BMW R90S-dag

Theo Terwel uit het Achterhoekse Vorden is BMW liefhebber. Beroepshalve is hij in zijn schadebedrijf tegenwoordig druk met het spuiten en biezen van klassieke Europese motoren. De kleuren Daytona Orange en Rauchsilber hebben daarbij zijn voorkeur: het zijn de twee kleuren waarin de fameuze BMW R90S ooit geleverd werd. En juist voor dat model organiseert Theo jaarlijks een informeel treffen: de R90S-dag. Dit jaar alweer voor de negende keer in successie!Hoewel het imago anders doet vermoeden is BMW een van de meest innoverende motormerken ter wereld. Ooit werden met de boxermotoren grote racesuccessen gehaald, niet in de laatste plaats vanwege het grote vermogen dat BMW uit de kompressor-boxers wist te halen. En later zette men ook regelmatig de toon, denk aan de eerste productiemachine met volle stroomlijn (R100RS) of hun pionierswerk op remmengebied.Ook met de introductie van de eerste echt sportieve boxer, de R90S in 1974 zette het Duitse merk nieuwe maatstaven. De R90S-en waren in die tijd te koop voor 9.995 gulden (ongeveer 4.500 euro) in de twee bijzondere kleuren Daytona Orange en Rauchsilber: een bijzondere verlopende kleurtint in oranje of donkergrijs. Kleuren die ook exclusief voorbehouden waren aan de R90S, de superbike uit de jaren 70. Het unieke lakschema met de vernevelde randen en ‘spoken’ in het gebied waar de kleuren in elkaar over gingen zorgde ervoor dat er in feite geen enkele R90S identiek was. Er moeten officieel trouwens ook nog een paar metallic rode exemplaren zijn gemaakt, maar daar over bekvechten de kenners nog steeds. Van de allereerste serie hadden trouwens de eerste 276 machines plakbiezen en dat nam de klandizie de Beierse fabriek niet in dank af: bijna tienduizend Hollandse florijnen betalen voor een motor met opgeplakte biezen; voor een paar duizend gulden minder kocht je in die tijd een nagelnieuwe Honda CB750… Dat foutje werd dus al snel rechtgezet door de fabriek.De R90S was in 1974 het sportieve topmodel van de nieuwe boxergeneratie van BMW. Vijf jaar eerder introduceerde BMW die nieuwe generatie: de R50/5, de R60/5 en de R75/5. Motoren die helemaal nieuw waren ontwikkeld en eigenlijk herinnerde alleen de layout (een dwarsgeplaatste boxermotor met cardanaandrijving) aan de BMW’s uit de jaren vijftig en zestig. De 750 cc R75/5 leverde 50 pk en had een top van 175 km/uur. In Duitsland was de R75/5 al snel de best verkochte 750 cc machine, maar de vermogenswedloop was gestart en om de Japanners bij te kunnen benen, werd de ‘streep 5’ allengs doorontwikkeld en werd eind 1973 de 900 cc-uitvoering gepresenteerd. Daarvoor werden de 750 cc cilinders opgeboord van 82 naar 90 mm. Deze 900 werd in twee uitvoeringen leverbaar: als R90/6 als stoer basismodel met 60 pk en de sportieve R90S met 67 pk bij 7.000 tpm. De boxermotor van de S was op alle punten verfijnd en onder meer uitgerust met enorme 38 mm Dell’Orto-carburateurs voorzien van een acceleratiepomp die elke keer dat de gasschuiven omhoog gingen een straaltje benzine linea recta in het inlaatkanaal spoten. Daarnaast had hij aangepaste cilinderkoppen met hittevaste kleppen en cilinders met een Nikasil-laag. Het maakte hem in die jaren tot het summum op motorgebied; hij wist op top de magische 200 km/uur net aan te tippen. Hoe ver de technici in die tijd gingen om de R90S sportief te maken blijkt bijvoorbeeld uit de dynamo: die werd verkleind tot 238 Watt, zodat de boxermotor makkelijker op toeren kon komen. Latere modellen kregen echter toch weer een 250 Watt dynamo, zodat er wat meer speelruimte was voor verlichting en accessoires. Om het sportieve karakter te benadrukken kreeg de machine af-fabriek een stuurkuip en daarmee was het ook de allereerste productiemotor.Uiteindelijk is de R90S drie jaar geproduceerd, waarbij er elk modeljaar toch wel kleine veranderingen werden doorgevoerd. Modeljaar 1974 liep van september 1973 tot augustus 1974 en omvatte 6.058 geproduceerde exemplaren. Modeljaar 1975 liep van juni 1974 tot september 1975 en toen werden er 6.413 gemaakt. De laatste serie liep van augustus 1975 tot juni 1976 en behelsde 4984 machines. De totale productie bedroeg 17.455 stuks en gevoelsmatig rijden die nog allemaal rond, want de R90S was van meet af aan een pure liefhebbersfiets. Een machine die wat dat betreft in een select gezelschap van bijvoorbeeld de Ducati 750 Supersport, de Laverda’s SFC en de Moto Guzzi V 7 Sport vertoefd. Maar echte ‘pure’ R90S-sen zijn ondertyussen zeer schaars geworden en kocht je interesse hebben in zo’n cult-boxer, oriënteer je dan eerst goed bij een specialist of bij de BMW club, want er wordt wat afgerommeld op de wereld…En mocht je echt geïnteresseerd zijn: reken voor een restauratieproject voor optimisten op een bedrag van ongeveer 3500 euro. Voor absoluut smetteloze toppers wordt mondiaal meer dan 15000 euro neergeteld, al is er in Nederland niemand die er dat voor wil betalen.Theo Terwel uit Vorden heeft met zijn schadebedrijf voor liefhebbers vanuit heel Europa R90S gespoten en gebiesd. Zijn insteek is dat er voor ‘perfectie’ gewoon niets is en dat alles nà perfectie getuigd van perversie. Met zijn manier van werken wist hij zelfs de meest verstokte BMW-puristen te overtuigen. Omdat steeds meer R90S-liefhebbers hem wisten te vinden vanwege dat spuitwerk, ontstond het idee voor de organisatie van een R90S-dag. Gewoon om eens te kijken hoeveel ‘essen’ er nog gebruikt worden door de liefhebbers. Dus werd in 2001 de schadewerkplaats in september mooi opgeruimd en Theo’s hele familie ingeschakeld om soep te koken, koffie te zetten en broodjes te smeren. Via mond-op-mond-reclame kwamen er die eerste R90S-dag veertig rijders met hun machine opdagen. 2007 bleek een topjaar met 63 R90S-en op een rij, variërend van nieuwstaat tot ‘diep doorleefd’. De laatste jaren groeit dat aantal niet meer, al heeft Theo inmiddels wel een bestand van ruim 140 actieve R90S-rijders. Daarvan kwamen er afgelopen maand – mede door het slechte weer – vijftig opdraven met hun motor voor het treffen en de traditionele verzamelfoto, waarbij alle BMW’s op een rij worden gezet. Daarnaast waren er nog ongeveer vijftig R90S-liefhebbers zonder motor gekomen.Na de middag is het steevast tijd voor de traditionele toerrit, waarbij het ditmaal ook nog eens echt begon te regenen. Maar desondanks ging ook de meest glimmende R90S de strijd met de nattigheid gewoon aan. En bij terugkomst was er gelukkig hete soep. Om een uur of vier werd het weer rustig in Vorden; Karin en Theo ruimden de boel op en keken terug op alweer een leuke dag. De 100 liefhebbers hadden ook allemaal weer een leuke dag gehad. Zo’n treffen blijkt ook een ideale plaats om oude kennissen weer eens te ontmoeten, of iets te kopen wat met de R90S-hobby te maken heeft. Zo werden er dus weer talloze kraaltjes geruild tegen spiegeltjes en vice-versa.De verst komende deelnemer moest aan het eind van de dag nog 650 km door de regen voor hij weer thuis was. Ingenieur Münninckhoff hoefde niet zo ver, die woont in Enschede. De stralende tachtiger heeft al bijna vier ton op de teller van zijn BMW staan. En die nog nooit opnieuw gespoten, met zacht flanel gepoetste R90S is de mooiste ter wereld, dat erkent zelfs meesterspuiter Theo. “Zo’n motor wordt mooier als je hem gebruikt,”aldus Theo, “Als je hem mooier probeert te maken, dan wordt hij vaak juist minder mooi!”INFOKijk voor meer informatie over de R90S-dagen op www.theoterwel.nl[[bildunterschrifte]]Nur 175 oder 176 muss mit, der alte Mann und sein BMWWeiter folgt nog 1 Portrát von den organiser, der kommt monntag.Frank en zijn zoon. Er zijn al jaren twee R90S-en in de familie. Plus een moderne boxer voor Franks lief Sandra. Ze komen al vanaf het begin naar Vorden.Alhoewel Sandra onmiskenbaar een meisje is, is ze gewoon ‘one of the boys’. Maar dit keer was ze op haar moderne boxer in Vorden.Guus te Molder rijdt nu anderhalf jaar R90S; hij had er naar eigen zeggen eerder mee moeten beginnen, maar wil er nu zo lang mogelijk mee door gaan.Ingenieur Münninghoff heeft al ongeveer 400.000 kilometer op zijn nooit gerestaureerde BMW R90S gereden. De dynamische 80’er probeert nog steeds minimaal één ritje in de week te maken.Frans Ouwerkerk is kunstschilder. Zijn eigen R90S wordt net gerestaureerd, toch wist hij een andere R90S te vinden om mee naar deze dag te komen. Een voorzichtig begin onder een dreigende hemelIn de loop van de dag werd het lekker druk idem idemVolgens de echte Kenners toch echt gewoon origineel: een metallic rode R90S.De motor en het leren pak zijn even oud. De motorrijder iets ouderEen brug over de tijd heen. De rijders zijn respectievelijk een veertiger, een vijftiger en een zestiger. De BMW is een 74’erMet 400.000 kilometer op de klok de meest authentieke R90S van Europa. Op zo’n dag komen de vreemdste motoren af. Theo Terwel (midden) bekijkt een voor hem heel nieuw fenomeen.