Column Maarten Siffels 03-2010
Het is recent iets veiliger geworden op de weg. Dankzij meneer Visser. Meneer Visser heeft mij nieuwe contactlenzen aangemeten. Grote, speciale en dure vooral. Ik zie nu een stuk scherper en verder. Dus dat irritante getik met mijn stok op de vangrail is weer verleden tijd. Begin december is trouwens iemand die de weg véél veiliger heeft gemaakt overleden. Harry Hurt was zijn naam. Harry is 81 geworden en heeft zijn hele leven motor gereden, zonder er ook maar een keer af te vallen. Tot een paar jaar terug gebruikte hij nog een Suzuki trailbike om de hond uit te laten. In zijn werkende leven was Harry lange tijd “professor of safety science” bij het USC Traffic Safety Center in California.Begin jaren ’70 van de vorige eeuw werd hem gevraagd te onderzoeken hoe het nou kwam, dat in de VS bij zo’n 10% van alle fatale verkeersongelukken een motorrijder betrokken was. Het was niet zo gek dat de overheid met deze vraag bij Harry terecht kwam. Tijdens zijn studie luchtvaart techniek had hij zich al bezig gehouden met de ontwikkeling van een valhelm. En Hurts ontwerp vormt nog steeds de basis van elke moderne helm. Een harde schaal, gevuld met een energie-absorberende binnenlaag en een zachte voering om het hoofd heen. Dat moet de boel heel kunnen houden.De resultaten van het onderzoek, dat later bekend werd als het Hurt Rapport, waren deels voorspelbaar, maar ook wel verrassend. Snelheid bijvoorbeeld, bleek bij de meeste ongelukken géén rol te spelen. Het dragen van een helm bleek een effectieve manier om hoofd- en hersenletsel te voorkomen. En bij tweederde van de fatale ongelukken was een auto betrokken. Bij bijna 70% daar weer van werd het ongeluk veroorzaakt door een automobilist, die de motorrijder niet gezien had, geen voorrang gaf of hem gewoon van de sokken reed. Intussen is dit basiskennis van iedere motorrijder. We weten dat we makkelijk over het hoofd worden gezien. Maar vooral de lage invloed van snelheid is vaak opnieuw onderzocht. Het geloof “snel is slecht” zit diep, met als gevolg dat snelheidsovertredingen wel beboet worden en het dragen van slecht beschermende kleding of een wegwerphelm niet. Beetje wrang dat Harry, die een groot deel van zijn leven heeft besteed aan onderzoek naar veilige motorkleding, dat deed vanuit California, de staat met de meeste weigeraars van de in 1992 ingevoerde helmplicht. “Freedom as expressed by a motorcyclist cruising down the highway with the wind in his face, and blowing through his hair”, dat is voor veel Californians de kern van het echte motorrijden.In Europa zijn we allang aan de helm gewend. Hoeven we niet zo nodig de wind in het gezicht te voelen, zeker geen tornado op ons hoofd (mooi bruggetje, vindt u niet?). De Tornado is namelijk een helm die in Duitsland via Ebay verkocht werd. Voor erg weinig. Helaas is door het Kraftfahrt-Bundesamt vastgesteld dat de Tornado niet zo stevig is. Bij een val kan de helmschaal in stukken breken. Dat is niet best, zo voegt het Bundesambt er droog aan toe, want dan biedt de helm “een niet toereikende bescherming”. Dank je de koekoek. Met dit vergiet op zijn hoofd zou Harry Hurt nog niet eens de hond uitlaten! Waren er tekenen dat de Tornado een helm van minder allooi zou zijn? Ach, ten eerste vraag ik me af of je een helm online kúnt kopen. Pasvorm, comfort, kwaliteit, dat zijn allemaal zaken die je alleen kunt bepalen met de helm in de hand en op je hoofd. Hij was wel E-gekeurd, de helm. E20 maar liefst. Heb ik opgezocht: E20 betekent gekeurd in Polen. Als je daar als koper nog niet argwanend van was geworden, dan misschien wel van het mailadres van de verkoper. Dat begint namelijk met “carnavi”. Conclusie: je koopt online een Poolse carnavalshelm. Krijg je dan geld toe? Ben je levensmoe? Is je vrouw bij je weggelopen? Of denk je dat Harry Hurt al dat onderzoek voor niks heeft gedaan?In 1990 heeft Art Friedman, de toenmalige hoofdredacteur van het Amerikaanse blad “Motorcyclist” een poging gedaan om Harry Hurt de titel “Motorrijder van de jaren ‘80” toe te kennen. De lezers kozen voor Kenny Roberts, drievoudig 500 cc wereldkampioen. Ik stel voor dat we Harry Hurt alsnog benoemen tot “Motorrijder van de 20e eeuw”. Zoals Art Friedman in 1990 al zei: “Van Kenny Roberts hebben we als motorrijders genoten. Dankzij Harry Hurt kunnen we van motorrijden blijven genieten”.Maarten Siffels
