Olie voor of na de winterstop verversen?

De ‘r’ zit weer in de maand en dat betekent dat de dagen korter worden, dat de temperaturen dalen én dat het voor sommigen binnenkort weer tijd wordt om de motorfiets klaar te maken voor de winterslaap. Maar elk jaar stellen motorrijders zich dezelfde vraag: kun je de motorolie nu het best vóór of na de winterstop verversen? We hebben gekeken naar wat er in de volksmond wordt gezegd, welke aanbevelingen experts doen – en waarom motorolie überhaupt moet worden ververst.

Wat men in de volksmond zegt

Er zijn twee kampen:

• Vervangen voor de winterstop: oude olie bevat vuil en verbrandingsresten. Wie zijn motorfiets maandenlang met deze olie laat staan, riskeert corrosie en afzettingen.

• Vervangen in het voorjaar: anderen vinden het beter om het seizoen direct met verse olie te beginnen, in plaats van deze maandenlang ongebruikt in de motor te laten zitten.

Het gevoel speelt hier vaak een grotere rol dan de techniek. Maar wat zeggen de experts?

Experts: vervangen voor de winterstop

Werkplaatsen en motorexperts zijn het er grotendeels over eens: de olie moet vóór de winterstop worden ververst. De reden hiervoor ligt in de chemische processen die in de oude olie plaatsvinden. Resten van brandstof, zuren en vocht kunnen tijdens de periode van stilstand metalen onderdelen aantasten en corrosie bevorderen. Met verse olie blijft de motor beschermd en schoon tijdens de winter. In het voorjaar volstaat meestal een korte controle voordat je weer de weg op gaat.

Waarom überhaupt de olie vervangen?

Motorolie is geen smeermiddel met een onbeperkte houdbaarheid. Met elke kilometer wordt het zwaarder belast:

• Hoge temperaturen leiden tot thermische veroudering.
• Roet en kleine metaaldeeltjes vervuilen de olie.
• Chemische resten van de verbranding veranderen de samenstelling.
• Als oude olie te lang in de motor blijft, verslechtert het smeervermogen en neemt het risico op schade toe.

Veroudert motorolie ook wanneer de motor stilstaat?

Motorolie veroudert niet alleen door het rijden. Zelfs in een stilstaande motor vinden processen plaats:

• Oxidatie: zuurstof uit de lucht verandert de moleculaire structuur.
• Afbraak van additieven: de speciale beschermende stoffen in de olie verliezen na verloop van tijd hun werking.
• Vochtopname: temperatuurschommelingen bevorderen condensatie in de motor.

Opgelet: oude olie kan de slijtage van motoronderdelen of de koppeling, de onverbrande koolwaterstoffen en het water niet meer onder controle houden. Na verloop van tijd zakken deze deeltjes naar het oliecarter en klonteren ze samen tot een modderige poel. Deze smurrie is dubbel gevaarlijk.

• Door het verminderde vrije volume van het oliecarter kan het oliepeil worden een verkeerde indruk geven: er zit minder olie in het systeem, maar toch wordt een vol oliepeil weergegeven.
• Het slib kan door de oliepomp worden aangezogen en belangrijke kanalen verstoppen.

De verse olie van voor de winterstop veroudert weliswaar in deze periode, maar de negatieve effecten vallen mee, omdat er nog geen verontreinigingen door het gebruik zijn binnengekomen.

De taken van motorolie in een motorfiets

Motorolie vervult vele essentiële functies in het hart van een motorfiets:

• Smering: het vermindert de wrijving tussen bewegende onderdelen en beschermt tegen slijtage.
• Koeling: het voert warmte af uit de motor en ondersteunt zo het koelsysteem.
• Reiniging: het voert vuildeeltjes, verbrandingsresten en slijtage af.
• Corrosiebescherming: het legt een beschermende film op metalen oppervlakken en voorkomt roestvorming.