Interview Fabio Quartararo
Het had zijn jaar moeten worden, maar nadat 2020 zo formidabel begon, liep het faliekant verkeerd af. Fabio Quartararo won de eerste twee GP’s, leek na het wegvallen van Marc Marquez diens gedoodverfde opvolger, maar werd uiteindelijk slechts achtste in de eindstand. Maar wel met zijn handtekening onder een Yamaha-fabriekscontract. Nu leidt hij het klassement en lijkt hij sterker dan ooit. “Ik probeer minder over de machine te klagen en meer over mezelf na te denken.”
Hij denkt er nog wel eens aan terug. Aan de dagen dat hij met zijn vader in een busje door Frankrijk en ook door Spanje reed om wedstrijden te rijden. Dat hij luisterde naar hoe zijn vader, zelf een ex-racer, hem vertelde hoe andere jongens reden en dat ze sneller waren dan hij – terwijl ze dat toch echt niet waren. En dat hij doodmoe in slaap viel op de grond vóór de passagiersstoel. Zo lang geleden zijn die dagen eigenlijk nog niet eens, realiseert Fabio Quarrararo zich ook. Maar toch, het is al wel weer acht jaar geleden dat als 14-jarige Spaans Moto3-kampioen werd. Het jaar daarna prolongeerde hij de titel dankzij vijf overwinningen en twee tweede plaatsen in zeven races. Reden voor Dorna om een reglementswijziging door te voeren: als je twee keer op rij die zwaarbevochten Spaanse Moto3-titel wint, ben je rijp voor de grands prix. Ook al ben je nog geen 16 jaar. Er was geen ontkomen aan: dat Franse ventje met die guitige glimlach, werd een hype, misschien wel tegen wil en dank. Quartararo kon met een tiende plaats in 2015 en een dertiende plek in 2016 niet voldoen aan de torenhoge verwachtingen. Twee seizoenen in de Moto2-klasse kenden een overwinning in Barcelona als te zeldzaam hoogtepunt. Dat Wilco Zeelenberg hem, gesteund door Johan Stigefelt, naar voren schoof om in 2019 met Franco Morbidelli het nieuwe Petronas Yamaha Sepang Racing Team te vormen, getuigde van lef en visie. Quartararo werd de MotoGP-sensatie van 2019. In Jerez, zijn vierde MotoGP-race, werd hij met zijn 20 jaar en 14 dagen de jongste polesitter ooit in de belangrijkste klasse, drie races later pakte hij 2,6 seconden achter winnaar Marc Marquez zijn eerste podium in Barcelona. Er zouden nog zes top 3-klasseringen volgen en in Misano en Thailand dwong de rookie wereldkampioen Marquez om tot het uiterste te gaan. De eerste overwinning kwam tijdens de eerste race van 2020, in Jerez. De tranen op het podium waren begrijpelijk. Een week later won de Petronas Yamaha SRT-rijder nog eens in de Zuid-Spaanse hitte en in Barcelona pakte hij zijn derde zege van het seizoen. En weer waren er tranen. Het tekende niet alleen het emotionele karakter van de open en vriendelijke Quartararo, het was ook het bewijs dat hij onder zware druk stond. Die zou niet minder worden na wisselvallige optredens: de gehoopte en misschien ook wel verwachte wereldtitel werd een ontluisterende achtste plaats in de eindstand – teamgenoot Morbidelli eindigde dertien punten achter Joan Mir als tweede in de titelstrijd.
Al ver voor aanvang van het seizoen 2020 maakte Yamaha bekend dat Quartararo een tweejarig contract had getekend en dat hij Valentino Rossi zou vervangen in het fabrieksteam. Na zijn handtekening onder de overeenkomst hield hij het niet droog, geeft Quartararo toe. “Ja, dat was heel emotioneel”, lacht hij. “Ik kan me nog herinneren dat ik in 2006 in Jerez voor het eerst bij een grand prix bezocht en dat ik op de foto ging met Valentino en de fabrieks-Yamaha. En nu, vijftien jaar later, zit ik zelf op een fabrieks-Yamaha. Dat voelt geweldig en als je denkt aan alles wat je er voor hebt gedaan in het verleden… Zelfs al wil je niet huilen, dan nóg overkomt het je. Die emoties hoef je niet te tonen, maar soms zijn ze er. Het was een fantastisch gevoel toen ik tekende.”
Hij voelde tijdens de testen de enorme verantwoordelijkheid die de status van fabriekscoureur met zich meebrengt. “Want dan ben je de motor aan het ontwikkelen. Dan moet je heel precies zijn met je commentaar. In het satellietteam was het zo dat je je goed of slecht kon voelen met een blok, met een chassis of met de wings. In een fabrieksteam moet je er meer over nadenken wat je zegt.”
