Made in Holland – Qnium hendels
Op de Motorbeurs in Utrecht waren ze dit jaar een opvallende nieuwkomer: Qnium, een merknaam die is ontstaan uit de samenvoeging van Quallity en aluminium. Het jonge bedrijf uit Zegveld onder de rook van Woerden maakt hoogwaardige hendels en remdelen en is inmiddels ook al ontdekt door diverse GP-teams. Zo remt ook Bo Bendsneyder zijn Moto2-machine af met Qnium-hendels. MotoPlus nam er een kijkje.
Wat goed is komt snel. Treffender kan het niet verwoord worden, want anderhalf jaar geleden was Qnium een echte ‘start-up’, maar inmiddels kloppen GP-teams aan de deur en gaat men ook voor de straatrijder speciale remhendels, rempompen en bekrachtigde koppelingshendels voor een lekker licht gaande koppeling leveren.
Qnium ontstond uit moederbedrijf Promatrix, een serieus groot metaalbewerkingsbedrijf dat – vooral – aluminium matrijzen maakt voor de productie van kunststof producten. Daarbij zijn ze gespecialiseerd in matrijzen voor kleine series producten en dat is een reden dat onder meer automerken als Volkswagen, Audi, Porsche, BMW en Toyota hier vaak in het diepste geheim matrijzen en onderdelen laten maken voor hun prototypes. Heel bijzonder, waar een klein land dus weer groot in kan zijn. Daarnaast maken ze matrijzen en machines voor kleine en grote kunststofproducten. Ook de kunststof producten worden in Zegveld geproduceerd; tijdens onze rondgang door de grote bedrijfshallen passeerden we bijvoorbeeld ook een machine die in opdracht van een klant 24 uur per dag, zeven dagen per week de overbekende universele oordopjes produceerde. Zo zie je maar hoe klein de wereld soms weer kan zijn.
Nu wil het toeval dat veel van die daar werkzame metaalbewerkers en technische tekenaars ook ‘motorgek’ zijn en van hun werkgever een leegstaande ruimte in de fabriek mochten gebruiken als werkplaats om in de vrije tijd lekker aan motoren te knutselen. En van het één kwam dus het ander: met mensen die het cadcam tekensysteem in de vingers hebben en dus snel een onderdeel konden tekenen op de computer dat vervolgens op één van de vele computergestuurde freesbanken uit een blok massief aluminium werd gefreesd was een nieuwe rem-schakelset, een nieuw setje kroonplaten of zelfs een complete Öhlins look-a-like onderkant van een voorvorkpoot (gekopieerd van de Ducati-fabrieksracers, compleet met groot reservoir èn zelfgemaakte radiale remklauw…) in een handomdraai gemaakt…
Al snel kwam er wat vraag van andere motorrijders naar deze speciale in Zegveld gemaakte spullen, maar deze ‘spielerei’ werd pas serieus toen er een fraaie, compacte duimrem voor Ryan van de Lagemaat werd gemaakt. Met die duimrem, waarmee een coureur met de linkerduim het achterwiel iets kan afremmen en controleren, begon het balletje echt te rollen en werd Qnium als merk in de markt gezet. Ryan’s vader Henry werd aangetrokken voor R&D mede vanwege zijn goede contacten in het rennerskwartier – later aangevuld met Martin van Ellinckhuijzen om de vraag naar hoogwaardige hendels in de racerij in kaart te brengen en het merk uit te bouwen.
Henry: “Qnium is echt ontstaan vanuit de liefhebberij van enkele personeelsleden. En met de kracht en ruggengraat van een groot bedrijf achter zich krijgt het nu de kans om zich te ontwikkelen tot een volwaardig eigen merk. De eigenaar van Promatrix metaalbewerking – en van Cellro industriële robots dat onder dezelfde paraplu zit – is een echte pionier. Hij heeft zelfs een aparte bedrijfstak met de naam Prodevelop, waarin meerdere start-ups de kans krijgen te groeien en zich te bewijzen. Ook Qnium krijgt op deze manier de kans om uit te groeien tot een zelfstandig merk. Het begon eigenlijk pas echt toen we eind 2018 een mooie compacte en verstelbare duimrem voor de racerij maakten. Geen kopie van wat al bestond, maar op alle fronten een verbeterde uitvoering met onder meer gelagerde draaipunten en veel detailwerk. Al snel bleek daar echt vraag naar te zijn en inmiddels produceren we een hele lijn duimremmen voor de racerij, tot en met radiale pompen aan toe. Ook hebben we speciaal voor de BSB-competitie een duimrem die weer werkt met een originele achterrempomp naast de voorvorkpoot. Bij de BSB staat namelijk in de reglementen dat je alles aan de remmen mag veranderen, als de componenten maar van de originele wegmotor afkomen.”
Marketingman Martin vult aan: “De echte doorbraak kwam met de TT van 2019, waar Ryan met een wildcard mocht starten. Met onze duimrem dus. Het duurde niet lang of de eerste teams melden zich al: waar dat hendel vandaan kwam en of zij het ook eens mochten testen. Daarbij zat ook het team van Tony Arbolino, die er in de TT meteen mee van start ging in de Moto3-race. En wat denk je: hij won meteen met onze hendel! Toen was het hek van de dam. We kregen meteen veel aanvragen, waarbij onze platte organisatie met veel mensen met liefhebberij voor de motorsport gekoppeld aan het enorme machinepark hier in Zegveld goud waard bleek. Daarmee konden we de wensen van veel rijders meteen omzetten naar een kant en klaar product en binnen enkele weken maatwerk leveren; bij een gigant als Brembo gaat daar vaak een half jaar overheen voor zij een kleine specifieke aanpassing kunnen doen, daar zijn zij gewoon niet op ingesteld.”
