Herfsttoer langs de Moezel

In het late najaar maakt de natuur langs de Moezel er een waar spektakel van. De beukenbossen en ontelbare wijngaarden zijn dan gekleurd met een uitbundig rood-geel-oranje kleed, dat de zintuigen speels wat extra prikkelt. De perfecte tijd daarom voor die laatste mooie rit van het jaar.Op het goede moment op de juiste plek zijn. In de late herfst een zaak van perfecte timing, en dat klinkt makkelijker dan het eigenlijk is. We hebben het hier wel over de laatste grote rit voor de winter en dan moet het – bij grote voorkeur – natuurlijk wel mooi weer zijn. Natuurlijk kun je in november, in de ijzig natte herfstmist, door het Moezeldal rijden, maar echt blij word je daar niet van. Het is de late en lage herfstzon die een min of meer geijkte trip wat extra glans geeft. Het gaat dus om de plaats, de tijd en het licht. Als dat alles klopt, dan kun je ervaren hoe sprookjesachtig mooi de wereld kan zijn. Vandaag is gelukkig zo’n dag. Het is bijna twintig graden en de lucht is hardblauw, er kan dus nog één keer volop genoten worden. Daarom moet de Voxan, die eigenlijk al onder een wollen deken weg stond te doezelen, ook weer aan de slag. Vindt ‘ie helemaal niet erg. Na een paar keer gas geven loopt de dikke tweecilinder mooi rond en draagt de heldere novemberlucht de imposante bas van zijn uitlaatgeluid het wijdse landschap in. Eerst is het even de verplichte snelwegkilometers wegwerken, maar in Koblenz duiken we de Moezelvallei in, die zich in de Deutschen Eck met de Rijn samenvoegt. In eerste instantie kan de route op het gebied van rijplezier maar weinig potten breken. De Bundersstraße 416 stroomt net als de rivier, breed en zonder bochten door het dal. Knap weinig eer aan te behalen, hooguit wanneer je er een rustig reistempo op na houdt, goed voor cruisers en toeristen.De Voxan Street Scrambler is evenwel geen cruiser of groottoerist. De machine snakt naar meer dynamiek. Met een blik op de kaart wordt duidelijk dat daar hier in de buurt meer dan voldoende mogelijkheden voor zijn. Overal op de kaart kronkelen kleine gele en witte lijnen uit het dal omhoog. Die draaien naar rechts de Eifel in of links de hoogvlakte van de Hunsrück op. In Alken, direct onder de Thurant burcht met zijn twee torens, lokt het voormalige heuvelklimtraject naar Nörtershausen, negentien slingers en haarspeldbochten die zich dwars door de knalgele aanwezige wijngaarden wringen. Een prachtige verbindingsroute van het idyllische dal naar de koude, winderige hoogvlakte. De rit gaat een paar kilometer rechtdoor, maar daarna komt er weer een heel leuke afdaling naar Boppard aan de Rijn. Slechts een kwartier rijden scheiden beide rivieren hier van elkaar, en dus nemen we even de tijd voor een kort uitstapje. De Voxan draait zijn kleine achterlicht weer naar de Rijn, draaft het volgende straatje omhoog en rijdt bijna evenwijdig aan het Alkener bergcircuit terug naar de Moezel. Bij Brodenbach duikt het smalle asfaltweggetje weer het dal in. Deze keer met zulke krappe haarspeldbochten, dat de Voxan keer op keer de volle stuuruitslag nodig heeft en duidelijk maakt dat hij hier niet voor geboren is. Dit is eerder het metier voor een wulpse éénpitter supermoto.Het wordt al snel duidelijk dat de meest dunne slierten op de kaart, feitelijk het zout in de pap van zo’n Moezeltoer zijn. De bochtige kleinschaligheid daar is spannend en afwisselend, rustig bovendien. Het geeft je het gevoel van een echte ‘bergen en dalen’ reis, zonder dat je daarvoor eerst helemaal naar de Alpen hoeft af te reizen, ligt zelfs praktisch om de hoek. De uitdaging zit hem in de trajecten over de bergen tussen de dalen. Het is nu weer tijd voor een stuk kalm cruisen. Rustig aan en rechtdoor naar Cochem, het meest geliefde verzamelpunt van motorrijders