwiel nadat hij aan het begin van de special test als één van de allereerste rijders op volle snelheid aankwam bij een ongemarkeerde drie meter brede greppel. Hij probeerde er met ca 120 km/uur overeen te springen, maar knalde met zijn achterwiel tegen de rand, waardoor de spaken braken. Verhoeven keerde terug naar de start van de proef, om daar tot ontdekking te komen dat de wielen van andere Sherco-rijders niet in zijn motor pasten. Met de stoom uit zijn oren meldde hij aan het thuisfront: “Het is ook wel enorm handig als de andere rijders van ons merk andere wielen hebben. Godsamme nog aan toe, ik wil er niet uit op deze manier!” (Ter illustratie: voor zowel Despres en Coma heeft KTM voor elke dag nieuwe wielen bij zich, dus 26 reservewielen in totaal. Bovendien hebben die waterdragers die in zo’n geval hun wiel moeten afstaan.)Verhoeven moest echter ruim twee uur wachten op een nieuw achterwiel, zodat hij het klassement nu uit zijn hoofd kon zetten en hooguit nog kan gaan voor de dagwinst.Ook Henk Knuiman had zich veel meer voorgesteld van deze Dakar-rally. De verbetering van zijn achtste plaats in 2000 leek al na een paar dagen een illusie: met domme pech en kleine valpartijtjes werd duidelijk dat het niet Henk’s rally was. Bovendien liep hij in de tweede etappe een fikse elleboogblessure op en kreeg hij last van diaree, waardoor de eerste rallyweek er eentje werd van puur overleven. Henk had – evenals veel andere geblesseerde rijders en het zwaar beproefde materiaal – nog mazzel dat de zesde etappe werd geannuleerd, omdat die dag over de 4.700 meter hoge San Francisco-pas tussen Argentinië en Chili zou gaan en daar sneeuw zou liggen. Die etappe werd dus uitsluitend als 700 km lange verbindingsroute gereden, zodat iedereen weer een beetje op adem kon komen. Ook Daniël Willemsen profiteerde daarvan, aangezien ook de ontsteking van de Honda van deze negenvoudig zijspancross-wereldkampioen uitgerekend op deze dag er de brui aan gaf. Zelfs de hulp van buggyrijder Jurgen van den Goorbergh mocht niet baten: de bezemwagen van de organisatie pikte Willemsen van het parcours, maar omdat het een geannuleerde etappe was, had dat geen gevolgen en mocht Willemsen de volgende dag gewoon weer starten. Zodat hij op de rustdag als marathonrijder (Willemsen mag helemaal geen motorblok wisselen voor dit klassement) op een keurige 56e plaats staat, ondanks dat hij het voor zijn doen rustig aan moet doen om zijn motor te sparen.Hans Jos Liefhebber valt ook deze rally weer op in positieve zin. Je hoort of ziet hem niet, maar hij rijdt elke dag erg sterk en staat nu op een 34e plaats in de tussenstand en dat is voor een ‘kistrijder’ ongekend hoog. Geert Mulder, Erik Kofman, Jan van Woerkum, Ronald ter Beek en Marco van Geel zitten er na de zevende etappe allemaal nog keurig in de rally en gebruiken de welverdiende rustdag om de accu op te laden voor de tweede rallyweek, om zondag 15 januari te kunnen finishen in het Peruaanse Lima.[bijschriften]1 en 2Cyril Despres is de te kloppen man in de Dakar-rally 2012.3Voor de 4.700 hoge bergpas-oversteek van Argentinië naar Chili hadden de motorrijders, hier Marc Coma, zich goed aangekleed.4Hen Knuiman had een zware week.5De ‘alles of niets show’ van ‘Tricky’ Frans Verhoeven.6Hans Jos Liefhebber in vliegende vaart.7De vermoeidheid is Daniël Willemsen van het gezicht af te lezen.8Enduro-omstandigheden in de Dakar voor Erik Kofman.9Roland ter Beek filmde het publiek bij de start.10Marco van Geel laat weten dat het nog steeds goed gaat.
