Eerste Test BMW C Evolution
Twee jaar terug reden we in olympisch Londen al eens kort met het prototype van de BMW C evolution. Inmiddels heeft BMW de nauwgezet de laatste puntjes op de spreekwoordelijke ‘i’ gezet en maken we in een andere wereldstad, Barcelona, kennis met de definitieve uitvoering van BMW’s elektrische motorscooter.
De ontvangst op luchthaven Barcelona-El Prat is volledig in stijl. Voor de aankomsthal in de bruisende Spaanse miljoenenstad staat een bescheiden rijtje elektrische BMW i3’s, een van BMW’s volledig elektrisch auto’s, te wachten om ons naar het hotel in de binnenstad te vervoeren. Afgezien van wat gierend transmissiegeluid en het zoemen van de banden zoeven we volkomen geluidloos en emissievrij over de snelweg richting centrum. En met name dat laatste is in de stad die veelvuldig wordt geplaagd door smog iets wat luid wordt toegejuicht. Barcelona is dan ook niet zo maar door BMW uitverkoren voor de lancering van de nieuwe C evolution. Elektrisch rijden wordt in de Catalaanse hoofdstad enorm gestimuleerd en verspreid door de stad zijn inmiddels meer dan 350 openbare oplaadpunten voor elektrisch aangedreven voertuigen te vinden. Een omgeving dus waar ook BMW optimaal gedijt, want naast de twee volledig elektrische auto’s, i3 en i8, die de Duitsers inmiddels hebben, neemt het ook elektrische mobiliteit op twee wielen uiterst serieus met deze puik ogende C evolution.
De scooter wordt aangedreven door een vloeistofgekoelde elektromotor met 11 kW (15 pk) duurvermogen en 35 kW (47 pk) piekvermogen, een maximum toerental van 9.200 tpm en een begrensde topsnelheid van 120 km/uur. Via een tandriem in de gesloten enkelzijdige swingarm wordt het vermogen naar het achterwiel overgebracht. Een planetair tandwielsysteem in de achterwielnaaf zorgt voor de eindreductie van 1 : 8,28. De elektromotor wordt gevoed door een lithium-ion accupakket, bestaande uit drie modules met elk 12 cellen met een capaciteit van 60 Ah. Het zijn dezelfde modules die ook in de i3 worden gebruikt, alleen heeft die er acht. En die synergie komt ook weer van pas wat de veiligheid betreft, want die ligt op hetzelfde hoge niveau als bij de elektrische personenauto’s van BMW. De C evolution is de eerste elektrisch aangedreven tweewieler die aan ISO 26262-norm voor functionele veiligheid en aan de ECE R100-norm voor spanningsveiligheid voldoet. En dat is toch een prettige wetenschap met een spanning van maximaal 150 Volt aan boord. Het accupakket kan 8 kWh energie herbergen, wat volgens BMW goed zou moeten zijn voor een actieradius van een goede 100 kilometer. Samen met de lader en de besturingselektronica is het 80 kilo wegende accupakket ondergebracht in een enorme luchtgekoelde aluminium behuizing. Dat compartiment vormt meteen ook het centrale deel van het chassis. Het balhoofd is er aan de voorzijde met een constructie van stalen buis aangeschroefd en aan de achterzijde zit een soortgelijke constructie voor het achterframe.
Anders dan het prototype dat we twee jaar terug in Londen reden, is het productiemodel van de C evolution voorzien van ‘Torque Control Assist’ (TCA). Dit systeem is vergelijkbaar met ‘Automatic Stability Control’ (ASC) op BMW’s met conventionele verbrandingsmotor en het beknot, afhankelijk van de slip aan het achterwiel, het koppel. En dat is geen overbodige luxe met een elektronisch aangedreven voertuig als de C evolution, waarbij je bij een draai aan het gashendel direct de beschikking hebt over het volledige koppelarsenaal, in dit geval 72 newtonmeter. Dat lijkt niet zo heel veel, maar als het 1-op-1 meteen paraat staat, merk je het verschil met een gewone motorblok direct. Dat moet altijd eerst even op gang komen voor het echt leuk begint te worden. Het is een ronduit bizarre en tegelijkertijd geweldige gewaarwording om vanuit stilstand zonder enige vorm van terughoudendheid als aan een elastiek keihard vooruit te worden geschoten. Dat zullen zelfs de meest verknochte benzinefreaks moeten erkennen. Volgens BMW schiet je binnen 2,5 tel van 0 naar 50 km/uur en daar lijkt ons weinig van gelogen. En dat nagenoeg in volledige stilte, je zou het bijna vergeten. Het transmissiegeluid en het rollen van de banden zijn de enige geluiden die je hoort. In een stad als Barcelona is het TCA-systeem zeker geen overbodige luxe. Als je het gas na een stoplicht even flink openschroeft om razendsnel weg te spurten, voel je het systeem bijvoorbeeld meteen ingrijpen als je over een stuk wegmarkering rijdt.