aan de Moezel. En op deze plaatjesmooie novembermiddag staan er dan ook nog ruim vijftig andere motoren op de markt, naast de busladingen dagjesmensen, die ook op de been zijn. De steegjes en straatjes in het oude stadsdeel van Cochem zijn overvol, zo blijft er weinig over van de rustige moezelromantiek. Toch pakken we even een cappuccino en genieten van alle geparkeerde motoren en het mooie weer. De klimaatsomslag is een feestje voor ons motorrijders.De Reichsburg, in mijn beleving het mooiste slot aan de Moezel, verheft zich hoog boven Cochem. Het meer dan duizend jaar oude bouwwerk werd dan wel in 1689 door de troepen van de Franse koning Louis XII met de grond gelijk gemaakt, in de 19e eeuw herbouwde een rijke Berlijnse fabrikant het echter weer als sprookjesslot met heel veel torens. Vanaf de B259, die zich hoog boven Cochem door de naaldbossen slingert, heb je het beste uitzicht op dit stuk herboren geschiedenis. Tussen Cochem en Bernkastel-Kues is het Moezeldal op zijn mooist, als rijden door een Hallmark kaartenlandschap. Alle clichés van de Duitse Romantiek vind je hier onverdund terug. Prachtige, indrukwekkende landschappen die tig-duizend keer zijn geschilderd, en evenzo vaak beschreven zijn. Doordrenkt met een volle twee duizend jaar eigen geschiedenis, sinds de Romeinen hun herinneringen tussen Trier en Koblenz achterlieten. Hoog boven dit dal kijk je uit over een beeldschoon achterland, dat echter in de weekenden zo afgeladen vol met toeristen is, dat er geen doorkomen meer aan is. In Brutig-Frankel zijn we de drukte beu en nemen we weer een zijsprong een van de dalen in. De drukte maakt bijna direct weel plaats voor rust en ruimte en de Voxan brandt door de slingers en haarspeldbochten de berg weer op. Maria Engelport, Mittelstrimmig, Liesenig en weer omlaag naar Beilstein. Met een heel brede grijns onder de helm. In die laatste plaats kunnen we niet anders dan de motor even aan de kant zetten. Je moet hier gewoon even door de nauwe binnensteegjes in het oude stadscentrum hebben geslenterd. Het dorp is in zijn geheel gewoon een kunstwerk, een levendig openluchtmuseum. Schilderachtige vakwerkhuizen staan gebroederlijk schouder aan schouder en daarboven steekt de kasteelruïne van Metternich somber zijn gewelven de hoogte in. Liefdevolle inscripties in het vakwerk maken de Godsvrucht van de bouwers en het jaartal van de bouw duidelijk voor het publiek. Voor bijna elk venster staan geraniums, en wijnranken slingeren zich tegen de gevels omhoog. Overal word je voor wijnproeverijen uitgenodigd en de winkels lijken enkel te grossieren in kitsch en prentbriefkaarten. Het zou ons niet verbazen als de Amerikanen of Japanners het 700 jaar oude Beilstein ergens aan hun kant van de oceaan natuurgetrouw hebben nagebouwd als voorbeeld van hoe Europa eruit ziet. Beilstein heeft er de sprookjes- of Walt Disney uitstraling voor. Genoeg cultuur en geschiedenis voor vandaag, we gaan weer lekker rijden. Net voor Ediger-Eller, aanwijsbaar één van de mooiste plaatsen aan de Moezel, kun je over een smalle weg het dal weer uit hoog de Eifel in, waar je al snel in een oud beukenbos belandt. Een stevige bries plukt handenvol geelbruine bladeren van de takken en zorgt voor het typisch herfstachtige golven van opwaaiende bladeren, die uiteindelijk als een dik bontgekleurd kleed op de weg eindigen en pas weer opdwarrelen wanneer de Voxan ze passeert. Bij vochtig weer geeft dat uiteraard veel kans op glijpartijen, maar nu jaag je er met kinderlijke pret doorheen. De geur die daarbij vrijkomt is de pure herfst in je neusgaten, waarbij de als een stroboscoop door de bomen flitsende laagstaande zon een extra extatisch gevoel bezorgd.Grevenich, Urschmitt en Kliding. Dorpen die bijna nooit door toeristen worden gevonden. Ze