Licht optimaliseren
Het thema licht is bij veel motorfabrikanten en ook bij veel motorrijders altijd een beetje een ondergeschoven kindje geweest. Toch loont het de moeite om de lichtopbrengst te verbeteren, want beter zien en gezien worden is met name in deze wintermaanden erg belangrijk. Dubbele koplampen, dagrijverlichting (DRL), xenon-verllichting, LED-koplampen en zelfs laser-verlichting. Waar er met lichttechniek vol gas wordt gegeven in de auto-industrie, besparen de meeste motorfabrikanten nog flink op de ontwikkelingskosten voor de verlichting. En die verlichting op veel motorfietsen is niet al te best, zeker niet als de herfst zich aankondigt en de dagen korter worden. Blijkbaar gaan veel motorfabrikanten er vanuit dat motorrijders in het donker nauwelijks op pad gaan. In de regel staart er op het gros van de productiemotoren nog steeds een stel goedkope ‘no-name’ H4-lampen voor zich uit. De meest noemenswaardige innovatie van de laatste paar jaar lijkt het gebruik van helder glas, al wordt er door een aantal fabrikanten ook al voorzichtig met LED-techniek geëxperimenteerd. Maar effectiever dan klagen is nog altijd handelen. De eenvoudigste manier om de lichtopbrengst te vergroten, is het flink reinigen van de koplamp. Dat levert in veel gevallen al snel zo’n 20 procent meer licht op en afgezien van een uurtje poetsen, kost het verder hoegenaamd niets. Een volgende tuningtip voor meer licht op de motor is het monteren van betere lampen, zowel met H4- als met de H7-variant. De wat duurdere merken als Philips en Osram weten ook met de traditionele techniek al tussen de 60 en 100 procent meer licht op de straat te brengen en dat dankzij een beter glasmateriaal en een betere vulling. Zulke high-end gloeilampen kosten normaal gesproken al snel rond de € 20,-, maar die paar extra euro’s zijn absoluut de moeite waard in vergelijking met de no name-lampen die je al voor een paar euro koopt. Ook het eerder genoemde gebruik van helder glas zorgt voor een hogere lichtopbrengst dan de geribbelde variant van de laatste decennia. Je zou eens je licht kunnen opsteken bij een aantal aftermarket-fabrikanten of je in het geval van jouw motor kunt overstappen op een koplamp-unit met helder glas. Die prijzen voor dat soort koplampen variëren enorm, maar vanaf zo’n € 40,- kun je vaak al iets vinden. Een compleet nieuwe, E-gekeurde koplamp met bijpassende verlichting is trouwens de volgende stap. Waarom je dat zou doen? Beter zien betekent tegelijkertijd beter gezien worden en dat is niet onbelangrijk in dit donkere jaargetijde. Volledige LED-koplampen (meer dan 2.000 Lumen), in de auto-industrie al langer in zwang, worden langzaam maar zeker ook op de motormarkt een trend, maar zijn nog lang niet overal toegestaan. Wat dat betreft loont het dus om een bestaand lichtsysteem te verbeteren. De xenon-gasontladingslamp was tot nog niet zo lang geleden de best presterende lichttechniek voor motorfietsen, maar door de hoge kosten werd dit nooit een doorslaand succes. Xenon-lampen staan bekend om hun sterk verblindende werking. En ook als te duur. Tot afgelopen jaar moesten er bij auto’s bijvoorbeeld sprake zijn van een koplampreinigingsinstallatie, waarmee het gehele of een deel van het lichtdoorlatende deel van de koplamp werd gereinigd. Daarnaast moest er een niveauregeling aanwezig zijn voor in ieder geval het dimlicht. Bij motoren bestond en bestaat deze regelgeving in Nederland niet, maar ook hier geldt dat de gevoerde verlichting nooit hinderlijk mag zijn voor het overige verkeer. Xenon gasontladingslampen, voor zowel bestaande H4- als H7-lampen, kun je tegenwoordig ook veel als zogenaamde conversiekits op internet vinden. De inbouw is relatief eenvoudig. Maar wees voorzichtig, want je bent aan het werk met materiaal dat onder hoogspanning staat. Leken zonder elektronicakennis kunnen hun handen in ieder geval beter thuis houden. Het stroomverbruik van xenon-technologie is in ieder geval lager dan dat van halogeen-techniek. Bij het wattage (25/35 W) moet ongeveer vijf Watt worden opgeteld voor de stuur- en regelelektronica, terwijl de lichtopbrengst twee tot drie keer hoger is (3.200 lumen bij 35 Watt xenon) dan bij halogeenlicht. Bovendien kan bij de aanschaf van een xenon-brander ook nog uit verschillende kleuren worden gekozen. Het spectrum is vrij breed