Daar kwam nog eens bij dat Quartararo geen makkelijke winter achter de rug had. In december werd hij geveld door een coronabesmetting. “Ik kwam er achter omdat ik met meer dan veertig graden koorts in bed lag! Ik heb een dag of tien in bed gelegen. Het ging slecht met me, het was echt zwaar. Ik had meer dan een maand nodig om mijn conditie terug te krijgen. In december had ik ook geen tijd om te relaxen. De enige tijd om te ‘relaxen’ was die tien dagen in bed! Het was een zware winter. Ik maakte me ook wel een beetje zorgen. Toen ik weer begon met hardlopen, kon ik nog geen zes kilometer vol maken, terwijl ik gewend was om dagelijks tien kilometer te doen. Die eerste dag maakte ik me zorgen, daarna werd dat steeds minder. Het was fijn om weer ’terug’ te zijn. Ik moest ook het vertrouwen weer terug krijgen in m’n eigen lichaam, want die eerste maand had ik nog ademhalingsproblemen. De doktoren vertelden me dat het niet goed was om bij inspanningen meteen honderd procent te geven. Dus ik pakte het stap voor stap op, maar zelfs dan had ik nog moeite met ademhalen. Vooral de eerste twee weken waren heel zwaar, gelukkig ging het daarna beter.”
Vanwege zijn af en toe geniale maar vooral toch grillige seizoen 2020 waren er bij critici twijfels over Quartararo’s mentale weerbaarheid en hoe hij zich zou manifesteren in het Yamaha-fabrieksteam. Aan het begin van 2021 gaf de nieuwe fabriekscoureur toe te werken met een sportpsycholoog. Zijn eerste bezoek dateerde echter al van 2018. “Die beslissing heb ik toen zelf genomen, toen ik het mijn moeder vertelde, zei ze ‘ik wilde het niet tegen je zeggen, maar ik denk dat het goed voor je is’”, legt hij uit. “Ik heb dat sindsdien volgehouden. Elke keer als ik met iets zit, klop ik bij hem aan. Als het nodig is, zit ik een uurtje bij hem en dat helpt me. Ik heb oefeningen gekregen die ik dagelijks doe en daar heb ik profijt bij. Dit jaar is misschien wel het grootste verschil merkbaar met het jaar daarvoor, maar ik denk niet dat dat alleen aan de sportpsycholoog ligt. Na het zware seizoen 2020 en alle tegenslagen…. 2019 was een perfect seizoen voor me en 2020 was… ik zal niet zeggen dat het een ramp was, maar het ging heel erg op en neer. We hadden problemen met de blokken, met de elektronica, met het chassis. We wonnen, we finishten als veertiende, we crashten twee races op rij, we verloren het kampioenschap op het eind… Er gebeurden veel dingen waar ik toch ook van geleerd heb. Die dingen, samen met het werken met de psycholoog in het voorseizoen, hebben me sterker gemaakt. Ik denk dat ik door al die stappen fysiek en ook mentaal sterker ben geworden op de motor.”
Niettemin geeft Quartararo toe dat ook de druk van buitenaf van onder meer de social media-kanalen hem lang niet onberoerd liet. Voormalig teamgenoot Franco Morbidelli zei onlangs dat MotoGP-coureurs ‘ook geraakt kunnen worden’. Quartararo knikt. “Zo is het precies. We hebben een goed leven, we rijden in de MotoGP maar we zijn allemaal hetzelfde. We hebben emoties, we kunnen slechte momenten hebben, we kunnen huilen, we kunnen kwaad worden – wij zijn óók mensen.” Maverick Viñales verwijderde na de Grand Prix van Portugal zijn Twitter-account nadat hij werd aangevallen naar aanleiding van een bericht dat hij zelf niet eens geplaatst had. “Ik heb geleerd om me niet meer druk te maken om wat andere mensen vinden”, zegt Quartararo. Dat was ooit anders. “Ik heb zo veel slechte dingen over mezelf gelezen…. In 2016 (Quartararo’s tweede seizoen in de Moto3, red.) was het heel erg. Mijn moeder vond het verschrikkelijk om te lezen wat mensen allemaal schreven. Nu zie ik ze en denk ik ‘ik ben een MotoGP-coureur, ik zit op een fabrieks-Yamaha’. Het is heel makkelijk om van alles te posten als je thuis op je bank zit. Ik werk hard om te slagen. Je kunt een slechte dag hebben, je kunt een slechte race rijden. Maar als ik win, ben ik plotseling weer de beste, valt het tegen dan vragen ze zich af wat ik aan het doen ben. Ik heb geleerd om er niet op te letten. Ik heb geleerd om het naar mijn zin te hebben met de mensen met wie ik werk en die net als ik hard werken om te slagen.”
Nadat Quartararo 2021 was begonnen met een vijfde plaats in Qatar, bekroonde hij een week later op hetzelfde circuit een magistraal optreden met zijn eerste zege voor het fabrieksteam. “Als je je eerste race wint voor het fabrieksteam, valt er een zware last van je af. Dat je denkt van ‘wow, ze hebben toch geen fout gemaakt om mij te contracteren’. Dat geeft een boel vertrouwen. Daarna won ik weer in Portimao en dat doet je vertrouwen alleen maar goed. Het voelt als een familie en dat is heel fijn als je een groot team als dat van Yamaha zit.”
