Douro, Portugal
Denk je aan Portugal, dan komt al snel de Algarve bovendrijven, het walhalla voor de overwinterende pensionada. Het noorden van Portugal is beduidend minder populair onder toeristen, maar minder populair betekent zeker niet minder mooi. De adembenemende Douro-vallei wist zelfs een plekje op de Unesco Werelderfgoedlijst te veroveren. Terecht zo blijkt…
Jullie willen foto’s maken? Geen probleem hoor, we ruimen hier de boel wel even op. Hebben we meteen wat te kijken!” Nauwelijks uitgesproken, doen de drie (eigenlijk werkende) tuinprofi’s ook direct wat ze beloven. Bosmaaiers, helmen, laarzen en andere rondslingerende tuinonderhoudsattributen verdwijnen razendsnel in de geparkeerde 4×4’s. Vervolgens worden ook de voertuigen netjes uit zicht geparkeerd, zodat we volledig vrij zicht hebben op al het moois rondom ons heen. Ja, het wel extreem relaxte arbeidsethos van de Zuid-Europeanen blijft voor de gemiddelde, doorgaans licht gestreste Noord-Europeaan toch een wonderlijk fenomeen. Wat nog meer verbaast echter is het feit dat het betreffende terrein dat we met de motoren willen betreden, een idyllisch gelegen, Romaanse kerk uit de dertiende eeuw betreft. “Gewoon een rondje rond de kerk rijden, daarachter kunnen jullie dan een beetje kriskras door de tuin rijden”, leggen de monter geluimde bosmaaiergoden uit. Dan gaat het er hier te lande net even wat anders aan toe. Mocht je al toestemming krijgen voor een dergelijke exercitie, dan wel graag vooraf aanvragen bij de verantwoordelijke instanties. In drievoud gaarne! We nemen de uitnodiging dan ook met beide handen aan. Deze Portugezen hebben onthaasten bijna tot een ambacht verheven, zijn ook duidelijk in voor een kort babbeltje. “Ik heb nog een tijdje in Nederland gewerkt, ken de taal ook een beetje”, weet Juan te melden, ogenschijnlijk de voorman van het groepje tuinexperts. “Ajax”, is het eerstvolgende dat uit zijn mond komt. En daarmee zijn we dan direct bij het nummer één thema van Portugal beland: voetbal. Het daarbij aangeboden biertje van de nationale brouwer Super Bock slaan we, weliswaar met een klein beetje tegenzin, toch maar af. Er staan vandaag namelijk nog de nodige bochtenrijke kilometers op het programma. En met bochten, bedoelen we ook bochten. Met een korte pauze is echter niets mis, dus toch de helmen maar even af. Geeft ook even de tijd voor een korte terugblik.
We zijn hier voor een tweedaagse trip door het noorden van Portugal. Gewoon even kortstondig de winter ontvluchten. Vanmorgen beloofde onze gids João een mooie eerste dag, en een spectaculaire tweede. De doorgaans behoorlijk introverte Portugees mag je, zo zal later blijken, op zijn woord geloven. Hoewel, zelfs het begin is al redelijk spectaculair. Om zo licht mogelijk het vliegtuig in de kunnen, rijden we met huurmotoren en -outfits, hagelnieuwe KTM Adventures en al even smetteloze kleding om precies te zijn. Je zou je bijna een fabrieksrijder van de oranje brigade wanen.
Het plan de campagne van onze tweedaagse retraite is redelijk eenvoudig. Porto, de tweede grootste stad van Portugal, ligt in het noorden van het land. De rivier Douro mondt hier uit in de Atlantische Oceaan, nadat hij vanuit Spanje een nagenoeg horizontale lijn door het Noord-Portugese achterland heeft gekrast. Het grove plan: eerst ten zuiden, vervolgens ten noorden van het Unesco werelderfgoed gebied Alto Douro de mooiste uithoeken van de regio ontdekken. En niet te vergeten, de derde grootste rivier van het Iberisch schiereiland begint zijn leven in de Spaanse Sierra de la Demanda nog als Duero, pas vanaf de Spaans-Portugese grens gaat de stroom als Douro door het leven. Dat je ’t effe weet…
Water is dus het hoofdthema van vandaag, al was het alleen al omdat de Douro de eindbestemming van vandaag is. Veel sneller dan verwacht hebben we vanmorgen de regio Porto vervolgens achter ons gelaten om welkom te worden geheten door de nagenoeg verlaten straten op de hoogten van de Serra da Freita. Weidse vergezichten, fantastisch asfalt. En dan dient de eerste offroad passage zich aan, toch altijd wel weer een dingetje. Alleen al fantastisch omdat het hier nagenoeg overal nog gewoon legaal mag. En belangrijker misschien nog wel, sociaal ook geaccepteerd is. Geen waarschuwende of belerende vingertjes van wandelaars of andere weggebruikers, maar louter enthousiaste reacties.
