Tips & Tricks MP 7-2010
WHAT’S IN A NAME?Hoe zijn de merknamen ontstaan, wat betekenen ze en heeft het logo een diepere achtergrond? In deze rubriek bekijken we de namen en logo’s die de merken een eigen gezicht moeten geven. M en M. Nee, niet die snoepjes, maar Morini en Mazzetti. Onder deze namen construeerde Alfonso Morini met zijn compagnon Mario Mazetti al motorfietsen, voor hij in 1937 het merk Moto Morini in het leven riep. Morini nam de dubbele ‘M’ over en ook de beeltenis van de adelaar. In die vroege jaren leek die adelaar overigens erg veel op het symbool dat de destijds in Italië sterk opkomende fascisten gebruikten. Begin jaren zeventig kreeg de adelaar van Moto Morini een wat gestileerder uiterlijk en dat bleef ook na de laatste wijziging in 2005 behouden. [Diverse etiketten in waaier gebruiken]HET KLEDINGETIKETMotorkleding, we kunnen niet zonder. Maar wat dragen we nu eigenlijk? Tijd voor een alfabetische rondleiding over het rijkelijk met tropisch klinkende aanduidingen bedeelde kledingetiket. PPPolypropeen; kunstvezel, die geen vochtigheid opneemt; 40 % lichter dan katoen; heel geschikt voor technisch ondergoed. PTFEPolytetrafluoretheen; beter bekend onder de merknaam Teflon van DuPont.PUPolyurethaan; kunststof dat wordt gebruikt als coating, elastische vezel en antiallergisch voeringmateriaal. PorelleMerknaam van een elastisch membraan van polyurethaan, dat wordt gebruikt in handschoenen. RipstopSpeciaal manier van weven, waardoor het weefsel na een beschadiging niet verder scheurt. [MRD 7/2010 s. 124 onderaan]GETEST: TCX X-SQUAREVLOTTE STAPPERSZo op het eerste gezicht lijken de halfhoge X-square schoenen van TCX een beetje op de schoenen die F1-coureurs gebruiken, maar ook op de motor kun je er prima mee voor de dag komen. De protectie is natuurlijk wel een stukje minder dan bij een echte motorlaars. De schoenen bleken bijzonder praktisch tijdens een enduro-trip door Thailand, want ze zitten net zo aangenaam als lichte wandelschoenen en dankzij de stabiele zool heb je veel grip op de voetsteunen. Bovendien kun je ze door het lichte gewicht en de vlotte looks ook nog goed gebruiken als vrijetijdsschoen. Kleine minpuntjes: de schoenen bouwen smal en zijn daardoor niet heel geschikt voor brede voeten. Daarnaast hebben de zolen weinig profiel en dat zorgt voor een gebrekkige grip op oneffen ondergrond. Goed daarentegen zijn de afwerking en de uitrusting: een mix van leer en synthetische materialen als bovenmateriaal, een met metaal versterkte zool, teen- en enkelprotectie, ademende voering en een uitneembaar voetbed. Slim: een klittenbandsluiting voorkomt dat de veters los raken of verstrikt kunnen raken in de voetsteunen of het schakel- en rempedaal. Al met al een fijne schoen en ideaal voor mensen die tijdens de vakantie een motor willen huren en met een minimum aan bagage reizen. En in die zin is het een beter alternatief dan een bergschoen die dit soort avonturiers dan vaak op de motor draagt. De X-Square biedt wezenlijk meer protectie, terwijl ze slechts marginaal zwaarder en minder comfortabel zijn dan een doorsnee trekking schoen. [In logo]MotoPlus-oordeel: ZEER GOEDMATEN: 36 t/m 48KLEUR: zwartPRIJS: € 89,-INFO: www.tcxboots.com [Beeld: IMG_1584]SLEUTELTIP: ACHTERWIELSPANNEND VERHAALDe zelfsleutelaars kennen het wel: je hebt je achterwiel uit de motor gehad en met veel gepriegel weer terug gewrongen in de achtervork (opletten dat alle bussen en de remklauw goed zitten), en dan kan de achteras erin en de moer worden aangedraaid. Om er op dat moment voor te zorgen dat het wiel goed naar voren, vast tegen de beide kettingspanners aan zit, passen veel monteurs bij motorzaken een heel simpel trucje toe: steek een dikke schroevendraaier tussen de ketting en het achtertandwiel en draai met de ene hand voorzichtig het achterwiel een stukje. Daardoor komt de ketting onder spanning te staan en trekt die het achterwiel maximaal naar voren, zodat het wiel links en rechts keurig tegen de spanners gaat zitten. Dit verdraaien van het wiel moet natuurlijk wel met beleid gebeuren, want je kunt zo onbewust enorm veel kracht zetten. Terwijl je het achterwiel met de ene hand onder spanning houdt, draai je met de andere de achterasmoer aan, zodat het wiel dus perfect op zijn plek zit.