Rij-impressie EZS Tranquille
Trikes zijn verre van nieuw. In het verleden betrof het echter meestal creaties met twee achterwielen en een enkel motorvoorwiel, vaak gebaseerd op een afgezaagde kont van een oude VW Kever. Sinds de komst van de Piaggio MP3 en de Can-Am Spyder wint ook de ’reverse-trike’ – dus met twee voorwielen en één achterwiel – aan terrein. De nieuwe EZS Tranquille op basis van een Honda GoldWing 1800 volgt die trend.
EZS staat voor Engbers Zijspan Service, een bedrijf uit Zelhem met verwantschap met de grote motordealer MotoPort Zelhem. EZS is opgericht in 1981 door de broers Tonnie en Albert Engbers. Tonnie bestierde in die tijd al een motorzaak (nu dus MotoPort Zelhem), terwijl Albert zich juist richtte op de constructie van zijspancombinaties en aanhangwagens. In 2008 werden de twee firma’s zakelijk gescheiden om verder te gaan als zelfstandige bedrijven. Sindsdien heeft Tonnie’s zoon Renzo de leiding van de motorzaak in handen, terwijl Albert’s zoon Dave EZS heeft overgenomen. De enige band die er naast de familienaam nu nog is, is dat EZS is gehuisvest in een hal achter MotoPort Zelhem. Dave: “En dat heeft ook weer veel voordelen voor alle partijen. MotoPort Zelhem is een motorzaak pur-sang met een uitstekende werkplaats. Maar als de klanten meer vragen dan de gebruikelijke onderhouds- en servicebeurten, dan is het maar één deur verder naar onze werkplaats. Wij zijn letterlijk en figuurlijk ijzersterk in constructiewerk. Denk bijvoorbeeld aan de bouw van een trekhaak aan de motor, de aanbouw van een speciale kofferset, aan speciale voetsteunen, een ander op maat gemaakt stuur of aan motoraanpassingen voor mindervaliden. Daar komt vaak veel constructiewerk bij kijken en dat past uitstekend in ons straatje. Eigenlijk sluit ons werk naadloos aan op dat van een gewone monteur: wij beginnen waar het gewone monteurswerk ophoudt. Vaak is dat ook zoeken naar unieke oplossingen, een beetje uitvinderswerk zeg maar. Momenteel zijn we bijvoorbeeld bezig om een fraaie zijspancombinatie te voorzien van een caravanmover als achteruitversnelling, omdat de eigenaar slecht ter been is en zijn zijspan niet meer achteruit kan duwen. Kijk, dan proberen wij een oplossing voor dat probleem te vinden, zodat zo’n man uiteindelijk tevreden ons bedrijf verlaat en nog jaren kan genieten van zijn mooie zijspan.” De nieuwe EZS trike, met de naam Tranquille, ontstond in feite ook uit de vraag van een klant. Die man raakte wat op leeftijd en had steeds meer moeite om zijn GL1800 bepakt en bezakt en met moeders achterop overeind te houden, vooral op een grindpad of onverharde parkeerplaats. Nu zijn er natuurlijk ombouwkits met dubbele achterwielen, maar in feite verbouw je dan de hele kont van de machine en pas je de aandrijflijn ook ingrijpend aan. Ons idee was om juist de voorkant aan te pakken en met zo min mogelijk ingrijpende wijzigingen om te bouwen van één naar twee wielen. Theoretisch kun je onze GoldWing trike nadien ook gewoon weer in originele staat terugbrengen, want afgezien van twee extra geboorde gaatjes veranderen we helemaal niets aan het originele frame. We hebben een stalen box geconstrueerd die wordt vastgeschroefd aan de voorste motorblok-montagepunten. Verder zit er één extra steun naar achteren waar normaal de middenbok vastzit en een extra steun omhoog, onder tegen het balhoofd. Aan die stalen box zitten aan weerszijden de dubbele triangels met schokdempers en de fusees met de wielnaven en schijfremmen, een constructie die vergelijkbaar is met die van een sportwagen. De voorwielen zijn naar keus