Hugo Pinksterboer – autonoom rijden
Die GS die in zijn eentje de baan opgestuurd werd, dik twee maanden terug, maakte heel wat tongen los. Belangrijkste gedachte? Laten we hopen dat ze er bij BMW niet écht serieus over nadenken – en gelukkig doen ze dat ook niet.
Over die zelfrijdende motoren hoef je je dus geen zorgen te maken. De lol van het motorrijden is vooral het motorrijden, al zou het op drukke dagen wel makkelijk zijn als je tweewieler zelf z’n grote beurt gaat laten doen. De zelfrijdende auto is een ander ding. Dat auto’s zonder bestuurders onderweg gaan, zit er voorlopig nog niet in. Het verschil met een auto met een levende chauffeur die op z’n autopilot vertrouwt is echter angstig klein, ben ik bang. Zelf merkte ik met een ouderwetse cruisecontrol meer dan eens dat ik wel waarnam dat de afstand tot mijn voorganger steeds kleiner werd, maar dat het best even duurde voor ik daar werk van maakte en een paar keer op het minnetje drukte.
Ik ben niet de enige, bleek onlangs, maar de opluchting bleef uit. Het Australische bedrijf Seeing Machines deed onderzoek naar de reactietijd van automobilisten die met een ingeschakelde autopilot rijden, zo liet het vakblad ´RijschoolPro´ weten. De gemiddelde reactietijd van een chauffeur (eentje die gewoon zélf rijdt en z’n gasvoet ongemerkt ietsje omhoog haalt als hij onbewust waarneemt dat z’n voorganger dichterbij komt, weet je nog?) is zo’n 1,5 seconden. Staat de autopilot aan, dan gaat dat met een ruime factor twee omhoog, naar 3,5 seconden.
Verrassend? Nee. Ik vroeg me zelfs af waarom daar onderzoek voor nodig was. In de auto/industrie ligt dat kennelijk anders. Volgens Mike Lenne, betrokken bij het project dat begin november bij de ´International Driverless Vehicle Summit´ gepresenteerd werd, “worden autoproducenten zich steeds meer bewust van het probleem van de verslechterde reactietijd van chauffeurs in een (semi-)autonome auto”, zo schrijft RijschoolPro. Ik weet het: ontkenning is een van de standaardfases in het proces dat je doormaakt als iets anders loopt dan je gehoopt had. Maar hebben die autoproducenten dan nooit zelf gemerkt dat het samenspel tussen waarneming en actie al te lijden heeft onder iets simpels als die antieke cruisecontrol? Vermoedelijk niet. Ze rijden zelf geen auto, en al helemaal geen motor. Natuurlijk wordt er wel aan een oplossing gewerkt. Nee, die bestaat niet uit het simpelweg stopzetten van de ontwikkeling van autonome systemen, want daar is het te laat voor. Ze zijn iets veel mooiers van plan. Wat dan? Een systeem dat monitort of je als automobilist wel alert blijft reageren en dus voorkomt dat je afdwaalt van wat je eigenlijk zou moeten doen, maar niet hoeft te doen omdat de autonome systemen van je vervoer dat allemaal van je overnemen. En dat heet dan vooruitgang. Zot? De EU is van plan om zulke systemen verplicht te maken.
Veiliger rijden kan ook anders, weet MAG-collega Baudoin Knaapen, goed voor 40.000 wisselende woon-werkmotorkilometers per jaar en meer dan beducht voor lieden op vier wielen. Zijn voorstel is simpel. Veiligheidsgordels weg, airbags eruit, ABS verbieden en als kers op de taart een bajonet op het stuur. Dat gaat misschien een stapje of twee te ver, maar als motorrijder ken je allemaal die V70-bestuurders die zich gedragen alsof hen werkelijk niets kan overkomen. Het stomme is dat ik ze nog snap ook, als voormalig eigenaar van soortgelijke verdedigingswerken in autoverpakking. En dat ik, comfortabel onderuitgezakt in mijn doorgezeten stoel, meer dan eens merkte dat ik motoren in de weg stond, in de file. Ga dan maar ’s uitleggen dat je zelf ook motorrijdt. Kansloos, met licht schaamrood op mijn kaken. Ook daarin ben ik niet de enige, voor wat dat waard is. Nieuwe auto’s maken het probleem alleen maar groter. Betere stoelen dan thuis, geen ander herrie dan je favoriete muziek, klimaatregeling, adaptieve cruisecontrol, camera’s rondom. En dan ook nog wakker blijven? Maar wij hebben er wel mee om te gaan. Op de motor. En dan weet ik best dat cruisecontrol eigenlijk heel erg leuk is. Op de motor. Met je armen over elkaar een verrast vijfdelig gezin inhalen en rustig weer naar rechts sturen, bijvoorbeeld. Of ik ook op twee wielen ongemerkt dichter op die voorganger zou kruipen? Heb ik nog geen last van gehad. En dat ik wakkerder blijf dan in die auto weet ik zeker. Zelfs zonder onderzoek.
Hugo Pinksterboer is motorrijder, schrijver, drummer, fotograaf en vader van een dochter die met dat eerste het gelukkigst is.
