Bandentesten 2016 deel 1: allroadbanden

Afdalen vanaf een ijskoude pas naar het zonovergoten dal, en vervolgens weer met gezwinde spoed de berg op. Bij het land-hoppen op de Route des Cols proberen we de grenzen te ontdekken van zes moderne allroadbanden, op een 4.000 kilometer lange tocht door de Pyreneeën.

Rijders van grote allroads – tegenwoordig ook wel adventure-motoren genoemd – rijden als het ook maar even kan. Zodra de lentezon wat gaten in het sneeuwtapijt heeft gesmolten, stappen ze alweer op. Als eerste bovenop de Hahntenjoch, da’s toch geweldig! En wat doen we om te wachttijd door te komen voordat de Stelviopas weer open gaat? Dan jaag je gewoon op je favoriete route in de omgeving op superbikes tot de voetsteunen roodgloeiend staan. Deze liefhebberijen zullen ook zijn doorgedrongen tot de ontwikkelingsafdelingen van bandenfabrikanten. Wanneer ze aan de slag gaan met een nieuwe allroadband, dan staan er inmiddels andere dingen op het eisenlijstje dan gravel, stof en keien. Laten we eens een nadere blik werpen op deze allroad/adventure-wereld.

De rijders
Echte avonturiers hebben geen afgebakend seizoen. De motor staat altijd rijklaar in de garage en moet op een koude decembermorgen net zo goed functioneren als in een warme zomernacht. Ze zijn natuurlijk ook echte kilometervreters. Per jaar wordt er graag meer dan 10.000 kilometer gereden. Onze modelrijder is verder ook uiterst veeleisend. Zeker bij de aankoop van nieuwe banden. Hij heeft in zijn lange tweewielige loopbaan veel uitgeprobeerd, is af en toe op zijn bek gegaan en gaat nu liefst op zeker. Anderzijds is een zekere avonturiersgeest hem niet vreemd – waarom zou hij anders motor rijden?

De motoren
Als voorbeeld nemen we de jarenlange bestseller in grote delen van Europa: de BMW R1200GS. Een alleskunner. Mooi uitgebalanceerd, met overal trekkracht. Uiteraard volgestouwd met elektronica en talrijke hulpsystemen: ABS, tractiecontrole, een quickshifter en elektronisch instelbare vering met zelfs adaptief regelende demping. Samen met een topvermogen van 125 pk en een gewicht van 246 kilo betekent dat voor de banden een pittige belasting. Met de maten 120/70R19 en 170/60R17 heeft men ondertussen wel zo’n beetje afscheid genomen van echte terreinambities, en wordt nu gemikt op optimale prestaties op straat. Ook de KTM 1290 Super Adventure, Ducati Multistrada 1200 Enduro, Triumph Tiger Explorer en Aprilia Caponord 1200 hebben nu deze brede maten. Een mooi voorbeeld van het andere uiterste is niet alleen de KTM 1190 Adventure R, maar ook de nieuwe Honda Africa Twin: deze motoren mikken met hun 90/90-21 voorband en 150/70-18 achterband duidelijk op goede grip en rolvermogen in het terrein.

De wegen
De favoriete objecten van allroad-rijders zijn natuurlijk bochten in alle soorten en maten. Die bochten bevinden zich echter niet altijd in optimale staat. Zout- en splitresten verminderen de grip, talloze vorstscheuren knagen aan het comfort en bitumen-reparatiestroken zorgen voor verraderlijke gladde plekken.
En dan is er de heenreis. Als je je motor niet op een aanhanger naar een bochtenparadijs vervoert, maar gewoon thuis opstapt, dan knoop je je bagage erop, vraag je je geliefde om achterop te stappen en vervolgens dender je met soms meer dan 200 kilometer per uur over de Autobahn richting de bergen. Dus je wilt dat hij heel wendbaar stuurt en ook nog superstabiel is. Als de technici van de bandenfabrikanten het zweet al niet uitbrak, dan nu wel.

Het weer
Veel grip in de zomer? Dat lukt wel. Maar hoe krijg je ook nog veilige grip onder slechte weersomstandigheden? Natte grip is een kritisch punt bij het uitkiezen van nieuwe banden. Comfort, stabiliteit en stuureigenschappen – da’s allemaal ineens bijzaak als de banden op nat wegdek je geen zeker gevoel geven. Je wilt in je stuur en je zitvlak kunnen voelen dat er grip is, en vooral hoeveel.

De banden
Laten we het als volgt samenvatten: wat we hier zoeken is de perfecte band voor een moderne adventure-motor – ofwel grote allroad – in de maten 120/70R19 voor en 170/60R17 achter. Ze moeten wendbaar, stabiel en goed in de regen zijn, met een lange levensduur. Terreinvaardigheid? Neu, mocht er al eens op losse ondergrond worden gereden, dan moet de elektronica daar maar een beetje bij helpen. Nou, wat kunnen de banden in ons testassortiment ons bieden op het gebied van de bovenstaande eisen?

