TopTest Yamaha MT-09 Tracer

Na de Street Rally en de Sport Tracker is er nu een derde spin-off van de MT-09: de als een dynamische toerfiets uitgevoerde Tracer. Een spoorzoeker dus – we gaan in onze TopTest eens uitvinden of Yamaha hiermee inderdaad een goed spoor heeft gevonden.

Letterlijk vertaald betekent Tracer ‘speurder’ of ‘spoorzoeker’. Of ‘lichtspoormunitie’, maar dat lijkt ons minder de beoogde betekenis. De Tracer wordt door Yamaha een ‘action tourer’ genoemd, dus de benaming spoorzoeker dekt de lading heel aardig. En we hebben het eigenlijk al aan zien komen, want in de conclusie van de TopTest van de MT-09 (MotoPlus nr 24/2013) schreven we al: ‘Dit blok zou ook goed in nog een paar andere motormodellen passen. Bevestigingspunten aan het balhoofd voor een kuipsteun zitten er al’. Nu, ruim een jaar nadat de speelse MT-09 met zijn heerlijke driecilinderblok de naakte middenklasse flink opschudde, zet Yamaha met de Tracer al de vierde variant in de showrooms. Maar waar de MT-09 Street Rally en Sport Tracker puur optische varianten waren op de basismachine, daar staat de Tracer met zijn kuip en ruimere maten duidelijk een stuk verder af van de uitgeklede bochtenvreter. Dus wat is dat nou, een ‘action tourer’? Een dynamische toermotor? Een binnenwegenjager met toercapaciteiten? Crossover? Funbike? Of – om maar helemaal in marketingtermen te verdrinken – een ‘Sports Utility Motorcycle’? Wat kan het ook schelen; het is in elk geval duidelijk dat de Tracer geschikt zou kunnen zijn voor degenen die het inzetgebied van de naakte MT-09 te beperkt vonden.
De belangrijkste specificaties kloppen alvast, en wel het opgegeven topvermogen van 115 pk, een gemeten 212 rijklare kilo’s en een scherpe prijs van € 10.999,-. De concurrentie is of zwaarder, of zwakker gemotoriseerd, of duurder, of allendrie. De vraag is dus: kan de Tracer in het wild ook overtuigen en net zo succesvol worden als de naakte MT-09?

Elegantie, schoonheid en stijl – da’s allemaal een kwestie van smaak. De Tracer is in elk geval overduidelijk te herkennen als een sportieve Yamaha-toerfiets. De scherp gelijnde koplampen doen in de verte denken aan de oudere Fazer-modellen en ogen toch modern, zij het misschien wat overdesigned. Diverse luchthappers en stukken imitatie-carbonfiber zijn een kwestie van smaak, maar de scherpe lijnen en elegante verhoudingen van de Tracer geven hem een zeer vlotte uitstraling. Zeker de door ons geteste uitvoering in de kleur ‘Race Blu’ met de blauwe wielen en blauw geanodiseerde vorkpoten maakt een sprankelende indruk. En hoe zit het met meer tastbare criteria? Ruimte en comfort – dat heb je nodig voor langere ritten, alleen of met z’n tweeën, en dat is niet bepaald het sterkste punt van de basis-MT-09. Maar kijk! Met een beperkt aantal aanpassingen is van de puristische – sommigen zouden zelfs zeggen Spartaanse – bochtenvreter MT-09 een reiswaardige motor gemaakt. Het voorste zadel is twee centimeter breder en langer en biedt vergeleken met het compacte zitje van de MT-09 aangenaam veel leefruimte. Het brede, perfect gekromde stuur staat op flinke risers en komt prettig naar je toe. Door het omdraaien van de risers kan het stuur bovendien nog tien millimeter naar voren worden gezet, wat grote rijders nog iets meer ruimte geeft. Aangezien het eveneens verstelbare zadel met een zithoogte van 845 of 860 millimeter een flink stuk hoger is dan op de basis-MT-09, worden je knieën bovendien minder scherp gebogen. Zowel korte als lange benen liggen prettig tegen de tank; kleine rijders kunnen met een verlagingsset de zithoogte eventueel nog verkleinen tot 815 millimeter. Dankzij deze verstelmogelijkheden kunnen rijders van bijna elk postuur wel een goede zitpositie vinden voor lange afstanden, rechtop en comfortabel. Je zit redelijk beschut tegen de rijwind; de smalle ruit houdt de ergste wind van je lijf en hij is met een stelwiel met de hand in drie standen te verstellen. De stoere handkappen lijken ons in geval van een val meer van cosmetische waarde dan echt bescherming te geven, maar helpen in elk geval om in koude weersomstandigheden je handen goed uit de wind te houden. Ook de passagier heeft een comfortabele zitplaats. Het dertien centimeter langere achterframe geeft ruimte voor een groter, breder duozadel, terwijl de duovoetsteunen lager staan dan op de MT-09. Daardoor is het ook achterop goed uit te houden op lange ritten. Misschien niet de hele wereld rond, maar prima voor een lang weekend. Goed, de Tracer is geen baby-FJR, maar dat wil hij ook helemaal niet zijn. Hij vormt wel een goed compromis tussen sport en comfort voor zowel rijder als passagier. Daartoe is er ook een elegant, want onopvallend montagesysteem voor de optionele zijkoffers (25 liter elk) of zijtassen (14 tot 21 liter).

