Reizen Toscane, Itali

Al ettelijke decennia lang heeft Toscane een grote aantrekkingskracht op toeristen. Maar zijn zaken waarbij de modale toerist weg zwijmt ook voldoende om er als motorrijder helemaal aan je trekken te komen? We namen de proef op de som.Fantastisch eten, exclusieve wijnen, gedegen handwerk, indrukwekkende kunst. Dit en nog veel meer vind je in het traditionele Italiaanse cultuurlandschap genaamd Toscane. Geen wonder dat deze Italiaanse regio bij velen in de smaak valt en dat diegenen die het zich kunnen veroorloven er een tweede huis op na houden. Toscane heeft ook al sinds mensenheugenis een soort onbeschrijflijke flair over zich hangen. Als een oord waar de ontspannende, zonovergoten mediterrane natuur hand in hand loopt met lezen, schrijven, wijn drinken of olijven verbouwen. Zonnen en uitrusten, daarom draait het leven hier! De lijst met zaken die het verlangen naar de regio ongecontroleerd doet aanwakkeren is lang en trekt burgers uit alle rangen en standen naar traditierijke idylle. Toch is Toscane een beetje moe geworden van al toeristen die deze kant op kwamen. De wegen naar haar beroemde wijndorpen, idyllische steden, wereldberoemde bouw- en kunstwerken staan stampvol met bussen vol mensen vanuit alle hoeken van de wereld, tot China aan toe. Vrachtwagens, bussen en auto’s rijden in een ellenlange colonne over de hoofdwegen, een toerrit met de motor door Toscane is daarom al lang niet meer wat het ooit was. Tenzij je de populaire bestemmingen links laat liggen, Toscane via de achterdeur binnensluipt en het echte gezicht van deze spannende regio gaat ontdekken. En precies dat is onze missie als we de A15, die dwars door de Apenijnen richting La Spezia slingert, bij Aulla verlaten. Al op de S63 naar Fivizzano begint de pret. Strak asfalt met fraaie rondingen, die door een tegemoetkomende Alfa vol verve en bovenal scherp worden aangesneden, maar die direct alle plezier van de wereld bieden. En dat plezier wordt alleen maar meer op de ministraatjes rond Terenzano, Reusa, Vigneta en Gragnola. Hier ben je alleen en val je van de ene in de andere bocht, onderwijl het uitstaande blad van de overhangende struiken snoeiend. Het hart van Noord-Toscane moet hier ergens in de buurt liggen. Misschien is het wel Vinca, een rustig, bijna verloren dorpje dat zich echter nog altijd als kleurrijk en temperamentvol bewijst. Een imago passend bij de lokale jeugd, die met hun offroads laten zien niet bang te zijn aangelegd. In het enige etablissement van het gehuchtje verwend de dienstdoende La Mama ons met broodjes kaas en verkoelend water om de dorstige kelen te smeren. Omgeven door Dolomieten-achtige rotspartijen straalt Vinca vooral authenticiteit uit. Het dorp doet zelfs bijna primitief aan met z’n fraaie oorspronkelijke karakter. Maar goed dat de weg hier naar toe te klein is voor een touringcar, anders zouden ook hier de straten zonder twijfel vergeven zijn van de toeristen. Volgens de kaart kunnen we over de Rifugio Belverde naar Carrara. Een uitdagende steenslagpiste, die zich voor middelzware allroads met gevallen rotsen en simpelweg verdwijnen van de weg na een aantal kilometer als iets té uitdagend ontpopt. De weg naar Castelpoggio en aansluitend Gragnana bevestigt nogmaals waarom toeren in Apuanische Alpen zo mooi kan zijn: geen verkeer, bochten, dalingen en beklimmingen tot dat je er duizelig van wordt. En dan volgt Carrara met zijn witte bergen, waar Michelangelo zelf destijds nog zijn marmer haalde voor baanbrekende sculpturen als bijvoorbeeld zijn ‘David’. Tot op de dag van vandaag worden hier nog marmergroeven geëxploiteerd, hele bergspitsen worden afgezaagd waarna de tonnen wegende brokken vanuit het gebergte per vrachtwagen naar het dal worden getransporteerd, om van daaruit richting alle uithoeken van de wereld verder te worden verscheept. Geen sinecure om met zo’n zware lading over steile pistes te moeten vervoeren, waar een ongeplande glijpartij of weigerende en overbelaste remmen constant op de loer liggen. En mocht je in een slip