In maliënkolder op de motor?

Bescherming in motorkleding is onvervangbaar. Hoewel steeds lichter en dunner, vallen protectoren nog steeds op en ze zijn niet altijd modieus. Een nieuw materiaal van CalTech en NTU kan dat veranderen.

Het dragen van beschermende kleding op een motorfiets is geen optie, maar een must. Je lichaam is immers te waardevol. Het probleem: de kleine protectoren hebben altijd dezelfde vorm, hetzelfde volume en staan altijd ‘aan’. Wat als de protectoren alleen dan opvallen, wanneer ze daadwerkelijk hun functie uitoefenen?
Onderzoekers van het Californian Insitute of Technology en de Nanyang Technological University in Singapore hebben een lichtgewicht weefsel ontwikkeld (in de verte heeft het wel wat weg van een Middeleeuwse maliënkolder), dat eenmaal verstijft tot 25 maal zijn eigen gewicht kan dragen en enorme schokken kan opvangen. Ter illustratie: 25 keer het gewicht van deze schrijver is vergelijkbaar met dat van vijf Harley Tri-Glides van 577 kilo per stuk. Iedereen met een beetje wiskundig inzicht weet dan: dit spul kan iets.

Het weefsel is gemaakt van een driedimensionaal kettingnet. De afzonderlijke vormen, bestaande uit acht driehoekige vlakken, zijn daarbij met elkaar verweven. De ruimtes ertussen zijn vrij en de stof is flexibel. In een vacuüm verstrengelt de structuur zich echter en ondersteunt dan 25 keer het eigen gewicht in één enkele laag. Hier ligt een klein probleem voor het gebruik in motorkleding. Hoe wordt het vacuüm in een fractie van een seconde gecreëerd? De verstijving van de stof kan echter ook op een andere manier worden geactiveerd, en wel door een trekkracht op de structuur. Thermodynamische stoffen of zuiver mechanische trekkrachten creëren namelijk hetzelfde ‘verstijvingseffect’. Daarin zou een oplossing voor gebruik in motorkleding kunnen liggen.

In ‘stijve’ vorm  vervormt het weefsel slechts drie millimeter wanneer een stalen kogel van 30 gram het raakt met 10 km/uur. Zonder vacuüm of trekkracht zou dat 26 millimeter zijn. Dat klinkt op het eerste gezicht goed, maar of de kracht over de hele structuur wordt verdeeld of louter punctueel is, is niet gedocumenteerd.  Is het punctueel, dan zou het als protector al veel minder geschikt zijn.
De onderzoekers werken momenteel met een structuur van nylon. Die vervaardigen ze door middel van 3D-printen. Steeds betere lasercoatingprocedés maken het ook mogelijk aluminium als materiaal te gebruiken. Dat vergroot het beschermende effect nog verder. Het nieuwe weefsel is in eerste plaats ontwikkeld voor zaken die dicht op het lichaam worden gedragen. Protectoren zijn dan een mogelijkheid, maar denk bijvoorbeeld ook aan gebruik in de geneeskunde als gipsverband.

Het klinkt natuurlijk als sciencefiction om protectie te vervaardigen van dynamische materialen. De uitstraling van een maliënkolder is ouderwets, maar het kan muziek uit de toekomst zijn. Het gebruik van dit nieuwe weefsel in beschermende kleding voor motorrijders biedt in ieder geval ondenkbaar veel mogelijkheden, al lijkt de achilleshiel momenteel vooral te zitten in het activeren ervan. Veelbelovend is het desondanks!