Snelheid en tempo – dat is zeer welkom voor een dynamisch karakter, en voor deze ingrediënten heeft de Tracer bijzonder goede genen. Er is al veel geschreven over de 847cc-driecilinder van de MT-09, maar mocht iemand het nog niet hebben meegekregen, dan is hier een kleine samenvatting. Soepele bottompower bij de laagste toerentallen, dan een heerlijk krachtig middengebied en vervolgens een fel eindschot tot over de 10.000 toeren. De driecilinder combineert het beste uit twee werelden, het ontspannen laagfrequente van een twin met de toerengretigheid en vloeiende motorloop over een breed toerengebied van een vierpitter. En ook al moet de driecilinder in de Tracer 20 kilo extra voortstuwen, de trekkracht bij het uitkomen van bochten is nog steeds indrukwekkend. Dat blijkt ook uit de meetwaarden, waarbij de Tracer zeer goed scoort op de rollende acceleratie in de hoogste versnelling. Hiermee is de Tracer geschikt voor schakellui kilometervreten, maar ook voor sportief doorhalen, net hoe je pet die dag staat.
Het blok loopt ook welgemanierd. De driecilinder met zijn balansas loopt onderin trillingsarm en bovenin heel smeuïg. Bovendien heeft Yamaha de kritiek op de gasrespons van de MT-09 ter harte genomen en is de mapping van injectie en ontsteking flink aangepakt. Net als bij de MT-09 zijn er tijdens het rijden drie rij-modi te kiezen met een knop op het stuur: Standard, een agressievere A-modus en een softe B-modus die ongeveer 10 pk minder topvermogen en een zeer tamme gasrespons geeft. In tegenstelling tot de gewone MT-09, waarbij velen er omwille van een vloeiende gasrespons voor kozen om in de B-modus te rijden, heeft de Tracer al in de Standard-modus een nette gasrespons. Prima! Omdat de Tracer daarmee bijzonder goed functioneert, werd de fellere A-modus eigenlijk alleen voor testdoeleinden en tijdens de metingen gebruikt, terwijl de gemoedelijke B-stand een zinvolle optie was voor regenritten bij koud weer.
De abrupte gasrespons is dus verholpen, maar een andere MT-09-eigenschap, namelijk merkbare lastwisselreacties, die heeft de Tracer wel geërfd. De voelbare speling in de aandrijflijn laat toch de invloed van de kostenbesparingen merken, net als het ietwat hakerige schakelen van de versnellingsbak. Het is niet wereldschokkend en in het licht van de gunstige prijs kunnen we er prima mee leven, maar helemaal perfect is het niet. De koppeling werkt onopvallend en vraagt weinig handkracht, al is het niet-instelbare hendel moeilijk bereikbaar voor korte vingers.

