Spiekbriefjes: het bedrog van grote Dakar-teams

Het ambitieuze Honda kende een zeer teleurstellende Dakar rally, terwijl het merk juist kosten noch moeite gespaard had om de eerste winst in 30 jaar te realiseren. Het werd pas echt pijnlijk voor Honda toen Kevin Benavides drie uur straftijd kreeg vanwege op de tank geplakte ‘spiekbriefjes’ in etappe 7.

Dit soort extra aanvullingen op het roadbook waren dit jaar niet meer toegestaan en de reden hiervoor is dat de grote teams allemaal een zogenaamde ‘map-man’ in dienst hebben. Zo’n computernerd rijdt de rallyetappe ’s nachts al aan de hand van het verstrekte roadbook virtueel na op grote beeldschermen met landkaarten, satellietfoto’s en GoogleEarth. Zo weet het team dus al voor de start wat de rijders te wachten staat èn kunnen ze de rijders voor de start extra aanwijzingen geven bij welke km-standen ze bijvoorbeeld extra op moeten letten. Of waar ze eenvoudig een andere – makkelijkere – route kunnen kiezen.

Beeld: Scott Whitney

En dat laatste blijkt dus het geval bij Honda-fabrieksrijder Kevin Benavides. Uit een foto van de notities op zijn benzinetank en uit analyse van de route van de zevende etappe blijkt dat Benavides op sommige stukken een makkelijker parcours ingefluisterd kreeg, in plaats van het door de Dakar-organisatie bedachte parcours. Dit ‘bedrog’ verklaart waarschijnlijk ook meteen de gepeperde straf voor wat ‘notities op de tank’…

‘Niet eerlijk’
Op de twee bijgaande ingetekende analyses van de Amerikaan Scott Whitney is de groene lijn de route die alle rijders moesten volgens het verstrekte roadbook. De rode routelijn was door het Honda-team uitgedacht om Benavides sneller naar het volgende Waypoint te loodsen, via minder zwaar terrein. Bij km 37,1 wordt hij bijvoorbeeld van de route afgestuurd, richting het harde strand, om dan volgas naar het volgende waypoint te kunnen knallen, terwijl de overige deelnemers een lastige route door de zandduinen moesten afleggen.

“We hebben gezien – onder meer op foto’s – dat Kevin Benavides aanvullende route-informatie op zijn tank had zitten. Die verstopte hij tijdens de start van de special, maar hij gebruikte deze notities tijdens de wedstrijd,” aldus Dakar-organisatie ASO in een officieel statement. De Argentijn Benavides was zich van geen kwaad bewust: “Ik ben bestraft voor het gebruik van notities op de motor. We hebben hier al meerdere dagen gebruik van gemaakt, om te voorkomen dat we ons leven op het spel zouden zetten. In etappe 7 maakte een andere rijder in de neutralisatie foto’s van de notities met zijn telefoon, en zijn team diende een klacht in. Maar de stewards zeiden toen dat er niets aan de hand was. En vandaag krijgen we opeens een tijdstraf van drie uur, dat is niet eerlijk.”

Beeld: Scott Whitney

Die straftijd heeft dus achteraf bezien waarschijnlijk minder te maken met het plakken van een briefje op de tank, maar vooral met de bedoeling van dit briefje: om enkele moeilijke stukken route te omzeilen en zo dus tijdwinst te boeken ten opzichte van de andere deelnemers. ASO deelde de drie uur straftijd ook pas twee dagen na de zevende etappe uit aan Benavides; blijkbaar moest alles eerst goed geanalyseerd en aan de reglementen getoetst worden.

Enorme domper
Door deze straf duikelde de nummer 2 van 2018 uit de top 10 (hij stond vijfde) en werd hij uiteindelijk twaalfde in het eindklassement. Het ambitieuze Honda kende toch al een bijzonder teleurstellende Dakar rally, terwijl het merk juist kosten noch moeite had gespaard om de eerste winst in 30 jaar te realiseren. Drie van de vijf Honda-fabrieksrijders haalden de finish zelfs helemaal niet: Joan Barreda reed als klassementsleider op dag 3 in diep ravijn in waar hij niet meer uitkwam.

Twee dagen later moest de verre van fitte Paulo Goncalves opgeven na een crash (bij de bijna 40-jarige Goncalves werd in december nog zijn milt verwijderd na een zware val tijdens een trainingsrally in zijn thuisland Portugal). En de hoop op een Honda-zege vervloog definitief toen in de achtste etappe klassementsaanvoerder Ricky Brabec strandde met een defecte motor. Deze uitvallen waren een al enorme domper voor Honda, maar vielen toch in het niet bij het gezichtsverlies na deze ontdekte illegale actie rond Benavides.

Honda-teammanager Raul Castells toonde zich na afloop van de 2019-Dakar zeer ontevreden over de jury en de organisatie, die volgens hem met twee maten zou meten. Zonder namen te noemen beschuldigde hij ‘anderen’ opzettelijk dingen te doen die ook niet toegestaan waren. Het is inderdaad een bekend gegeven dat alle grote fabrieksteams, met name bij de auto’s en trucks waar de rallydeelname draait om miljoenen euro’s, een zogenaamde ‘map-man’ in dienst hebben die de route uitpluist en dit natuurlijk doet om vooraf extra informatie te vergaren over de etappe.

Elektronische roadbooks
Het enige alternatief om dit verschijnsel tegen te gaan is af te stappen van de circa 12 uur voor de etappestart verstrekte papieren roadbooks met de route voor de volgende dag, maar over te stappen op zogenaamde elektronische roadbooks die bijvoorbeeld pas bij de start van de special worden ingeladen of geactiveerd, zodat niemand weet wat hem de komende, geklokte, kilometers precies te wachten staat. De FIA en FIM blijken hier nog geen voorstander van, maar na dit gebeuren rond Benavides gaat dit ongetwijfeld nog een staartje krijgen!