Bridgestone A40
We beginnen met de nieuwste deelnemer in deze testgroep. Vorig jaar, toen we deze bandencategorie in de ‘oude’ maten 110/80R19 en 150/70R17 in de test hadden, was de A40 nog niet leverbaar. Nu wel, en da’s maar goed ook. De Adventure A40, zoals hij voluit heet, lost eindelijk de verouderde Battle Wing af, de band die al enkele jaren niet meer op het niveau van de concurrentie zat. Nieuw is ook de naamvoering, die enerzijds aansluit bij de reeds ingevoerde recente bandentypes (R10 voor Race, S20 voor Sport, T30 voor Toer), maar met de hoofdletter A voor Adventure (en geen O voor Offroad) ook meteen duidelijk maakt voor welk type motoren de band bedoeld is.
De Battle Wing staat bekend als een stabiele en slijtvaste band, en die kwaliteiten moest de A40 behouden. Met een ander groevenpatroon, andere karkasconstructie en nieuwe rubbercompound zegt Bridgestone voor een wendbaarder stuurgedrag en meer grip in bochten en op nat wegdek te hebben gezorgd. Onze ervaringen in deze test laten zien dat dat daadwerkelijk is gelukt. Aan het eind van onze test & toertocht weet de Japanner zich met een uitgebalanceerd stuurgedrag, uitstekende stabiliteit, goedmoedige natte grip en weinig slijtage op de derde plaats te vestigen.

Continental Trail Attack 2
In de productomschrijving stelt de Duitse fabrikant uit Hannover in duidelijke woorden: “speciaal ontwikkelde allroad-straatband voor grote en hoogvermogende adventure-motoren”. Dat is geen loze bewering. Het is immers zo dat de Trail Attack 2 als eerste montage op de KTM 1190 Adventure, Adventure R en 1290 Super Adventure zit en daarom ook al vanaf het begin (2013) als ZR-band verkrijgbaar was, dus toegestaan voor snelheden boven de 240 km/uur.
Ook het assortiment maten is aanzienlijk. Niet alleen is hij er in de in deze test gebruikte brede maten, maar ook de meer conventionele 110/80R19 en 150/70R17, de ‘terreinmaten’ 90/90-21 en 150/80-18 en zelfs in de maten voor hoogpotige sportmotoren als bijvoorbeeld de BMW S1000XR (120/70ZR17 en 190/55ZR17). Met een nulgraden-staalgordel voor genoeg stabiliteit bij hoge snelheden en een speciaal vulcaniseringsproces (‘Multigrip’), dat zorgt voor een slijtvaste middenstrook en naar de zijkanten gaandeweg zachter wordende loopvlaklaag. Het woord ‘terrein’ komt in de hele beschrijving consequent niet voor. Kort gezegd: de Trail Attack 2 is in de eerste plaats gemaakt voor de sportieve straatrijder. En dat blijkt ook in onze test. Op de eindeloze slinger- en kronkelwegen toont de van Conti’s voorziene GS zich van zijn beste kant. Overigens wordt het enthousiasme in slecht weer duidelijk ingeperkt door een zeer matige natte grip. Daar helpt ook de volgens Conti “speciaal geactiveerde silica-compound” niet veel aan. Daarbij komt nog een flinke slijtage van de voorband. Waardoor de Conti zich ondanks zijn verder fantastische optreden op binnenwegen tevreden moet stellen met een vierde plaats in de eindrangschikking.

Dunlop Trailsmart
Meer dan 400 procent! Zo schetst men bij Dunlop de ontwikkeling bij de allroads, uitgaand van het vermogen van de Yamaha XT500 van 1976 (30 pk) tot aan de KTM 1290 Super Adventure van nu (160 pk). Da’s inderdaad een toename van maar liefst 433 procent in vermogen, een onwaarschijnlijk groot verschil. Daarmee wil Dunlop maar even laten zien hoezeer de eisen aan de banden in deze categorie in de tussentijd zijn veranderd. Een moderne allroadband moet superbike-achtige vermogens en toermotor-achtige gewichten aan kunnen. Bij Dunlop is dat sinds een jaar de Trailsmart, die gebaseerd is op een zeer succesvolle, maar inmiddels niet meer verkrijgbare voorganger: de Trailmax TR91. In onze grote allroadbandentest van 2013 eindigde die op de tweede plaats. Hij scoorde vooral zeer goed op het onderdeel straat (een gedeelde eerste plaats met de Pirelli Scorpion Trail) en zette op nat wegdek met een tweede plaats nipt achter de Metzeler Tourance Next gezamenlijk de rest van het veld op grote achterstand. Het grootste manco van de TR91 was de slijtage; op dat onderdeel scoorde hij slechts een vijfde plaats. De opdracht voor de ontwikkelingsafdeling was dus duidelijk: een langere levensduur! Dat testonderdeel stond vorig jaar in onze allroadbandentest echter niet op het programma. Qua rijeigenschappen op secundaire wegen en op nat wegdek behaalde de Trailsmart in de maten 110/80R19 en 150/70R17 in elk geval een overtuigende tweede plaats. Des te verbazingwekkender zijn onze bevindingen dit jaar. In de brede maten 120 voor en 170 achter valt de Dunlop nu door de mand, door een – vergeleken met de wendbare smallere versie – opvallend traag stuurgedrag. En stom genoeg lijdt ook de Trailsmart weer aan hoge slijtage, waardoor hij in de eindrangschikking slechts de gedeelde vijfde plaats haalt.