“Na Arbolino meldde bijvoorbeeld ook Thomas Luthi zich in Zegveld. Nu de Moto2 met een quickshifter up&down rijdt is de koppeling voor de rijders in die klasse opeens minder belangrijk en hij wilde daarom nu graag ook een handrem voor het achterwiel op de linker-stuurhelft van zijn Kalex. Samen met Luthi en de ervaren Alvaro Molina hebben we afgelopen winter heel veel testwerk gedaan en het team werd steeds enthousiaster. En dat werd alleen maar meer toen hij in de wintertraining in Jerez het absolute Moto2-ronderecord verbeterde. Helaas kwam het er in de enige wedstrijd voor de Corona, in Qatar, niet helemaal uit door een foutje van Thomas, maar hij is wel echt onze vaandeldrager dit jaar. Hopelijk gaan we snel weer echt racen, zodat hij mooie dingen kan laten zien.”
Inmiddels voorzien ze vijf Moto3-teams van Qnium-spullen en rijdt naast het team van Luthi ook het Nederlandse RW-team ermee in de Moto2. Verder zijn er veel contacten, maar is de razendsnelle ontwikkeling op dat vlak door de Corona helaas een beetje tot stilstand gekomen. Wel is er inmiddels een complete serie hoogwaardige duimremmen, linker handrem pompen en achterrempompen gerealiseerd, die volledig in eigen huis worden gemaakt, tot en met de speciale manchetten voor de afdichting aan toe. Ook heeft men speciale achterrempompen ontwikkeld, die weer kunnen samenwerken met de duimrem. Zodat het gewone achterrempedaal dus ook bruikbaar blijft en de rijder naar keuze het achterwiel kan remmen met de linkerhand of met de rechtervoet. Nu is het vooral zaak om deze ontwikkelingen ook uit te rollen voor de breedtesport (lees OW-cup en circuitdagen èn voor de straatrijders.
Henry van de Lagemaat: “Via de racerij hebben we in één jaar tijd toch de nodige bekendheid gekregen, maar we willen ook in de breedte groeien en gaan daarvoor ook hendels en speciale remdelen maken voor de rijders op straat. Ook daarbij willen we niet kopiëren wat er al bestaat, maar iets toevoegen. Hoogwaardige, multi-verstelbare hendels die via een klein lagertje superlicht gaan, ook als er veel kracht gezet moet worden. Resultaat is dat bij maximaal remmen het gevoel voor de limiet veel beter waarneembaar is. En één van de zaken die we vaak hoorden was dat mensen best moeite hadden om het koppelingshendel van bepaalde motoren in te knijpen. Vooral bij stad- of fileverkeer levert dat vaak pijnlijke handen en polsen op. Met dat gegeven zijn we aan de slag gegaan, en dat resulteerde in onze Clutch Lever Assist (CLA). Dit is een hendel met een ingebouwde, instelbare veerbalans, die je helpt het hendel in te knijpen. Op de beurs in Utrecht kwamen we daarmee naar buiten, nadat op woensdag voor de Motorbeurs onze patent-aanvraag werd goedgekeurd.”
“In Utrecht hebben we vooral testrijders gevraagd, mensen die ons helpen met praktijkervaringen met de CLA op verschillende motoren en onder verschillende omstandigheden, zodat we het product nog beter kunnen afstemmen op de behoefte van wegrijders. Maar de eerste resultaten zijn heel erg positief: mensen die melden dat ze normaal maximaal 100 km achtereen kunnen rijden vanwege de pijn in hun linkerhand, en nu opeens weer de hele dag onderweg zijn zonder problemen. Het CLA-hendel en de bekrachtiging kunnen we vrij simpel aanpassen aan de behoefte. Omdat het in z’n geheel door geavanceerde CNC-machines gefreesde delen en vervolgens met zorg door vakmensen ( of met de hand ) samengesteld Nederlands product is, is de prijs van tegen de 400 euro natuurlijk niet laag, dat realiseren we ons terdege. Gelukkig voorziet het in een behoefte, en bovendien is het CLA-hendel redelijk universeel en makkelijk over te zetten op een andere motor, aldus Van Ellinckhuijzen. “Het is dus geen eenmalige investering, en bovendien zijn we ervan overtuigd dat het CLA waarde blijft houden, ook na een aantal jaren.”
Nu de racerij en de circuitdagen langzaam weer op gang komen en de eerste CLA-testen zeer voorspoedig verlopen is Qnium van plan vol gas door te stomen. Van de Lagemaat: “We zitten nog boordevol plannen en zijn voorlopig nog lang niet klaar. Dat is ook het mooie van het feit dat we onder de paraplu van zo’n groot bedrijf zitten, waar bovendien veel motorrijders werken. Iedereen is enthousiast en heeft aan een half woord genoeg om te begrijpen wat we willen met een nieuwe ontwikkeling. Dat inspireert enorm, de motorrijders gaan zeker nog van ons horen.”
