Oude Liefde: BMW K1

In 1988 is de sensatie groot wanneer BMW de nieuwe, volledig ingekapselde en gestroomlijnd vormgegeven K1 presenteert. Tom Hoogerwerf valt direct voor de K1 en besteld er onmiddellijk eentje. Drie K1’s later besluit Tom zijn ‘Rode Baron’ te verkopen, maar onderhuids blijft het kriebelen en sinds twee jaar staat er weer een K1 in de garage…
Wanneer de eerste foto’s van deze 1000cc vierklepper het netvlies van Tom Hoogerwerf (1948) uit Amsterdam bereiken, is hij bijna niet meer te houden. “Ik belde direct mijn dealer en samen gingen we naar de IFMA motorshow in Keulen om dit wonder te aanschouwen.” Daar aangekomen wist Tom het zeker en bestelde dezelfde dag nog zijn nieuwe BMW K1. “Ik was bijzonder gecharmeerd van de rode uitvoering. Prachtig gewoon met die gele accenten en het stoere uiterlijk.”
Het toeval wil dat Tom zijn nieuwe K1 precies op zijn verjaardag uitgeleverd krijgt, maar de grootste verrassing was wel dat er geen rode klaar staat, maar een donkerblauwe. “Er was wel degelijk een rode te zien op de motorshow en in de folders, maar de fabriek kon het eerste jaar alleen de blauwe uitvoering leveren” aldus Tom. Dus werd het een blauwe, maar een jaar en 20.000 km later werd die weer ingeruild voor de nog steeds vurig gewenste rode versie. We schrijven het jaar 1989.
“De BMW K1 is eigenlijk een heel merkwaardige machine,” zegt Tom nu. “Hij heeft de uitstraling van een sportieve groottoerist, maar is eigenlijk ongeschikt voor lange reizen waarvoor je wat bagage moet meenemen. Grotere koffers kunnen er niet op en de beschikbare ruimte in de geïntegreerde zijkoffertjes is net goed voor twee schoenen en een onderbroek. Het is dus echt een machine voor hotelgasten, want kampeerders kunnen hun bagage al helemaal niet kwijt op deze BMW.” Geheel tegen de practische gewoonte van BMW in, moest op de K1 blijkbaar alles wijken voor het gestroomlijnde uiterlijk. Tot tweemaal toe bezocht Tom met zijn K1 de fabriek in München, om daar na te vragen of hier ook iets aan te doen was. Niet lang daarna kwam BMW inderdaad met speciale tassen voor de K1 op de markt. Tom: “Ik heb ze daar in München ene fles jenever meegebracht en gezegd dat ze er iets aan moesten doen. Of het geholpen heeft, weet ik niet, maar ze kwamen wel met een paar bagagetassen op de markt…”

Met veel bravoure werd de K1 tijdens de IFMA, voorloper van de grote Intermot motorbeurs, in 1988 in Keulen gepresenteerd. Deze nieuwe BMW was het geesteskind van ontwikkelingschef Martin Probst en designer Klaus Volker Gevert. De techniek was gebaseerd op dat van de K100, maar de 1000cc viercilinder kreeg een spectaculair uiterlijk met ingekapseld voorwiel, een in de tank doorlopende stroomlijn en twee kleine geïntegreerde zijkoffers. Ook de gele accenten die BMW gebruikte voor de wielen en het cardan kwamen stijlvol terug in de bestickering van de motor.
In het BMW-programma was de K1 best moeilijk te plaatsen. Een echte supersport was het met zijn beperkte vermogen van 100 pk en zijn rijklare gewicht van ruim 259 kg zeker niet en flitsende stuureigenschappen kon je ook niet van het concept verwachten. De lange wielbasis stond wel garant voor een comfort en een heerlijke stabiliteit, maar in het sporttoer-segment van BMW heerste al de K100RS, die qua techniek eigenlijk hetzelfde te bieden had, maar door zijn conventionele vormgeving veel praktischer was. En waar – belangrijk voor het BMW-publiek – keurig twee zijkoffers aangehangen konden worden.
Maar dat de K1 bijzonder was, staat buiten kijf. De snelle en in de windtunnel ontwikkelde uiterlijk maakte dat de K1 boven de ‘grijze massa’ uitsteeg en het publiek en de pers waren zeer onder de indruk. In diverse landen werd de K1 ook onmiddellijk uitgeroepen tot ‘Motor van het Jaar’. En dat terwijl de machine zeker geen koopje was: De prijs was in Duitsland bij de introductie 20.200 Duitse Marken (ongeveer 10.000 euro) en in Nederland was de kersverse K1-eigenaar ruim 26.000 oude Nederlandse guldens (12.000 euro) achteruit.
Ondanks die positieve geluiden bij de introductie wilde het met de echte verkoop van de K1 nooit zo vlotten. Het waren enerzijds de BMW-fans zelf, die zich moeilijk in deze machine konden vinden en anderzijds was er de enorme concurrentie vanuit Japan in dit sportieve segment. Hoe dan ook: de verkoopcijfers bleven achter bij de hoge verwachtingen en van de K1, die van 1988 tot 1993 geproduceerd werd, werden en er werden in totaal 6.921 exemplaren verkocht. Als laatste eerbetoon aan de K1 kwam er in 1993 onder de naam Ultima nog een gele versie uit, maar met een aantal van 200 stuks was dit de laatste stuiptrekking van het in 1988 zo glorieuze begin van de BMW K1.