verloren al veel eerder de strijd met de beroemde wijngaarden. Voordat de weg opnieuw het dal richting Bremm induikt, draaien we nog een veldweg op. De weg gaat naar de top van de Calmont, die op zijn helling van 65° de steilste wijngaard van Europa draagt en de ideale startplaats voor paragliders is. Dat was een goede keus, temeer omdat zich voor onze ogen zo’n beetje het mooiste panorama van de Moezel ontvouwt. Bijna driehonderd meter onder ons maakt de rivier een bocht van 200 graden. Op het schiereiland in het midden steekt de dakloze kloosterruïne van Stuben zich omhoog tussen de geometrisch aangelegde wijngaarden. Een vrachtschip vol kolen schuift dapper driftend door de bochten, gebruikt daar bijna de hele breedte van de rivier voor. Het schip trekt lange golven in het eerst nog spiegegladde water. Gelukkig dat er even geen tegenliggers zijn. De ondergaande zon werpt inmiddels schaduwen het dal in. De dagen zijn in deze tijd van het jaar knap kort, de klok loopt namelijk pas net tegen vijven. Hoogste tijd om een onderkomen voor de nacht te vinden in het nabij gelegen Pünderich.In tegenstelling tot veel andere plaatsten aan de Moezel, heerst er in Pünderich een bijna paradijselijke rust. De Bundesstraße gaat aan het plaatsje voorbij en het spoor duikt er, om geluidsoverlast te vermijden, de berg in. Toeristen zie je er zelden, die gaan liever naar Zell of Beilstein. In het oude veerhuis uit 1621 vertellen de inkepingen met jaartallen alles over de waterstanden door de jaren heen. De op één na hoogste waterstand werd gemeten in 1993, altijd nog ruim een meter lager dan het letterlijke hoogtepunt, dat op 28 februari 1784 werd behaald. De voorafgaande winter was extreem streng en de rivier was dan ook helemaal dicht gevroren. Plotseling steeg de temperatuur en begon het tot overmaat van ramp hard te regenen. De regen spoelde de sneeuw van de hellingen, het als gevolg daarvan sterk stijgende waterpeil deed het ijs breken, dat stroomafwaarts werd samengeperst tot een enorme dam en de rivier tegenhield. IJsschotsen en water werden over de dam gedreven en vernietigden alles wat er op hun weg kwam, ook huizen en dorpen. Velen verloren daarbij hun leven, en gelukkig is het nooit meer zover gekomen. Tijdens de nacht is het dal volgelopen met een dikke mist. “Dat is hier normaal voor de tijd van het jaar”, zegt de waard. “Je hoeft alleen maar te wachten tot na elven, of je kiest voor de hoge hellingen waar de zon schijnt.” Wachten is geen optie met de toch al korte dagen, zeker niet in de wetenschap dat de zon er al is, je moet hem alleen even opzoeken. Dus boemelen we naar het oude veerpontje, dat ons naar de andere oever brengt. De veerbaas zou zo uit een oude documentaire kunnen zijn weggelopen. Een oer-Noord-Fries met een grauwrode baard, schippersmuts en gestreept hemd. Een echte kapitein dus. Hij vindt de Voxan mooi, maar dat zoiets uit Frankrijk komt begrijpt hij niet, want “hij ziet er zo Italiaans uit.” De overtocht is te kort om de nieuwsgierige kapitein alles over de Voxan te kunnen vertellen, daarentegen heeft de oude baas wel een paar gouden tips voor ons. ”Waren jullie al in Calmont?” Natuurlijk. “En het Viermerenplein bij Merl? Daar moet je naar toe, net als naar het café bij de ruïne van Grevenburg.” Gaan we zeker proberen, maar eerst moeten we ons nog een weg door de mist zien te vinden. We volgen voorzichtig een weggetje dat tussen de wijngaarden loopt. We komen er alleen wat wijnhandelaren in klassieke Porsches (altijd rood) en wijnboeren op Fendt tractoren (altijd groen) uit dezelfde vijftiger jaren tegen. De grijze soep wordt inderdaad dunner wanneer we in de buurt van het hoogste punt van de Marienburg komen. Boven het wolkendek lijkt het uitzicht wel eindeloos. In oostelijke richting