Die uitspraak doet vermoeden dat er zelfs bij Quartararo enige twijfel was. Hij schudt zijn hoofd. “Eerlijk gezegd niet. Ik wist dat ik er zou staan als de motor goed was. Ik won vorig jaar drie races en het enige wat ontbrak was de regelmaat. Die is terug.”
Marc Marquez, met wie Quartararo in 2019 meerdere malen pakkende duels uitvocht, gaf bij zijn comeback in Portimao openlijk toe onzekerheid en twijfel te hebben gevoeld over zijn arm en over zijn toekomst als MotoGP-coureur. Quartararo begrijpt het al te goed. “Als je zwaar geblesseerd bent geweest, is het altijd moeilijk om terug te komen. Ik ben zelf lang geleden ook ernstig geblesseerd geweest en toen was ik ook wel bang of het goed zou komen. Je hebt áltijd wel dat gevoel. Ik denk dat Marc in Portimao veel vertrouwen heeft gekregen toen hij terug kwam. Hij zei het ook: ‘ik ben weer MotoGP-coureur’. Ik ben echt heel blij voor hem. We hebben veel respect voor elkaar. Als het iemand overkomt wil ik blij voor hem zijn als hij na negen maanden blessureleed weer terugkeert. Het zal gaaf zijn om snel weer met hem te vechten.”
In Portugal vierde Quartararo zijn overwinning op de manier waarop de Portugese voetbalster Cristiano Ronaldo zijn doelpunten viert. “Ja, Portugal leek me de beste plek om dat te doen”, lacht Quartararo. “Ik vind het mooi dat er grote sportmensen zijn door wie ik geïnspireerd raak. Om de positieve dingen er van mee te nemen en mentaal zo sterk mogelijk te zijn. En ook al is het een andere sport, dan nog steeds inspireert het mij.”
Op zijn beurt bleek de nu 22-jarige Quartararo zelf een inspiratiebron te zijn voor wielrenner Mathieu van der Poel. De Nederlander kwam bij een etappezege in de Tirreno Adriatico met de armen gekruist over de streep, als Quartararo vorig jaar bij zijn tweede MotoGP-overwinning in Jerez – op zijn beurt een op het laatste moment bedachte steunbetuiging aan de toen geblesseerde Franse voetballer Kylian Mbappé. Van der Poels eerbetoon doet Quartararo breeduit glunderen. Hij werd er tijdens de MotoGP-test in Qatar op gewezen door Yamaha-testrijder en wielerfanaat Cal Crutchlow. “Hij (Van der Poel, red.) postte een foto met de tekst ‘bedankt voor de inspiratie’. Eerlijk gezegd volg ik het wielrennen niet heel erg, maar Cal zei dat hij een nieuwe toprijder was. Dat vond ik super, dat zo iemand me nu al bedankt voor de inspiratie. Ik heb een paar races gewonnen, maar ik geloof niet dat ik andere rijders al zo heb geïnspireerd. Ik zie wel steeds meer dat kinderen mij als soort referentie zien. Dat is erg mooi, want zo was het voor mij ook toen ik nog een kind was. Dat geeft mij positieve energie.”
Na een hoopgevende start van het seizoen kreeg Quartararo in de vierde race van het jaar een bittere teleurstelling te verwerken toen hij in Jerez vanaf poleposition een zeker geachte zege verloor door ernstige armpump. In plaats van dat hij zijn leidende positie in de tussenstand verder zou uitbouwen, moest Quartararo Ducati-coureur Pecco Bagnaia boven zich dulden. Maar twaalf dagen na een snelle armpumpoperatie, in pas zijn tweede regenwedstrijd op een MotoGP-machine was de Fransman dolblij met een derde plaats in zijn eigen Le Mans. De Grand Prix van Frankrijk typeert Quartararo als ‘de raarste race van mijn leven’. “Toen het begon te regenen, dacht ik dat ze de rode vlag wel zouden zwaaien. Maar toen dacht ik ‘oh ja, dit is MotoGP!’” Hij moest Jack Miller en ook landgenoot Johann Zarco laten gaan, maar Quartararo heroverde met zijn dertiende podium in 38 MotoGP-starts wel de leiding in het klassement. Nog belangrijker was wat hij zich later realiseerde. “In natte omstandigheden waren we niet heel goed. Dan zaten we tussen de zevende en tiende plaats. In deze wisselende omstandigheden zaten we het hele weekend tussen plaats vijftien en achttien. In de race hebben we een stap kunnen zetten en kon ik hard pushen. Het is geweldig om in die omstandigheden dan op het podium te staan. Ik denk dat me dat in de toekomst veel gaat helpen.”
Hoewel de Yamaha nog steeds met een gebrek aan topsnelheid kampt en ook in tegenstelling tot de concurrentie van Ducati, Honda, Aprilia en KTM nog slechts een ‘start device’ aan de achterkant heeft, zegt Quartararo het goede gevoel van 2019 te hebben hervonden op de 2021-M1. “We weten dat we niet de snelste machine hebben. Maar hoe meer je daar over nadenkt, hoe groter het probleem wordt. Ik probeer minder over de machine te klagen en meer over mezelf na te denken.”