mooie brede 17 inch autowielen of speciale 16 inch EZS wielen in GoldWing-stijl. Uiteraard moest het geheel na de ombouw worden gekeurd door de RDW volgens de EU-richtlijnen. Momenteel wordt bij EZS gewerkt aan de typegoedkeuring, omdat de bedoeling is dat de Tranquille over de gehele wereld wordt verkocht. Voor de wet is het nu ook geen motorfiets meer, maar een ‘driewielig voertuig’. Hij krijgt ook een autokenteken en je hebt ook een autorijbewijs nodig om ermee te rijden. Al raad ik iedereen toch ook een motorrijbewijs aan, want met autorijden heeft het afgezien van de breedte maar heel erg weinig te maken. We leveren deze trike-ombouwkit trouwens ook voor de Suzuki B-King en da’s helemaal een bijzonder apparaat. Die wil ik eigenlijk niet eens verkopen aan onervaren motorrijders, want met 184 pk weet je niet wat je overkomt!” Dat je ondanks het autokenteken en het gewenste autorijbewijs toch echt met een motorfiets onderweg bent, konden we onlangs zelf ervaren, toen we een dagje op pad konden met het prototype dat is gebouwd in opdracht van GoldWing-specialist Sturgis Motoren uit Andijk. De bediening en hele aandrijflijn van de GoldWing bleef ongewijzigd, dus het is voor motorrijders opstappen en wegwezen. Met dien verstande dat je even moet omschakelen in je hoofd van ‘gewicht verplaatsen’ naar ‘draaien aan het stuur’. Net als bij een zijspan moet je opeens het stuur daadwerkelijk verdraaien en wel in de richting waar je naar toe wilt. Bij normale motoren stuur je – eenmaal op snelheid – eigenlijk altijd precies verkeerdom. Zonder dat je het zelf in de gaten hebt, trouwens. Draaien dus, aan dat stuur. En dat blijkt op deze ‘reverse trike’ nog niet zo eenvoudig zolang de wielen stilstaan. Dan stuurt hij erg zwaar en bovendien heeft de driewieler de draaicirkel van een vrachtwagen. Gelukkig werkt de elektrische achteruit nog steeds normaal en valt de besturing zodra er wat voor- of achterwaartse beweging is best mee. Na enige gewenning kun je dus toch redelijk met deze GoldWing driewieler manoeuvreren. Eenmaal op pad blijkt de bij stilstand zo zwaar aanvoelende besturing op hogere snelheid juist heel sensibel. En ook niet zo relaxed (lees: slaapverwekkend) als je wellicht zou verwachten van een machine die als typenaam Tranquille heeft. Net als op een modern sportief zijspan moet je het stuur op hogere snelheid met fluwelen handjes vasthouden en je vooral niet teveel met je lichaam afsteunen op het stuur. Kracht die je uitoefent op het stuur, resulteert namelijk ook in een stuurbeweging, alsof je in een snelle kart zit. Dat vraagt gewoon om gewenning en wie met een modern zijspan overweg kan, zal er geen enkele moeite mee hebben. Maar als je zo van een solomotor afkomt en sinds je kleutertijd niet meer op een driewieler hebt gereden, dan kost het een paar dagen voordat je goed ingespeeld bent geraakt op dit gevoelige stuurgedrag. Aan het begin wil je namelijk gewoon teveel sturen, de kunst is juist om de motor zijn eigen weg te laten zoeken en als het ware met je gedachten te sturen. Wie wel eens op een (indoor-)kartbaan rijdt, kent dat gevoel: een snel rondje in een kart maak je ook niet met veel bruut stuurwerk, maar juist met zo soepel mogelijke rijstijl en zo min mogelijk stuurbewegingen. De EZS Tranquille vraagt ontegenzeggelijk ook meer gewenning dan bijvoorbeeld de Can-Am Spyder, de driewieler die we in MotoPlus 11 nog beschreven. Die heeft met zijn relatief lichte V-twin-blok veel minder gewicht op zijn neus en weegt in totaal als driewieler ongeveer net zoveel als de GoldWing in solotrim. Daardoor