Metzeler Tourance Next
Geïntroduceerd op de Intermot van 2012, da’s alweer even geleden. Deze allroadband van de Duitse bandenfabrikant uit München zit inmiddels in zijn vierde seizoen. Is hij daarmee ook achterhaald? Wel, de Tourance Next heeft in elk geval één groot voordeel. Het was oorspronkelijk de fabrieksmontage voor de nieuwe R1200GS en zijn ontwikkeling is dan ook nauw verbonden met die van deze watergekoelde boxer. Van deze intensieve samenwerking met BMW lijkt de Tourance Next nog steeds te profiteren. Natuurlijk moest hij de R1200GS zo goed mogelijk voor de dag laten komen, waardoor de Tourance Next niet alleen perfect was afgestemd op de nieuwe brede maten, maar ook goede grip op nat wegdek, grote stabiliteit op hoge snelheid met volle belading en daarnaast een comfortabele eigendemping moest hebben. De eerste keer in onze grote bandentest (in de ‘oude’ 110/150-combinatie) eindigde deze Metzeler op de eerste plaats. En het is nog steeds een voor de hand liggende keuze. Een echte alleskunner op zowel droog als nat wegdek, en met de beste score op slijtage ook nog een band met uitstekende levensduur.

Michelin Anakee III
Wat betreft eerste montage voor de R1200GS heeft Michelin inmiddels het stokje overgenomen. Momenteel rollen de GS-boxers uit de fabriek op de Anakee III, een band die eveneens sinds 2013 op de markt is. Met zijn brede profielgroeven onderscheidt de Franse band zich qua uiterlijk duidelijk van zijn vijf concurrenten. De folder vermeldt nog altijd dat de Anakee III 10% offroad-gericht is, daar waar de meeste andere fabrikanten die term zoveel mogelijk vermijden. Onder zijn zwarte rubberen huid is echter ook de Anakee III nadrukkelijk op zo goed mogelijke straateigenschappen gemaakt. Echt uitblinken kon deze band tot nu toe echter op geen enkel punt in onze testen van de afgelopen jaren. Het mankeert de GS op de Michelins vooral voelbaar aan comfort, door de geringe eigendemping. Zelfs op nat wegdek, normaal gesproken het domein van de Fransen, blijft de Anakee III op z’n zachtst gezegd kleurloos. En hoewel hij er robuust uitziet, blijkt hij achter flink wat punten in te leveren op de slijtagetest. Alles bij elkaar is de Michelin samen met de Dunlop de drager van de rode lantaarn in deze test.

Pirelli Scorpion Trail II
Net als de Conti is ook de Pirelli gebaseerd op het uitgangspunt dat de nieuwe adventure-motoren hoofdzakelijk sportief moeten sturen. Daarom is de Scorpion Trail II dan ook voor een groot deel gebaseerd op de toerband Angel GT. Bij de ontwikkeling heeft ongetwijfeld meegespeeld dat de Pirelli als eerste montage op de Ducati Multistrada ligt. Hij is dus mede gemaakt op de eisen die die nadrukkelijk sportief afgestemde motor aan zijn banden stelt. Als we kijken naar de beschikbare maten, dan wordt die indruk verder bevestigd: het lijstje loopt tot en met de superbike-maat 190/55. In de nieuwe allroad-combinatie 120/170 wordt de band uitsluitend als ZR-band geleverd, voor snelheden boven 240 kilometer per uur dus. Pirelli is daarbij de enige die in de achterband een dual compound-constructie toepast, waarbij het midden dus slijtvaster rubber heeft en de zijkanten zachter rubber met meer grip. Vorig jaar was de toen nieuwe Scorpion Trail II de winnaar van onze allroadbandentest, maar dat was toen zonder slijtagemeting, een onderdeel waarop zijn voorganger totaal door de mand viel. Des te spannender was dus de vraag hoe het de Scorpion Trail II als stuur- en regenkoning nu zou vergaan op onze 4.000-kilometer-test. Eerlijk gezegd: we hadden niet verwacht dat hij zo slijtvast zou zijn. Als ergens een bandenfabrikant op dit moment tevreden zijn notitieboekje met doelstellingen dichtslaat, dan zal dat waarschijnlijk in Italië zijn. Gefeliciteerd met de testoverwinning, Pirelli.