en varieert van koud (blauw) licht tot licht dat tegen daglicht aanschurkt (6.000 Kelvin). Gezien de vaak aantrekkelijke prijs van deze conversiekitjes (vaak nog geen vijf tientjes) is het verleidelijk om aan te schaffen. Maar licht en koplamp moeten nog steeds op elkaar afgestemd zijn en vragen daardoor vaak ook een specifieke inbouwwijze. Dat is bij internetkoopjes natuurlijk geen vanzelfsprekendheid, waardoor je bij een eventuele verkeerscontrole wel eens aan de kant gezet zou kunnen worden. Bedenk je zelf dus goed voordat je met allerlei verlichting/kleuren aan de slag gaat. Bij twee modellen van BMW is xenon-verlichting inmiddels optioneel verkrijgbaar, en ook aftermarket leveranciers als Touratech en Wunderlich bieden xenon-verlichting gekoppeld aan het grootlicht aan. Maar dat zou wel eens snel kunnen veranderen: 25-Watt-xenon luidt het nieuwe toverwoord. Deze techniek wordt sinds kort toegepast bij middenklasse auto’s en deze vorm van verlichting is ook als dimlicht op motorfietsen toegestaan. Het levert aanzienlijk meer lumen dan de standaard halogeenverlichting, maar heeft niet gek veel minder lichtopbrengst (maximaal 2.000 lumen is toegestaan) dan 35-Watt-xenon. Dat opent nieuwe wegen voor motorfabrikanten en ook voor de aftermarket. Op dit moment zijn alleen optionele, aan het grootlicht gekoppelde xenon-schijnwerpers probleemloos te monteren. Dit soort setjes, die rond € 350,- tot € 400,- kosten, worden met speciale houders aan de motor gemonteerd en ook moet er voor het bijbehorende ballastdeel nog een plek worden gezocht. Speciale montagekits vergemakkelijken de montage en voldoen ook aan alle wettelijke voorschriften voor wat betreft de aanbouw. Het extra licht gaat dan branden zodra het groot licht wordt ingeschakeld en hoeft alleen bij de eerste ingebruikname met de hand bijgesteld te worden. Dit soort LED-schijnwerpers is bovendien vaak ook in de vorm van mistlampen als originele accessoire verkrijgbaar. Maar opgelet: deze mogen uitsluitend onder bepaalde weersomstandigheden met beperkt zicht worden ingeschakeld. Weer heel anders is de problematiek rond het dagrijlicht (DRL) op motorfietsen. De begin 2010 gepresenteerde ECE-R53-norm is namelijk nog niet in alle Europese landen officieel ingevoerd (in Duitsland bijvoorbeeld niet), maar DRL-sets zijn inmiddels wel vrij algemeen verkrijgbaar. Bovendien komt er dit jaar een aantal motoren op de markt die standaard van DRL zijn voorzien (bijvoorbeeld de BMW R1200GS en de KTM Adventure 1190). Dagrijverlichting mag evenwel niet in combinatie met andere verlichting worden gevoerd. DRL-sets zijn als aftermarket-accessoire in ieder geval niet goedkoop, reken op een bedrag tussen de € 250,- en € 400,- (bijvoorbeeld die van Shin Yo, Touratech of Wunderlich), maar zijn dus nog niet in ieder Europees land toegestaan. Een kleine blik in de toekomst: steeds meer conceptstudies van nieuwe motoren (bijvoorbeeld de BMW Concept C) zijn van een vorm van LED-verlichting of in ieder geval dagrijlicht voorzien. De verwachting is evenwel dat DRL meer en meer gemeengoed gaat worden. Anders is het met volledige LED-koplampen die samen met laserlicht de volgende ontwikkelingsstap in lichttechniek voor voertuigen gaan zijn. Maar ook daaraan hangt een stevig prijskaartje. De eerste productierijpe LED-lampen van autofabrikant Audi kosten bijvoorbeeld meer dan € 2.500,-. [KADER] LICHTADRESSEN De belangrijkste adressen als je op zoek bent naar verlichting voor je motor: MotoZoom, www.motozoom.nl, 0900-294 11 99; Hein Gericke, www.hein-gericke.nl, +49 (0)211-98 98 800; Osram, www.osram.nl, 010-750 14 14; Philips, www.philips.nl, 00800-744 547 75; Touratech, www.touratech.nl, 055-360 33 47; Wunderlich, www.wunderlich.de, diverse verkoopadressen in Nederland. [BU’s] [opening: P90066638] Een voortrekker op lichtgebied: de BMW K1600GT met xenon koplampen en adaptieve bovhtenverlichting. Bij oudere motoren heb je een hogere lichtopbrengst in eigen hand. [KTM, koplamp uitkaderen] De laatste trend: de nieuwe KTM Adventure met een batterij LED’s als dagrijverlichting. [MXL7V2012X_BY] Xenon-licht op de motor? Nog niet zo lang geleden heel uitzonderlijk, maar tegenwoordig zijn er diverse en eenvoudig te monteren setjes verkrijgbaar. [MVFR120108RAQ] Ook opvallend: de LED-positielichten in de spiegels van de Honda VFR1200F.