laat de Spyder zich wat makkelijk sturen, zowel bij lage als hoge snelheden. Maar echte concurrenten zijn het in mijn ogen niet, want wie zich eenmaal heeft mogen laven aan het genot van de blazende 1.832 cc metende en 118 pk leverende zescilinder-boxermotor van de GoldWing wil toch nooit meer wat anders. Dat blok is in één woord magnifiek en zelfs na al die jaren (de GL1800 ging al in 2001 in productie) nog steeds goed voor kippenvel en voor nekhaartjes in de erectiemodus. Als je eenmaal ingespeeld raakt op de directe besturing, kun je al snel lezen en schrijven met de Tranquille. Er zit ook veel meer vaart in dan je gezien de naamgeving misschien zou verwachten. Het geteste exemplaar was nog uitgerust met vrij soepele Ikon-schokdempers voor de voorvering. Iets te soepel zelfs, want de Tranquille had bij stevig insturen de neiging om te gaan overhellen. Inmiddels is besloten de productiemodellen uit te rusten met iets hardere voorschokdempers van Wilbers, waardoor die rolneiging wordt beperkt. Het gecombineerde remsysteem is helemaal overgenomen van de GoldWing. Gevoelsmatig zouden de remmen best iets harder mogen doorremmen, na het soepele aangrijpen. Ik denk dat hier met een paar andere remblokken al veel winst te halen valt. De achterrem is aangepast aan de wettelijke eisen en dus voorzien van een extra handrem. Kabelbediend, want ook dat schrijft de wet voor. Slim is dat het schakelaartje dat normaal het wegrijden met uitgeklapte jiffystand voorkomt, nu op de handrem is gebouwd en dus voorkomt dat je met aangetrokken handrem kunt wegrijden. De trike zorgt natuurlijk voor een compleet andere motorbeleving. Maar aan dynamiek geen gebrek, het feit dat je niet meer schuin hangt in de bocht doet niets af aan de funfactor. Bovendien zijn die dubbele voorwielen ideaal voor mensen die zich op twee wielen wellicht niet meer zo safe voelen. Omvallen kan immers niet meer. Daarbij is deze EZS Tranquille natuurlijk een eyecatcher van de bovenste plank, niet in de laatste plaats omdat de nieuwe voorpartij mooi is gecombineerd met de originele GoldWing-stroomlijn: de vormgevers zijn erin geslaagd om er een echte eenheid van te smeden. Voor de totale ombouw van een GL1800 moet je rekenen op 15.000 euro, afhankelijk van je wensen en het gekozen spuitwerk. Da’s natuurlijk niet weinig, zeker niet als je bedenkt dat een nieuwe GoldWing ruim over de dertig mille kost. Al kun je voor de ombouw natuurlijk ook een GL1800 van tien jaar oud gebruiken, die zijn er al voor veel minder dan de helft. Het is hoe dan ook geen voertuig waarvan je er honderden zult gaan tegenkomen, maar dat is niet erg; de exclusiviteit is zelfs een deel van de charme van de EZS Tranquille GL1800. INFO Engbers Zijspan Service BV Brinkweg 15a 7021 BV Zelhem tel. 0031(0)314621603 www.ezs-sidecar.com [[tranquille bijschriften]] Detail 1 uit PDF De constructietekening van de voorwielophanging. Voor tegen het blok van de GoldWing komt een metalen rechthoek, waaraan de draagarmen en schokdempers gemonteerd zitten. De voorwielen (keuze uit autovelgen of EZS Goldwing-style exemplaren) zitten op draaibare fuseestukken. 1 basisframe 2 langsligger links 3 langsligger rechts 4 middenbok-steun 5 stuurstang 6 schokdemper links 7 schokdemper rechts 8 remschijf 9&10 16 inch EZS GoldWing-style wielen 11&12 17 inch autovelgen 2 Verplichte kost: de handrem. 3 De voorvering werkt met een dubbele draagarm en een schuin geplaatste schokdemper. 4 De nieuwe neus loopt mooi over in de originele GoldWing-stroomlijn. 5 De brede voorwielen geven de Tranquille een imposant uiterlijk.