[BU]Om het wiel goed tegen de kettingspanners te krijgen, kun je de truc met de schroevendraaier toepassen. OOIT GEWETEN DAT… [Beeld: WP logo]…de letters ‘WP’ in WP Suspension niet voor ‘White Power’ staan, maar de initialen zijn van oprichter Wim Peters? Peters liet zijn veringproducten aanvankelijk (1977) coaten bij een in ziekenhuisbedden gespecialiseerd bedrijf, vandaar de kleur: wit. …de eerste Schuberth helm een helm voor bergarbeiders was (1949)? Tegenwoordig produceert het Duitse bedrijf 1,2 miljoen helmen voor op de werkvloer en ongeveer 200.000 motorhelmen. [Beeld CVO Softail]…de laagste motor van alle 2010-modellen de Harley-Davidson CVO Softail is (650 millimeter zithoogte)? Op de tweede plek staat de Honda Shadow 750 Black Spirit met 652 millimeter zithoogte. [Opener auf 1 Seite, beeld: MRD 4/2010 s. 111 boven]FOUTEN IN HET INJECTIESYSTEEM (1)Wat te doen als de motor hikt en proest en in het dashboard alle waarschuwingslampjes overuren maken? Dan is er in de regel iets mis met het injectiesysteem. In twee delen gaan we dieper in op deze storingen en hoe je ze, zonder diagnoseapparaat, kunt oplossen. In dit eerste deel lopen we alle sensoren langs, die van invloed zijn op de samenstelling van het benzinemengsel en de verbranding er van. Fouten in het injectiesysteem. Dit soort problemen is bij moderne motorfietsen zonder gebruik van geavanceerde diagnoseapparatuur nauwelijks nog te lokaliseren, want de boordelektronica is verbonden met een enorm netwerk van sensoren, die op hun beurt van invloed zijn op de samenstelling van het benzinemengsel en de verbranding er van. Hieronder een overzicht van de sensoren en hun functie. Sensoren* De gasklep-potentiometer zit direct op de gasklephuizen gemonteerd. Het registreert de positie van het gashendel en daarmee ook de positie van de gaskleppen. Des te verder deze zijn geopend, des te meer brandstof er wordt gevraagd. Ook het ontstekingstijdstip wordt er door beïnvloedt. * De koelvloeistofsensor is ingebouwd in de koelkringloop en meet de actuele temperatuur van de koelvloeistof. Hoe kouder de motor is, hoe meer brandstof er nodig is. Bij de koude start wordt het mengsel sowieso al wat verrijkt. * De omgevingslucht-sensor zit vaak in het kontje van een motor en meet de actuele omgevingsluchtdruk. De in de ECU geprogrammeerde basisluchtdruk is gebaseerd op het zeeniveau. In hoger gelegen gebieden daalt de luchtdruk en daarmee ook de behoefte aan brandstof. En dat is uiteraard ook van invloed op het vermogen van de motor, dat eveneens minder wordt. * De inlaatluchttemperatuur-sensor zit in de luchtfilterkast. Basisregel: hoe kouder de inlaatlucht, hoe groter de vraag naar brandstof; hoe warmer de inlaatlucht, hoe minder brandstof er nodig is. * De krukaspositie-sensor controleert de stand van de krukas en zorgt er voor dat bij een bepaalde positie van de krukas het mengsel wordt ontstoken. Tegelijkertijd meet deze sensor het toerental van de motor. * De nokkenaspositie-sensor checkt de positie van de nokkenassen en werkt samen met de krukaspositie-sensor. Deze combinatie bepaalt in welke cilinder er brandstof wordt ingespoten en in welke het mengsel wordt ontstoken. * De snelheidssensor zit of direct op een wiel of bij het voorste kettingtandwiel op de uitgaande as van de versnellingsbak. Het is een toerentalsensor, waarvan de data wordt gebruikt om de actuele snelheid uit te rekenen. Die gegevens worden niet alleen naar de snelheidsmeter in het dashboard getransporteerd, maar staan ook in verbinding met de positie van het gashendel, de ingeschakelde versnelling, de hoeveelheid ingespoten brandstof en het ontstekingstijdstip. * De lambdasensor meet het restzuurstofgehalte in de uitlaatgassen en corrigeert indien nodig de mengselsamenstelling. MotormanagementsysteemDe door de sensoren verzamelde informatie wordt naar het motormanagementsysteem gestuurd. Hierin zijn bepaalde waarden en correctiefuncties opgeslagen. Uit alle datastromen worden individueel afgestemde waarden gedestilleerd voor de ingespoten hoeveelheid brandstof en het ontstekingstijdstip per arbeidsslag per cilinder. En verder… Andere functies van de motorelektronica zijn in de regel eigendiagnose en het controleren van het onberispelijk functioneren van injectie en ontsteking. Het systeem controleert zichzelf in feite dus doorlopend. Storingen worden doorgaans in het dashboard weergegeven middels een oplichtend controlelampje of, in het geval van een LCD-cockpit, met de weergave van een storingscode. Dat betekent in de praktijk een ritje naar de dealer, want die beschikt over de juiste diagnoseapparatuur om fouten uit te lezen en een defect onderdeel te lokaliseren. Toch kun je in acute noodsituaties bepaalde storingen zelf opspeuren. Daar komen we in een tweede deel op terug. [Bij beeld][Bu]Controlfreak: zonder sensoren werkt er bij een moderne motor niets. Hier een blik op het sensorennetwerk van een BMW F650GS. [Sensoren Linkerseite von oben nach unten]BobineRegelklep voor stationair toerentalDouche-injector GasklepsensorMotormanagement BrandstofpompLambdasonde[Sensoren Rechterseite von oben nach unten]ContactslotInlaatluchttemperatuur-sensorVentilatorWaarschuwingslampje koelvloeistoftemperatuurKoelvloeistoftemperatuur-sensorKrukaspositie-sensor[beeld p. 110 eerste 2 foto’s links. Andere twee foto’s de volgende keer gebruiken]Koelvloeistof-sensor: zorgt bij een koude start voor een wat rijker mengsel.Lambdasonde: meet het restzuurstofgehalte in de uitlaatgassen en corrigeert waar nodig de samenstelling van het mengsel.