Zelfs het weer lijkt dramatisch mee te spelen als we bij Tom Hoogerwerf gaan kijken naar zijn K1. Dreigende wolkenluchten, af en toe opengebroken door een bleek zonnetje, kijken op ons neer. Het vertelt de geschiedenis van de K1 in meteorologische omstandigheden. Verborgen in een Amsterdamse woonwijk staat de garage waarin de K1 van Tom vertroeteld wordt. “Nee, veel rij ik er niet meer mee,” zegt hij, “maar ik zorg er wel voor dat hij altijd klaar staat voor als ik ermee weg wil.” De Beierse reuzin staat keurig onder een stapel warme dekens aan de druppellader. Met een dik slot door het voorwiel.
“Drie K1’s heb ik gehad en ik heb er met heel veel plezier mee gereden. De laatste kocht ik in 1993, maar ik kon toen echt het snellere spul van mijn motormaten al niet meer bijhouden. Ik heb BMW diverse malen gevraagd of er geen plannen waren om de motor wat meer vermogen te geven, maar dat gebeurde helaas niet. Daarom heb ik zelf het initiatief genomen: in de laatste K1 heb ik toen het 1100-blok laten inbouwen. Het resultaat was dat ik 5000 gulden lichter was, maar de BMW nog even zwaar was en nauwelijks extra vermogen had gekregen. Ik schoot er dus weinig mee op. Vooral de vermogen/gewichtsverhouding stond in geen vergelijk met die van de Japanse machines. Al zorgde dat af en toe wel voor spannende momenten, zoals die ene keer dat ik met een groepje vrienden op pad was in de Italiaanse Dolomieten. Ik wilde graag voorop rijden, maar het tempo van de groep lag dusdanig hoog dat ik nauwelijks de kans kreeg om naar voren te komen. De BMW wil wel, maar mist dat bijtgrage. Het is meer een diesel die op gang moet komen. Toen ik eindelijk mijn kans zag, opende ik het gas en stoof naar voren. Maar dien inhaalpoging duurde zoals gewoonlijk toch wat langer dan ik eigenlijk ingeschat had en behalve mijzelf heb ik waarschijnlijk ook die tegemoet komende vrachtwagenchauffeur een hartverzakking bezorgd!”
Deze stunt heeft Tom nog lang moeten aanhoren. “Toch waren juist deze tochten in de Dolomieten voor mij de K1-hoogtepunten. Prachtige tijden heb ik meegemaakt. Maar met 60.000 km op de teller kwam daar toch het moment dat ik afscheid wilde nemen van de K1. Ik heb hem toen dus verkocht, omdat ik niet besefte hoezeer ik gehecht was geraakt aan mijn ‘Rode Baron’. Dat gevoel overkwam mij echt pas jaren later”, toen ik in 2005 tijdens een ritje in Duitsland weer een K1 zag rijden. Toen bleek mijn K1-liefde nog volop aanwezig. Ik zag hem rijden en mijn hart begon meteen weer sneller te slaan. Oude liefde roest dus echt niet.” Nog niet terug in Amsterdam werd de zoektocht naar een ‘nieuwe’ K1 direct gestart en via vrienden en de club van K1-bezitters komt Tom erachter dat zijn eigen K1 nog steeds leeft, maar na hun scheiding wel een hard en zwaar leven heeft gehad. Daarmee werd die motor dus van het verlanglijstje gestreept. “Ik besloot toen om mijn pijlen te richten op de K1 van een vriend. Er was echter een twee maanden onderhandelen voor nodig om de motor in mijn bezit te krijgen, want hij wilde hem eigenlijk absoluut niet kwijt. Dat het uiteindelijk toch gelukt is, is een kleine triomf,” zegt Tom.
Veel rijden doet hij niet meer met de K1: alleen op mooie dagen en tijdens clubdagen laat hij haar uit. Tom: “Deze dame van stand wil af en toe nog best eens pronken met haar lijnen. Ook al zijn die lijnen soms iets te uitbundig voor de gemiddelde motorrijder. Ach, de extra pondjes die zij heeft mogen gelukkig weer anno 2007.”

DE K1-CLUB
Er is natuurlijk een BMW-club Nederland waar alle BMW-rijders welkom zijn https://www.bmwclubnederland.nl. Het is een zeer actieve club met een prachtig clubblad. Daarnaast zijn er diverse regionale of provinciale BMW-clubs.
Maar omdat de K1 een buitenbeentje is, hebben een aantal enthousiastelingen daarnaast ook een BMW K1-club opgericht. Onder www.k1info.nl kom je terecht bij die club en bij Quispel motoren, een bedrijf dat het hart heeft verpand aan de K1 en onder meer toertochten voor K1-rijders organiseert.
In Duitsland is er ook een K1-vereniging: https://www.k1-bmw.de en niet specifiek K1, maar wel veel informatie biedt de Duits of Engelstalige site www.flyingbrick.de over alle BMW’s met het typische platliggende viercilinder motorblok.
Plaats hier uw tekst