raken, dan is er bijna geen redden meer aan. Het marmer loopt op sommige plaatsen namelijk door tot aan de rand van de weg, dat ondervonden we zelf op de wat rijplezier ongeëvenaarde stuurweg van Seravezza richting Castelnuovo. Rijpret in zijn meest ongebreidelde, pure vorm. Hoog de marmergroeven, deels tot aan de breukkanten van het gesteente, een rit die de adrenaline in de aderen tot het kookpunt laat stijgen. En altijd weer datzelfde ritme, bochten, bochten en nog eens bochten, waar tot aan Bagni di Lucca gelukkig helemaal niets verandert. Een lust voor lijf en leden, wel met één nadeel, de lat ligt inmiddels zo hoog dat de route tot aan Montecatini Terme en Pistoia helemaal niet meer zo spectaculair meer is. Uitzichten op de Middellandse Zee ontbreken, wegen presenteren zich als steeds minder spectaculair en verdwijnen in donkere wouden en de dorpen zijn hun charme en romantiek verloren, zijn meer ruw. Dus dit is nu Toscane? Op de weg naar Vinci keert het algemeen heersende beeld van Toscane gelukkig weer helemaal terug: zachte heuvels, cipressen, wijngaarden, uitzicht en licht. Precies dat wat deze Toscane fractie wil. We gunnen onszelf geen tijd de grote, beroemde wijngaarden uit de streek te bezoeken, in plaats daarvan kiezen we voor uitgestrekte trips over kleine landwegen, die ons een beeld geven van het leven zoals dat vroeger de regio beheerste. Een leven dat vooral werd gekenmerkt door idylle, rust en eenzaamheid zo lijkt het. Van Gambassi Terme voert er een welhaast euforische route naar Volterra. Ook zuidelijk daarvan lacht het bochtengeluk je nog altijd toe, echter kleedt Toscane zich weer in een onherbergzaam landschap van uitgestrekte bossen en krappe dalen. De geothermische (aardwarmte) elektriciteitscentrales lijken wel van een andere planeet. Op de stranden van het eiland Elba kunnen we het stof van de kleine landwegen even helemaal van ons afspoelen. Dit grootste van de zeven eilanden tellende Toscaanse Archipel heeft ondanks het massatoerisme zijn natuurlijke charme weten te houden.Nog altijd vind je er verborgen baaien, geheime wijnkelders en de stilzwijgende herinneringen aan Archaïsche tijden toen het winnen van ijzererts het leven op Elba nog domineerde. Op geheel eigen Toscaanse wijze gaat het vervolgens op het vasteland weer verder. Via Grosetto gaat het langs kleine, pittoreske dorpjes, die als vogelnesten aan de bergen lijken te hangen, richting Acridosso. Het hart slaat in hetzelfde ritme als de slingers door het weergaloze landschap tot Ugo, waard van restaurant ‘Aiuole’, ons extra genot voorschotelt in de vorm van heerlijke gerechten met tongstrelende wijnen.We wisten het al, maar meer dan ooit wordt hier duidelijk waarom Toscane een bijna niet te weerstane aantrekkingskracht op toeristen heeft. Jammer alleen dat die toeristen zich massaal in bussen laten proppen in plaats van zelf op de motor te klimmen om de het echte Toscane te ontdekken en niet dat uit de reisbrochure. Doodzonde, ze weten niet wat ze missen!________________________________________[INFOKASTEN]INFOOndanks de niet aflaatbare stroom toeristen betovert Toscane nog altijd met een enorme veelzijdigheid aan cultuur en historie, en veel belangrijker voor de motorrijder, met prikkelende bochten. ALGEMEENDe naam van het historische cultuurlandschap Toscane stamt uit de tijd van de Etrusken, die er in de oudheid zetelden. Typisch voor Toscane is het verschil tussen het wilde berglandschap enerzijds en de uitgestrekte, glooiende heuvels met pijnbomen, olijfbomen, cipressen en wijngaarden anderzijds. De belangrijkste en meest bekende gebieden zijn Maremma in het zuidwesten, Chianti (bekend van de wijn) tussen Florenz en Siena en de Versilia kust in het noordwesten. Talrijke kleinere provincies onderstrepen bovendien de veelzijdigheid van de regio. Tegen de noordkant van Toscane liggen de uitlopers van de Apennijnen, die een hoogte van 2.000 meter bereiken. De Toscaanse archipel omvat de eilanden Elba, Giglio, Capraia, Pianosa, Montecristo, Giannutri en Gorgona. Economisch gezien