Bij het rijwielgedeelte hebben de ingenieurs net als bij het injectiesysteem precies gewerkt aan dat wat nodig was. De veerelementen zijn uiterlijk dezelfde gebleven, maar hardere veren en stuggere demping zorgen ervoor dat de tot nu toe wat deinerige MT-09 in de vorm van de Tracer veel strakker ligt. Doordat de achterveer harder is, zakt de achterzijde ook minder ver in en de effectieve balhoofdhoek is daardoor nu 66,0 graden, een graad steiler dan bij de toch al snel insturende naakte versie. Desondanks ligt de Tracer rustiger, neutraler en ook preciezer op zijn lijn, waardoor hij meer ontspannen aanvoelt. Waar zit dat in? Naast de al genoemde stevigere veren en demping en het 20 kilo hogere gewicht zijn ook de af-fabriek gemonteerde banden daarvoor verantwoordelijk. De Dunlop D222 (voor in een speciale ‘L’-versie) is veel minder op flitsend sturen gemaakt dan de Bridgestone S20 van de naakte MT-09 en de Dunlops passen goed bij de Tracer. De Dunlops geven ook bij lage temperaturen al vrij snel goede grip, maar anderzijds geen heel exacte feedback. Ook is er een vrij nadrukkelijke neiging tot oprichten bij remmen in bochten. Afgezien daarvan is het stuurgedrag alles bij elkaar wonderlijk mooi lichtvoetig. Met de Tracer kun je dus echt wel sportief sturen, alleen in een minder agressieve vorm dan bij de MT-09.
Ook op het onderdeel remmen scoort de Tracer goed, zij het met een paar kritiekpunten. De twee 298mm-schijven en radiaal gemonteerde vierzuigerklauwen in het voorwiel remmen met weinig handkracht al hard en goed doseerbaar. De achterrem werkt in de beste zin des woords onopvallend. Wel opvallend daarentegen is de werking van het ABS. De regelintervallen zijn aan de grove kant en kunnen in zeer extreme gevallen in een zekere oncontroleerbaarheid resulteren. Een voorbeeld: bij de remproef vanaf 100 km/uur regelde het systeem meestal iets te vroeg en dan ook nog vrij lang de remdruk af, wat belangrijke meters remweg kostte. In sommige gevallen – bij gelijkblijvende meetomstandigheden – liet het ABS echter stoppies toe, waardoor de rijder het remhendel wat moest lossen. Toegegeven, in de dagelijkse praktijk kom je niet snel in dit bereik en is het meestal geen probleem, want het ABS voorkomt wel betrouwbaar het blokkeren van de wielen. Maar het zou beter kunnen, hardcore laatremmers moeten hier wel rekening mee houden.

Zoals het een allrounder betaamt, verzaakt de Tracer niet op allerlei praktische punten. Een laag verbruik van 1 op 21,8 (op ons gestandaardiseerde, rustig gereden testtraject) geeft in combinatie met de 18-liter-tank een ruime actieradius tussen tankstops, zij het dat de laatste liter met engelengeduld in de tank gedruppeld moet worden. Het dashboard stamt van de XTZ1200 Super Ténéré en heeft een ietwat Spartaans uiterlijk, maar geeft wel veel informatie (zoals twee tripmeters, motor- en buitentemperatuur, versnellingsindicator, klokje) en is goed afleesbaar, ook in fel zonlicht. En er zit naast het dashboard ook nog een 12V-aansluiting voor een navigatiesysteem op.
Er is ook een uitschakelbare tractiecontrole aanwezig. Het is weliswaar een vrij simpel systeem, maar het werkt zowel op nat wegdek als op onverharde ondergrond heel behoorlijk. Een echt pluspunt voor toerrijders is de aanwezigheid van een middenbok, handig bij kettingsmeren, bagage laden enzovoorts. De koplamp geeft met een felle lichtbundel weliswaar veel licht, maar direct daarnaast meteen volstrekte duisternis, wat bij nachtelijk bochtenwerk een tikkeltje zenuwslopend is.

Alles bij elkaar is de Tracer een geslaagde machine, ondanks wat detailkritiek. Hij heeft veel positieve kanten, waarbij het driecilinderblok toch wel zijn troefkaart is, zeker met de nieuwe motorafstelling. Het concept van de Tracer maakt de MT-09 dankzij de meer toeristische inslag interessant voor nieuwe doelgroepen, en dat bovendien voor een zeer aantrekkelijke prijs. Yamaha heeft met de Tracer absoluut een goed spoor gevonden!