kijk je naar de Hunsbrück, richting noorden naar het Moezeldal bij Bullay, waar de mist blijkbaar niet is gekomen. Zelfs bij Pünderich lost de mist uiteindelijk langzaam op. De zacht glooiende hellingen en het hardgeel van de wijngaarden, met de druiven voor de bekende zoetige Riesling wijn, worden weer zichtbaar. Zonder wijn zou de hele Moezelvallei een dooie boel zijn. Het gegiste druivensap bepaalt het leven van de dalbewoners en drukt niet alleen zijn stempel op het landschap, maar ook de cultuur. En dan hebben we het nog niet eens over de creatieve handelsnamen die er voor de lokale wijnen zijn bedacht: ‘Piesporter Goldtröpchen’, ‘Zeltinger Himmelreich‘ of ‘Kröver Nacktarsch’ bijvoorbeeld.De middag dient zich alweer aan, en we zijn nog geen tien kilometer opgeschoten! Hierboven op de Marienburg is het gewoon te mooi om weg te gaan, maar we gaan toch verder. Alf, Bad Bertrich en links tot aan Bonsbeuren. Uiteindelijk weer naar beneden naar Reil. Alles over wegen voor lokaal gebruik, wat een prachtroute! Nauwelijks drie meter breed en als een bergbeek kronkelend tussen het oranje oplichtende beukenbos. De veerman van Pünderich heeft niets teveel gezegd. Geen ander verkeer te zien. Wat een heerlijke rit! In Reil steken we de Moezel weer over en gaan direct weer omhoog richting Starkenburg. De weg balanceert constant op de rand van de afgrond. Elke keer heb je weer de mooiste uitzichten het dal in, maar echt veel tijd om daar van te genieten is er niet, rustig om je heen kijken is hier niet echt aan te raden.Nog een handjevol haarspelden en daarna gaan we met twintig procent omhoog naar de ruines van de Grevenburg. Daar is ook het café met het mooiste panorama volgens de veerman. Voor de droevige resten van het in 1735 door de Fransen opgeblazen bouwwerk staan een paar tafels en stoelen. Verbijsterend dat je in november nog gewoon op het terras terecht kan! Dit is een fantastische plaats, hoog boven de mooiste bocht van de Moezel. Daar beneden mijmeren de huizen van Traben Trarbach diep in de oranje gele zee van de wijngaarden. Het is bijna weer om in je T-shirt en met een zonnebril op je neus te gaan zitten genieten. Breed glimlachend laten we ons dan ook verwennen door waarschijnlijk de laatste warmte van de zon van dit jaar. We wilden eigenlijk nog doorrijden tot Trier, maar echt een goede reden om dat ook daadwerkelijk te doen, kunnen we zo snel niet bedenken. De oplettende ober vraagt of we nog een cappuccino willen? Ja, de rit naar Bernkastel en Trier verschuiven we gewoon naar het volgende weekend. Of naar het voorjaar. Het is hier nu veel te mooi om weg te gaan. En het ging allemaal immers om de goede timing? Nou dan!________________________________________[INFOKASTEN]INFOEen toer langs de Moezel wordt pas leuk wanneer je de hoofdwegen links laat liggen en de kleine, kronkelende zijwegen pakt. Naast deze prachtige wegen die de trip voor ons motorrijders tot een waar feest maken, is er in het Moezeldal zelf ook nog heel veel ruimte voor het opsnuiven van de lokale cultuur en geschiedenis.REISDe Moezel/Eifel ligt praktisch om de hoek en is daarom bij de Nederlandse motorrijder uitermate populair voor een korte weekendtrip. Vanaf Utrecht is het zo’n 320 kilometer, iets meer dan drie uur rijden, tot Koblenz, de poort naar de Moezel. Je kunt ook voor Trier als beginpunt kiezen, dat zo’n vijftig kilomter verder rijden is. WANNEERIn de hogere gebieden van de Hunsrück en de Weifel begint de herfst al midden oktober, het duurt dan echter nog zo’n twee weken voordat de bossen en wijngaarden in de Moezelvallei hun mooiste kleuren krijgen. De meest kleurrijke dagen vallen doorgaans in de eerste novemberweek, waarbij het weer met een beetje geluk nog goed mee wil werken. Met name ’s ochtends en aan het eind