Harley-Davidson University
Vorig jaar stonden er bijna 100.000 vacatures open in de techniek. Ook motorzaken schreeuwen om technische medewerkers of kopen monteurs – net als bij professionele voetballers – weg bij de concurrentie. Harley-Davidson weet er alles van en doet met onder meer interessante opleidingen alles om hun technische mensen te behouden.
We zijn voor de gelegenheid op visite bij de Harley-Davidson University in Dordrecht. Monteurs die werken bij een Authorized HD-dealer uit bijna heel Europa krijgen hier een scala aan opleidingen met een centrale deler: de beroemde Amerikaanse V-twin. Doorloop elke training die hier – maar ook online – op het menu staat en je groeit langzaam door van monteur naar Master of Technology. Harley-dealers moeten hun medewerkers verplicht scholen en minstens één Master of Technology in dienst hebben.
Geef toe dat die laatste titel een stuk aantrekkelijker klinkt dan ‘sleutelaar’. Illustreert de aantrekkelijkheid van het woord Master de enigszins verdampte aantrekkingskracht van het vak van monteur? “Welnee!” Ed Anderson, de stuwende en energieke kracht achter de Harley-Davidson University, bewierookt het vak van monteur met verve: “Het mooiste beroep ter wereld!” Toch heeft ook deze ras-optimist weldegelijk het idee dat de interesse voor het beroep iets is afgenomen. “Daarom nodigen we hier ook altijd leerkrachten en studenten uit het technisch onderwijs uit. Bij die jongste gasten van bijvoorbeeld het Koning Willem I College gaat het vooraf altijd over een Hayabusa, maar als ze alleen al kennis maken met Harley-techniek is dat voor ons en hen mooi meegenomen. Zo’n bezoek werkt dus vaak positief en wakkert de liefde voor het vak aan.”
Volgens Anderson zijn de producten waaraan monteurs werken de kers op de taart. “Je sleutelt aan oude gebakjes, maar ook aan gloednieuwe motoren waarop de eigenaren terecht trots en zuinig zijn. Dat maakt het divers en uitdagend. Het gaat van elektronica tot puur ouderwets sleutelen inclusief zwarte nagels. Hier in Dordrecht staat alleen het nieuwste van het nieuwste.”
Bij de jonge studenten die de Harley-Davidson University vandaag en de komende drie dagen bemannen is er geen spoor van twijfel. Motoronderhoud is voor hen het mooiste vak ter wereld. En bij dit opleidingsinstituut is het fijn is om een technisch probleem te tackelen zonder dat een op zijn horloge kijkende chef-werkplaats gehaast de volgende motorfiets voor je naar binnen rolt. Dan is het hier – met de Foo Fighters beukend op de achtergrond – lekker relaxed sleutelen.
De deelnemers hier in Dordrecht zijn gefascineerd door techniek, werken al als monteur, beschikken minimaal over MBO-niveau, ademen Harley-Davidson (hebben zelf ook minstens twee Harley’s in het bezit) en zijn leergierig. Voordat ze hier in Dordrecht überhaupt welkom zijn hebben ze eerst allerlei online trainingen gedaan. Dat kan oplopen tot wel meer dan honderd modules. Al kan een module zoiets kleins zijn als een uitleg over de nieuwe tankdop van een Pan America.
Volgens Anderson is het in de schoolbanken en achter de werkbank vier dagen lang flink buffelen. “De training is vermoeiend, maar geeft genoegdoening. Er zit hier nooit iemand met tegenzin ook al krijgen ze elke avond huiswerk en elke ochtend een overhoring.” En passant onderwijst de Harley-Davidson University het werken in teamverband. “Ze sleutelen hier in teams van twee man. Als ’s avonds het door ons vakkundig onklaar gemaakte motorblok niet opnieuw draait, zakken het hele team van twee man. Er zakken daadwerkelijk ook wel eens mensen, of we geven mensen die met de hakken over de sloot overgaan het advies niet direct door te gaan met een vervolgopleiding, maar eerst meer praktijkervaring op te doen.”
De aanwezige monteurs hebben het voordeel dat hun werkgever ze ‘graag’ voor een paar dagen naar Dordrecht ziet vertrekken: Harley-Davidson verplicht scholing voor monteurs van officiële dealers. Er mogen alleen gekwalificeerde sleutelaars aan de dure motoren van klanten sleutelen. Bij iedere dealer moet dus ook minstens één ‘Master of Technology’ in dienst zijn. Deze Master is iemand die succesvol het hele scala aan opleidingen heeft afgerond. Als die persoon niet op de loonlijst staat, kan een Harley-dealer daadwerkelijk het dealerschap kwijtraken. De trainingen kosten de dealers niet de kop; de kosten van een training zijn grotendeels verdisconteerd in de aanschafprijs van een motorfiets. Geen wonder dat hier zo’n acht maanden per jaar klassen van tien à twaalf man druk in de weer zijn.
Dat laatste is mogelijk omdat de University beschikt over dertig motorfietsen en veertig motorblokken. Het opleidingsinstituut zit zo goed in het allernieuwste materiaal dat een heel enkele keer een spaarzaam onderdeel wordt ‘geleend’ voor een reguliere Harley-rijder omdat die anders te lang zonder motorfiets zit. Ouder ‘lesmateriaal’ gaat naar technische scholen zodat de leerlingen daar ook kunnen leren sleutelen aan de dikke Amerikaanse tweecilinders. Een uitzondering hierop volgt de elektrische Livewire, die vraagt eerst om een veiligheidstraining voordat iemand er überhaupt aan mag sleutelen.
Stroom is dus een verboden gebied, maar over elektronica hoef je de studenten niets te leren. De enkeling die ingefluisterd moet worden dat hij stalen bouten in een aluminium carter met een momentsleutel moet vastzetten, weet in negen van de tien gevallen wel alles van elektronica. Dat sluit goed aan bij de motoren die over steeds meer elektronica beschikken. Volgens Anderson willen de leerlingen direct het naadje van de kous te weten: “Waarom is er een update, hoe hebben ze die uitgevoerd en wat zijn de gevolgen? Die vragen zijn zelfs voor mij zo lastig dat ik ze vaak direct doorsluis naar de States.”
Als wij het leslokaal verlaten, staat de leerlingen nog twee dagen klassikaal onderwijs en één avond huiswerk te wachten. Het is aanpoten, maar iedereen doet er zijn voordeel mee. Klanten weten zich verzekerd van gekwalificeerde mensen die aan hun trotse bezit sleutelen. Monteurs blijven volledig bij de tijd, krijgen daardoor waardering en leren als vanzelf dat kennis macht is. Dat laatste zien ze soms terug in een aanbod van andere motorzaken om toch vooral over te stappen.
