Reportage – Rouwmotor

“Een paar jaar geleden verzorgde ik het transport naar het crematorium van een bijna honderdjarige vrouw”, vertelt Mister Rouwmotor, Ron Hoogendijk, om te illustreren hoe divers zijn klanten zijn. “Ze had nooit iets met motoren, maar op haar 99e heeft ze vanuit het niets gezegd dat ze in een tweede leven absoluut Harley zou gaan rijden, want ze vond het geluid zo mooi. Haar kinderen hebben dat onthouden en regelden dat ze dan toch nog een keer op een Harley-Davidson reed. Hadden ze me maar een jaar eerder gebeld, dan had ik het zijspanbakje gemonteerd en haar met alle liefde rondgereden.” Het beroep van ‘chauffeur van een rouwzijspan’ is niet direct het gevolg van Hoogendijk’s beroepskeuzetest. “Na dertig jaar financiële dienstverlening was ik eigenlijk wel klaar voor mijn pensioen.

De Liberator inclusief websitenaam rouwharley.nl kwam in de verkoop rond de tijd dat ik mijn bedrijf verkocht. Ik ging puur voor die Harley uit 1942, maar de eigenaar stelde twee eisen bij de verkoop. Ik moest hem wegbrengen na zijn overlijden en ik moest doorgaan met uitvaarten. ‘Het zal wel’, dacht ik, ‘als ik die Liberator maar heb.’ En toen overleed de vrouw van een vriend en die wilde dat ik haar wegbracht… Zeg dan maar eens nee. Stiknerveus en met het zweet op mijn rug beleefde ik mijn vuurdoop.” Vreemd waren die zorgen niet, want van een Harley uit 1942 is zoals Hoogendijk het zelf zegt ‘de garantie wel vervallen’. Bovendien is er die vervloekte en complexe startprocedure van een Liberator voordat die überhaupt een klap geeft. “Iedere keer weer deed ik het in mijn broek als ik het ding moest aantrappen. Ik hoef mijn Liberator nooit op slot te zetten, want de procedure is zo lastig dat niemand hem aan de praat krijgt. Eenmaal gestart rookt, zuipt en stampt de Liberator erop los.”

Ondanks alle technische kopzorgen vindt Hoogendijk zijn eerste uitvaart niet eng en zelfs mooi om te doen. “Je bent niet bezig met de dood, maar iemands laatste wens in vervulling brengen. De reacties waren ook louter positief.” Bijna als vanzelf dienden zich nieuwe klanten aan en elke keer eiste dat het nodige van Hoogendijk’s zenuwen. “Elke uitvaart vroeg ik vooraf hoeveel kilometers ik moest rijden en hoopte ik dat het er maar een paar waren. Het is uiteindelijk nooit mis gegaan bij een uitvaart, maar wel op de terugweg. Je moet er niet aan denken dat het op de heenweg was gebeurd.” Tegelijk leert Hoogendijk dat er best iets mis mag gaan tijdens een serieuze aangelegenheid als een uitvaart. “Ooit sloeg ik nota bene in de sneeuw het verkeerde dijkweggetje in. Moest de hele stoet achter me keren op dat smalle gladde weggetje. Ik vreesde dat iedereen kwaad zou zijn, maar ze vonden het allemaal geweldig en noemden het een laatste geintje van de overledene.” Waar het optreden van zijn Liberator hem angst aanjaagt, doet zijn eigen rol dat niet. Een opleiding? Welnee, iemand naar zijn laatste rustplaats brengen is een vrij beroep en tot zijn onbegrip mag iedere ongetrainde motorrijder zo maar in het zadel van een zijspan kruipen. “Ik krijg best veel verzoeken of mijn zijspan te huur is, maar ze kunnen hem alleen huren met mij als rijder.”

Hoogendijk is een man van onderkoelde humor – “mijn grafgezicht past goed bij mijn beroep” –, maar die parkeert hij resoluut bij een uitvaart. “Bij een uitvaart zit ik in een rol en focus ik me op mijn rol. Die is om de overledene veilig, correct en eervol weg te brengen. Ik zwaai daarom ook niet terug naar zwaaiende motorrijders. Hun groet is voor de overledene, van mij krijgen ze een discreet knikje terug.” Een keer rijdt Hoogendijk met een lege kist – dus zonder lichaam – op het zijspan. “Toen zag ik pas hoe mensen op je reageren. Ik zag mensen bijna van hun fiets vallen van verbazing. In de Achterhoek en het noorden hebben ze meer respect voor een stoet. Daar zie je nog mensen afstappen en hun pet afdoen. In het westen maak ik dingen mee waarop ik niet kan reageren zoals ik graag zou willen. In mijn functie moet mijn reactie passend zijn”, zegt de boomlange Hoogendijk met de nodige spijt in zijn stem. Iemand wegbrengen voor zijn laatste rit is vanzelfsprekend een serieuze zaak en Hoogendijk handelt daar naar. “Mijn helm is uitgerust met een communicatieset zodat ik onderweg altijd bereikbaar ben als er iets verandert. In mijn banden zit Ride-on zodat ik geen lekke band kan krijgen. Alleen over het uitlaatgeluid hoef ik me nooit zorgen te maken, dat kan bij Harley-fans nooit genoeg zijn.

Bij een erehaag verwachten ze zelfs dat ik even extra lekker gas geef. Nog nooit hoorde ik of het iets minder mag.” Voor ons motorrijders klinkt het vrij logisch dat er zelfs bij je ‘laatste feestje’ even goed aan het gas geschroefd wordt. Omdat Hoogendijk ook een motorrijder in hart en nieren is, snapt hij dat als geen ander. Het geeft hem een voorsprong op bedrijven die wel het transport in de uitvaartbranche regelen, maar typische autorijders zijn. “Ik ben meer dan een chauffeur van een voertuig, ik begrijp de motorwereld. Uitvaartleiders zie ik moeite hebben om zich te verplaatsen in de wereld van de die-hard motorrijders. Bij een MC weet ik hoe het werkt. Voor uitvaartleiders is een motoruitvaart juist meestal een eerste ervaring in de motorwereld. Met inmiddels meer dan honderd keer ervaring met een motoruitvaart ben ik de vraagbaak voor de uitvaartleider, familie en club.”

Hoogendijk kwam enkele jaren geleden tot een conclusie. Omdat het hem niet duidelijk was of de Liberator het eindeloos vol zou houden – Hoogendijk heeft één tot vier klanten per week –, kwam er een tweede motorfiets. “Ik wilde een Harley met de stijl van een Liberator, maar dan modern. Vanwege de Springer-voorvork kwam ik uit bij een Heritage.” Waar zijn tweede rouwspan nog een vertrouwde naam op de tank had staan, staat er op het derde zijspan zowaar BMW. “Ik ben al mijn hele leven dol op Harleys, maar meer nog ben ik een motorman. Om contact te krijgen met de grootste groep motorrijders, koos ik voor een GS. Een beetje BMW-rijder wil echt niet op een Harley begraven worden. Andersom ook niet trouwens. Maar alles is beter dan zoals het vroeger ging. Als lid van de Harley-Davidson Club Nederland reed en rijd ik nog weleens met heel veel motoren achter een auto. Dat kan toch niet, tenzij het een bewuste keuze is. Je moet het leven afsluiten zoals het geleefd is. Daarom is het zo respectvol om dit te doen.”