van de dag kan het dan nog wel knap koud zijn, dus extra warme kleding, winterhandschoenen en een extra paar sokken kan dan absoluut geen kwaad. ONDERDAKAlle plaatsen in het Moezeldal bestaan bij de gratie van het toerisme. Daarom vind je er overnachtingsmogelijkheden in overvloed en voor elke portemonnee. Ondanks dat het toeristische seizoen voornamelijk in de zomer plaats vindt, kan het er zelfs in de herfst nog verbazend druk zijn. Tenzij je met een tentje op pad gaat (let wel, veel campings sluiten in november hun deuren), is het dus handig om vooraf te reserveren en dat gaat tegenwoordig het makkelijkst via internet. Naast de vele hotels en pensions, is het oer-Duitse ‘Zimmer frei’ altijd een nog een van de meest gewilde en prijsgunstige alternatieven. Extra gezellig bovendien!BEZIENSWAARDIGHEDENDe hele onderloop van de Moezel, die in de Vogezen ontspringt, biedt een aaneenschakeling van bezienswaardigheden. Bijna elke plaats tussen Trier en Koblenz heeft een historisch hart met vakwerkhuizen. De mooiste plaatsen zijn: Bernkastel-Kues, Beilstein, Ediger Eller en Pünderich.Daarnaast zijn er ook nog veel kastelen, burchten en ruïnes, waaronder de indrukwekkende Burg Eltz (www.burg-eltz.de) en de Reichsburg hoog boven Cochem (www.reichsburg-cochem.de). Om de avond door te komen is het een aanrader om de talrijke wijnproeverijen in de lokale wijnkelders te bezoeken. Natuurlijk zijn er in september en oktober ook nog de beroemde wijnfeesten, dat heeft wel als nadeel dat het erg druk is in de Moezelvallei.LITERATUURDe ANWB biedt de ‘ANWB Extra Moezel’, waarbij het extra staat voor een bijgeleverde, grote en gedetailleerde kaart van het gebied. In het boek staan 120 pagina’s gerichte informatie. De beste kaart voor de regio is het ‘Großblatt 5’van de Deutsche Generalkarte met een schaal van 1: 200.000. De ADAC – de Duitse ANWB – heeft nog de kaart ‘Eifel-Mosel-Hunsrück’ op een schaal van 1: 100.000 in de aanbieding.Uiteraard biedt ook internet uitkomst in een goede voorbereiding op een weekendje Eifel. Meest uitgebreide informatie bieden de volgende websites: www.mosel.com, www.die-mosel.de, www.mosel-reisefuehrer.de en www.mosella.de. Een ander hulpvol begin vormt moezel.startpagina.nl.CONTACTDuits Verkeersbureau Haaksbergweg 511101 BR Amsterdam-ZuidoostT 020-697 8066 (ma t/m vrij 09.30 – 12.30 uur)E duitsland@d-z-t.comI www.duitsverkeersbureau.nlGEREDEN AFSTAND: 400 KILOMETERREISDUUR: TWEE DAGEN________________________________________[UNTERSCHRIFTE][Opener Bild 011][Unterschrift bei Bild 006]Wijn, wijn, wijn. De novemberzon lost de dichte ochtendnevels op en verandert de wijngaarden boven Pünderich in goud.[Unterschrift bei Bild 019]Geen zorgen, wijndruiven bevatten geen alcohol, maar zijn zo vlak voor de oogst wel overheerlijk. [Unterschrift bei Bild 004]De kleine penseelstrepen op de kaarten vertalen zich in puur rijplezier.[Unterschrift bei Bild 005]BOCHTENKOORTSDe Moezel is gek op het maken van bochten, net als motorrijders. De mooiste bocht in de rivier vind je bij Bremm, direct onder de steile helling van de wijnberg Calmont.[Unterschrift bei Bild 009]DE WINTER TEGEMOETGenieten met alle zintuigen! Ontspannen rijden met een temperatuur van bijna 20 graden, dat maakt je grijns net zo breed als je helm.[Unterschrift bei Bild 026]Langs de Moezel zijn er veel oude dorpen en stadjes zoals Pünderich. Ze laten heel duidelijk zien hoe Duitsland ooit was.[Unterschrift bei Bild 001]1000 JAARElk slot heeft zijn geschiedenis. Gebouwd in de vroege middeleeuwen, vernietigd in 1689 en weer herbouwd in de 19e eeuw: de sprookjesachtige Reichsburg boven Cochem.[Unterschrift bei Bild 008]De Moezel nodigt je uit om rustigjes aan te reizen. Via de pont bij Pünderlich en het historische plaatsje Beilstein bijvoorbeeld.