Inspannend is het overigens ook, mede dankzij de behoorlijke temperatuur, die er al snel voor zorgt dat de keeltjes gesmeerd moeten worden. João en de andere gids Ricardo houden de pauze echter kort, wijzen met hun wijsvinger loodrecht omhoog richting hemel, waar zich duidelijk een weerbeeld van beduidend minder allooi aan het vormen is. Het tweetal is nog altijd Portugees ontspannen, maar ook resoluut. Op weg dan maar weer!
Wie met de motor al eens de mooiste delen van de Rijn of Moezel heeft ontdekt, en wie heeft dat niet, kan zich een goed beeld vormen van hoe het er hier rond de Douro uitziet. Zij het begrijpelijkerwijs met wat meer Zuid-Europese accenten. Een krachtige rivier, die zich in allerlei bochten een weg tussen de rotsen door baant. Wijnrank aan wijnrank op de belendende, zacht glooiende heuvels, waarbij het door de generaties heen opgebouwde wijnlandschap voelt als een ontspannen oase. Het is allemaal te danken aan de Romeinen, die de wijnbouw naar deze in de zomer hete en droge regio brachten. En daar zijn we ze nog dankbaar voor, goede wijngebieden zijn immers trotse bolwerken tegen politiek gezever, onrust, oorlogen en andersoortige negativiteit. Waarom? Omdat wijn troost brengt aan haar gebruiker, en ondanks de politieke stabiliteit en het feit dat we werkelijk helemaal niets te klagen hebben momenteel, kunnen we toch een beetje troost van dit legendarische port-gebied gebruiken. Aan de werkelijk pikzwarte hemel flitst de bliksem namelijk intenser en dondert de donder harder dan de bass tijdens een illegaal technofeest in een leegstaande fabriekshal. De ongenadig hard neerslaande regen formeert zich tot een ondoorzichtig watergordijn. Desondanks brengt het grandioze landschap ook onder deze extreme weersomstandigheden nog rijplezier in overvloed. De achterste cilinder van de KTM-twin warmt het achterste, de fameuze bochtenwals het gemoed. En zo is de dag sneller ten einde dan gewenst. Gelukkig wacht nog een mooie afsluiter: op naar de wijnproeverij!
Dag twee vormt een schril contrast met de eerste, wat weer betreft dan. Stralenblauwe hemel en in de ochtendzon glinstert een lome Douro, waarop de toeristenboten langzaam dobberen. En aan tafel een stel onrustige motorrijders die niets anders doen dan zich verheugen op een dagje actief rijden. Tijdens het ontbijt in Pinhão vertelt João over de meer avontuurlijke tijden van de port. Lang geleden brachten moedige schippers de hier geproduceerde port in speciale houten vrachtbootjes, rabelos genaamd, vanuit de Douro-vallei stroomafwaarts naar Porto. De rivier stroomt echter niet overal even rustig, maar herbergt ook diverse verraderlijke stroomversnellingen. Tot op de dag van vandaag doen dan ook talloze verhalen de ronde over verloren gegane schepen en vaten wijn, evenals natuurlijk de menselijke tragedies.
Die laatste gaan wij vandaag hopelijk niet meemaken, al willen we in het zadel wel een stukje geschiedenis schrijven. Al is het alleen maar voor ons eigen plakboek. Tijd om stof te gaan opwerpen met de KTM’s. Tientallen kilometers lang rijden we langs de boorden van de Douro temidden van de uitgestrekte wijnvelden. Op en neer over waanzinnige offroadpistes, legaal en fascinerend. Af en toe groet een boer ons vanaf de tractor, prachtig. Zolang je je maar aan de ongeschreven offroadwet houdt; ofwel bij tegenliggers, fietsers, voetgangers of ander verkeer, langzaam rijden. Gedrag dat steevast wordt beloond met een vriendelijke groet.
Ongeacht of je je hier nu op of naast het asfalt begeeft, de regio is overal even adembenemend. Onthaasten doe je hier vanzelf wel! Dus ‘muito obrigado’ Alto Douro, je bent prachtig en we komen zeker weer terug. Voor nu helaas, rest enkel nog de terugweg naar Porto. Hoewel helaas, ook deze route is weer gelardeerd met oneindig veel bochten, bovendien maakt de stad zelf de sier met een rijke historie en een ongekend aanstekelijke levendigheid. Een juweeltje kortom. Uiteindelijk parkeren we de motoren direct voor het hotel. Het werk zit er op, tijd om na te genieten op het terras met uitzicht op de fascinerende metalen boogbrug Ponte Luís I die de Douro overspant. De perfecte idylle om deze eigenlijk veel te korte trip waardig af te sluiten. Het imaginaire belevenissenboek heeft er weer een prachtig hoofdstuk bij!