Mooi is ook de ingebouwde regeneratiefunctie van de C evolution. Tijdens remmen en bij rijden met gesloten gas wordt er automatisch energie terug gewonnen. Bij die laatste variant voelt dat, net als bij een gewone verbrandingsmotor, als een motorrem-effect. Heuvelaf kan dat flinke winst opleveren en de intensiteit van het rem-effect hangt af van de gekozen rijmodus. Daarvan heeft de C evolution er vier. In de Road-modus heb je de beschikking over het volledige acceleratievermogen en wordt er ongeveer 50% energie gerecupereerd bij gesloten gashendel. In de Eco Pro-modus is het motorrem-effect veel groter en samen met het beperkte acceleratievermogen kan de actieradius 10 tot 20% worden verlengd. Vooral een soort ‘thuiskomfunctie’ dus. Een bijzondere ervaring is de Sail-modus. Hierin ervaar je geen motorrem-effect en wordt er alleen energie terug gewonnen bij remmen. Bij het los laten van het gas voelt het alsof je met de C evolution over de weg blijft zweven of zeilen , waarbij de snelheid nauwelijks afneemt. Ideaal op de snelweg. De meeste fun beleef je in de Dynamic-modus. Hierin heb je de beschikking over het volle acceleratievermogen en lijkt het motorrem-effect het meest op dat van een gewone verbrandingsmotor. Soms volstaat alleen het los laten van het gas om zonder bijremmen voor een stoplicht tot stilstand te komen. In alle modi is de ‘gasrespons’ bijna digitaal direct, maar wel zeer goed doseerbaar. Een haast sensationeel gevoel.
De geselecteerde modus wordt weergegeven in het prachtige en zeer goed afleesbare en complete TFT-kleurendisplay, dat je van alles aan boord op de hoogte houdt. In het nauw verweven stratennetwerk in Barcelona kies je al snel voor de Dynamic-modus om lekker vlot door het drukke verkeer te schieten. Ook bij een lekker kronkelend uitstapje naar het naast de stad gelegen ‘Parc Natural de Collserola’ is dit de juiste keuze. De BMW lanceert zich met aanstekelijk geweld, alhoewel dat zonder geluid voor een echte motorfanaat een rare ervaring zal zijn, van bocht naar bocht. Vaak volstaat alleen van het gas af gaan om de C evolution met het ‘motorrem-effect’ panklaar te leggen voor de volgende bocht, maar je kan ook terugvallen op een stel uitstekend doseerbare stoppers met ABS.
Met 265 kilo zet de C evolution weliswaar een flinke hand extra kilo’s op de schaal vergeleken met een normale maxi-scooter, maar als de 15 inch wielen eenmaal rollen merk je daar eigenlijk weinig van. Bijzonder knap hoe ze het bij BMW voor elkaar hebben gekregen om deze machine, ondanks de aanwezigheid van het enorme accupakket, te laten sturen als een conventionele scooter. In het drukke stadsverkeer is de C evolution bijzonder handelbaar en makkelijk, maar ook buiten de stad staat de BMW zijn mannetje met heerlijk voorspelbaar en stabiel stuurgedrag. Alleen als je de scooter wat begint te pushen lijkt het wel of het voorwiel langzaam onder je weg wordt gedrukt. Wellicht door de combinatie van een forse wielbasis en het gewicht en de lage positie van het accupakket?
Hoe dan ook, met de C evolution geeft BMW een overtuigend elektrisch visitekaartje af en zet het urban mobility nieuwe stijl flink onder spanning! Met 100 kilometer is de actieradius ruim voldoende voor gebruik in een stadse omgeving en het opladen van een volledig leeg accupakket neemt ongeveer vier uur in beslag. Opladen tot 80% kost ongeveer 2,5 uur. Maar dat kun je ook gewoon thuis of op je werk doen met de meegeleverde laadkabel. Vertrouwen heeft BMW er zeker in, want het geeft vijf jaar of 50.000 kilometer garantie op het accupakket. Bovendien garandeert het dat de accucapaciteit na afloop van die periode nog minstens 70% van de oorspronkelijke capaciteit bedraagt. Aan de C evolution hangt en prijskaartje van € 15.250,-. Dat is niet mals, maar iets ouderwets als kostbare benzine laat je voor wat het is en ook wegenbelasting is iets uit het verleden. Daarnaast kun je met deze elektrische BMW gebruik maken van aantrekkelijke zakelijke fiscale voordelen (zie kader).
FISCAAL VOORDEEL OP C EVOLUTION
Als je veel zakelijk onderweg bent, wil je dat natuurlijk zo voordelig mogelijk doen. Die zakelijke kilometers worden in Nederland nog hoofdzakelijk op vier wielen gemaakt, maar op twee wielen kan het nog stukken voordeliger. Niet alleen ligt de gemiddelde aanschafwaarde van een motor een stuk lager dan van een gemiddelde auto, ook het fiscale regime is de motorfiets veel gunstiger gestemd. Helemaal in het geval van deze BMW C evolution. Naast de KIA (Kleinschaligheidsinvesteringsaftrek), die in het geval van de C evolution een extra afschrijving van 28% van de investering betekent, kun je ook aanspraak maken op de MIA (Milieu Investeringsaftrek). De C evolution valt hier in de hoogste categorie met het meeste fiscale voordeel. Hierdoor kan er nog eens 36% van de investering worden afgeschreven (categorie G3110 van de Milieulijst). Daarnaast is er nog de normale afschrijving naar een acceptabele restwaarde (15% is vaak voldoende voor de fiscus) en kan uiteraard de BTW worden teruggevorderd. Al met al kan het voordeel tot vele duizenden euro’s oplopen en dat maakt een elektrische BMW C evolution een wel heel aantrekkelijk alternatief als je in een stedelijke omgeving veel zakelijk onderweg bent.