Compacttest carbon wielen ThyssenKrupp
Op het Spaanse Almería mochten we even ruiken aan het potentieel van de carbon wielen van ThyssenKrupp, die nu ook een goedkeuring voor gebruik op de openbare weg hebben. Natuurkundige wetten liegen niet, zo blijkt.
We herinneren ons waarschijnlijk allemaal nog wel die natuurkundeleraar, die ons vroeger met meer of minder succes de natuurkundige wetten demonstreerde. Of het ons destijds iets interesseerde of niet, in het zadel van een motorfiets komen ze toch weer voorbij. Als we het over de wielen hebben bijvoorbeeld. Lichte wielen hebben bepaalde voordelen als het gaat om de onafgeveerde en roterende massa. Dat klinkt wellicht wat ingewikkeld, maar is in feite relatief eenvoudig. Acceleratie, massa en kracht staan in direct verband met elkaar. Een lichter wiel accelereert bij een gelijkblijvende kracht immers sneller. Een eenmaal in beweging gezette massa werkt daarbij als een soort opslagdepot voor energie. Om die bewegende massa vervolgens weer af te remmen, zijn er al naar gelang de massa bepaalde krachten nodig. Ergo: een licht wiel is makkelijker te stoppen, dan een zwaarder exemplaar.
Daarnaast gelden bij een draaiend wiel de gyroscopische krachten. Iedereen kent wel het proefje op de middelbare school, waarbij je een flinke slinger aan een fietswiel gaf en dan moest proberen dat wiel in de ene of andere richting te sturen. Dat lukt je door de gyroscopische krachten bijna niet, want het wiel wil eigenlijk alleen maar in één vlak blijven draaien en is bijna niet uit zijn baan te brengen. En hoe zwaarder het wiel, hoe liever het eigenlijk alleen maar rechtdoor wil. Oftewel: een zwaar wiel vraagt veel kracht bij het insturen van een bocht.
Ook speelt het wiel een grote rol bij de onafgeveerde massa: het gewicht van het wiel met band beïnvloedt de werking van de vering. Een lichter wiel volgt immers makkelijker alle oneffenheden, terwijl ‘de afgeveerde bovenbouw’ mooi stabiel blijft. En tot slot speelt de stijfheid van een wiel een grote rol in het geheel. Een ‘slap’ wiel zal meeveren, helpt de vering en zorgt voor extra comfort, terwijl een extreem stijf wiel ook heel ‘star’ aanvoelt. Dat is bijvoorbeeld één van de redenen waarom crossmotoren altijd ‘flexibele’ wielen met draadspaken hebben, terwijl wegracemotoren juist stijve gietwielen hebben, voor een zo direct mogelijke besturing en zuiver aanspreken van de veerelementen.
Tot zover de natuurkundige basics, waarmee we tijdens onze kennismaking met deze superlichte en ook voor straatgebruik goedgekeurde carbon wielen te maken hebben. Het resultaat is misschien al te voorspellen als we alleen al het gewicht van de carbon velgen onder de BMW S1000RR-testmachine vergelijken met de standaard gemonteerde gesmede aluminium velgen. De carbon wielen wegen 1,9 en 2,9 kilo voor en achter, terwijl de smeedwielen respectievelijk 2,8 en 3,8 kilo op de schaal zetten, en dat is overigens al erg licht voor standaard wielen. Je hoeft niet heel veel aan een motorfiets te kunnen voelen om met name op een circuit te ontdekken wat de effecten van minder draaiende massa zijn. Na de overstap van de standaard wielen op de carbon exemplaren stuurt de BMW razendsnel in en zitten we veel te vroeg op de kerbs. In de daaropvolgende ronden gebruiken we minder kracht bij het insturen en is de S1000R supermakkelijk op de juiste lijn te mikken. Bovendien is onder hellingshoek een enorme stabiliteit merkbaar. Op het relatief vlakke circuit van Almería is er helaas nauwelijks gelegenheid om in het beperkte aantal testronden het fenomeen onafgeveerd gewicht verder uit te diepen, laat staan om te controleren of het snellere insturen en makkelijker omgooien van de machine met carbon wielen daadwerkelijk invloed heeft op de rondetijden. Dat zullen we op korte termijn nog eens moeten testen met een sportieve duurtestmachine en een stopwatch. Maar Gordon Unger, teammanager van het Penz13 Isle of Man TT-team, deelde zijn ervaringen met de wielen tijdens de TT van afgelopen jaar met ons. De wielen waren dermate licht dat de motorfiets op de lange volgas-gedeelten op Man wat te nerveus reageerde op oneffenheden in het wegdek. Zoiets zal zich bij normaal straatgebruik niet snel voordoen, maar een andere ervaring van Unger mag gezien de prijs van 3.500 tot 4.000 per set niet vergeten worden: “We hebben tijdens die TT-week tig keer banden gewisseld, maar het carbon ziet er nog steeds puntgaaf uit. En daarnaast is het schoonmaken van de wielen door het enorm gladde oppervlak kinderlijk eenvoudig.” En dat laatste is ook wat waard, want de wielen zijn echt pareltjes om te zien!