moet Toscane het vooral hebben van het toerisme, wijnbouw (de bekendste wijnsoorten zijn Chianti, Sassicaia, Brunello di Montalcino en Vino Nobile de Montepulciano) en olijfolie winning, terwijl de regio ook een gewilde stek is onder kunstenaars. Daarnaast is er ook veel werkgelegenheid in de staalfabrieken rond Piombino.De belangrijkste steden zijn Florenz, Arezzo, Pisa, Siena, Grosseto, Livorno, Prato en Lucca, allemaal bekend om hun grandioze architectuur. De belangrijkste rivier is de ongeveer 240 kilometer lange Arno. REISNet als Rome leiden er ook meerdere wegen naar Toscane. Afhankelijk van waar je begint met je reis kun je kiezen voor verschillende passen om de Alpen te doorkruisen, waaronder de Gotthard, Bernardino of Brenner pas. Vervolgens pak je de autosnelweg van Parma naar La Spezia (A15) of Bologna naar Florenz (A1). Van Utrecht tot Pisa glijden er zo’n 1.300 kilometer onder je bandjes door.Het kan ook een stukje meer ontspannen, snelweg kilometers zijn doorgaans immers niet de meest uitdagende, en wel door de autoslaaptrein vanuit Düsseldorf te pakken. Deze brengt je ’s nachts naar Alessandria, op zo’n 200 kilometer van Pisa. Kom je fris aan en het scheelt je een hotelovernachting, benzine en tol, maar het is geen koopje van de dag. Reken voor een retourtje op minimaal 450 euro, wil je de luxe van een eigen hut, dan rinkelt de kassa nog wat harder. WANNEEROok qua weer heeft Toscane veel gezichten, in april kunnen de mussen van het dak vallen van de warmte, maar als je pech hebt heeft de winter zijn hielen nog niet gelicht. Datzelfde geldt ook voor (eind) oktober, daartussen is de kans op zonnig zomerweer echter rijkelijk groot. In de bergen is de temperatuur vanzelfsprekend wat lager en het weer minder voorspelbaar. Op de eilanden is het klimaat te vergelijken met dat van het vaste land. OVERNACHTENCamping plaatsen, pensions en hotels zijn er in overvloed en in elke denkbare prijsklasse. In het hoofdseizoen is het raadzaam om vooraf te reserveren wanneer je in een redelijk toeristische plaats wilt overnachten. Romantische, vaak ook nog heel aantrekkelijk geprijsde overnachtingen met finesse, flair en soms zelfs een zwembad vind je op een van de talrijke Agriturismo adressen. Vaak nog deels in bedrijf zijnde authentieke boerderijen of wijnlandgoederen. Een goed voorbeeld hiervan is ‘San Lorenzo’(www.sanlorenzoagriturismo.com) in het midden van Toscane, een andere tip ligt in het zuiden, restaurant en hotel ‘Aiuole’ gelegen in Arcidosso, waar je heerlijk kunt genieten van inheemse gerechten en wijnen. De kamerprijzen beginnen bij 40 euro per persoon per nacht. MOTOR VAKANTIE ITALIËOvernachten in de overtreffende trap kun je Villa Palladio. Deze villa, gelegen in de heuvels nabij het Trasimenomeer, is eigendom van het Nederlandse stel Robert en Karin Kreuze, die in 2004 hun telecombedrijf verkochten en het hectische Nederlandse zakenleven vaarwel zeiden voor een rustig bestaan in Italië. Villa Palladio bestaat naast een hoofdverblijf en enorm zwembad uit drie luxe appartementen die plaats bieden aan respectievelijk zes, vier en twee personen. Naast de verhuur van deze appartementen hebben Robert en Karin zich echter ook gespecialiseerd in motortours (ook offroad). De dagroutes zijn beschikbaar voor de Garmin, maar desgewenst kun je ook op pad met gids. Overdag genieten van de schitterende omgeving, ’s avonds van de luxe en lokale gastronomie (twee restaurants op 100 meter loopafstand). Prijzen variëren per seizoen, voor het zespersoons appartement betaal je in het hoogseizoen 1600 euro per week, ofwel iets minder dan € 40,- per persoon per nacht. In het midden en laagseizoen zijn de prijzen uiteraard lager. Kijk voor meer informatie op: www.motorvakantieitalie.nlLITERATUURWegenkaart 5 van de ANWB Toscane/Umbrië: schaal 1 op 300.000, ISBN-nummer 978 901 802 9104, prijs € 7,95Meer gedetailleerd is de kaart Toscana 7 van de Touting Club Italiano: schaal 1 op 20.000, ISBN-nummer 978 883 654 8286, prijs € 9,95REISDUUR: 7 DAGENGEREDEN AFSTAND: 2.800 KILOMETER