Weten de heren wel dat ze zo geen goedgekeurde helm dragen?

In één week tijd gebruikte ik een winterpak met verwarmde handschoenen én motorjeans met doorwaai-jack. Het paasweekeinde leek immers hoogzomer, terwijl ik een week eerder in de Franse Auvergne op zondagochtend nog bij –5 °C op de Benelli TRK502X stapte voor een klappertandend ritje huiswaarts van bijna 1.000 kilometer.

Gelukkig kwam de temperatuur rond de middag wel op een graad of 10. En gelukkig gaf de duurtest-Benelli geen klap verkeerd, ondanks dat kilometervreten door zijn relatief beperkte topsnelheid van 160 km/uur niet zo zijn ding is; lekkere secundaire wegen liggen deze machine veel beter.

Motoragenten
De recordtemperaturen tijdens de paasdagen zorgden dus voor het andere uiterste. De motoren werden toen massaal van stal gehaald en zelfs de motoragenten hadden er goede zin van gekregen. Ik zag er zelfs een paar heerlijk met opengeklapte systeemhelm over ’s heren wegen rijden. Oei, zouden zij wel weten dat ze op dat moment helemaal geen goedgekeurde helm droegen? Het merendeel van de ‘klaphelmen’ is officieel immers alleen goedgekeurd als het kindeel gesloten is; slechts een paar systeemhelmen zijn ook goedgekeurd om open te gebruiken, zoals een Shark Evo en een Roof Boxer.

Dat kun je zien aan het ECE-keurmerklabel in de helm: bij open jethelmen staat hier de letter J op en bij een integraalhelm de letter P. En alleen als beide letters op het label vermeld staan, mag de helm dus gesloten én open worden gebruikt. Met alleen de vermelding P is ‘open rijden’ strikt genomen dus niet toegestaan, aangezien dit onveilig kan zijn door een plotseling dichtvallend kinstuk én omdat het opengeklapte (en boven de helm uitstekende) kindeel bij een ongeval juist voor letsel kan zorgen!

Kritiek
De levensduur van helmen was onlangs trouwens ook volop in het nieuws. De Telegraaf besteedde er aandacht aan en minister Cora van Nieuwenhuizen nam als fanatiek duopassagier (zie ook MotoPlus 11/2017) een aardige video op om motorrijders aan de start van het 2019-seizoen op wat punten te wijzen, waaronder die levensduur van de helm. Naar goed social media gebruik kreeg ze vervolgens volop kritiek van reaguurders die het allemaal uiteraard véél beter wisten. Toch ben ik blij met haar, nadat we jarenlang opgezadeld waren met verkeersministers die allergisch waren voor motorfietsen. Terwijl Cora samen met haar man bij de TT op het Isle of Man tenminste gewoon met haar tentje in een weiland naast de baan staat. Als minister moet zij natuurlijk de belangen van alle verkeersdeelnemers laten meewegen, dus het lijkt misschien of ze niet genoeg voor ons doet, maar dat verdient in mijn ogen toch enige nuancering.

‘Bromfietshelm’
Terug naar de levensduur van helmen: wettelijk is hierover niets geregeld. En met de komst van de glas- en koolstofvezel helmen en goede laklagen is de invloed van buitenaf een flink stuk minder dan vroeger, toen de polycarbonaat – een mooi woord voor plastic – helmen bijvoorbeeld slecht tegen zonlicht en opgeplakte stickers konden. Zo’n ‘bromfietshelm’ van weleer moet je anno 2019 niet eens in overweging willen nemen als je gaat motorrijden; in de wedstrijdsport zijn ze niet voor niets verboden!

In de motorsport geldt voor helmen trouwens een maximum gebruiksduur van vier seizoenen, mits onbeschadigd en geen zware crash meegemaakt. Bij de eerste wedstrijd krijgt een nieuwe helm altijd een speciale jaarsticker zodat direct zichtbaar is tot wanneer hij gebruikt mag worden.

Op de openbare weg kennen we zo’n systeem niet, maar wordt als vuistregel een levensduur van 5 tot 7 jaar gebruikt. Vooral het binnenwerk (de ‘piepschuim’ binnenschaal en de voering) slijt bij gebruik, waardoor de helm steeds minder goed past en langzaam zijn dempende werking verliest. Het zou mooi zijn als er ooit een automatische ‘levensduur-indicator-app’ voor je helm wordt uitgevonden, die afhankelijk van de productiedatum, het gebruik en de draagtijd aangeeft of een helm nog veilig gedragen kan worden. Zolang die nog niet bestaat, is het toch vooral een kwestie van gezond verstand. En van het optimaal beschermen daarvan!

Eric Bulsink,
Hoofdredacteur MotoPlus

(Foto: Jos @ FPS-Groningen/Flickr)