Roadbook-tour – Vestingsteden
Tijd voor alweer de tweede roadbook-tour van 2024, en die staat helemaal in het teken van vestingsteden. Van de vijftiende tot en met de achttiende eeuw versterkten talrijke Nederlandse steden zich met muren, wallen en bastions tegen aanvallen van buitenaf. Wij rijgen een aantal ervan aan elkaar in deze prachtige tour!
Met Willemstad kent deze roadbok-tour een lekker exotisch klinkende startlocatie, ware het niet dat het niet de hoofdstad van Curaçao betreft, maar het gelijknamige, prachtige vestingstadje onder de rook van Rotterdam. Het stadje is gebouwd in opdracht van Willem de Zwijger, maar hij heeft de oplevering nooit meegemaakt, want een jaar eerder werd hij in Delft vermoord. We praten dan over het jaar 1585. Sindsdien is er weinig veranderd en de start is bij de haven, nabij het oude raadhuis.
Net voor je Geertruidenberg in rijdt, zie je een imposant bouwwerk. Dit is de Amercentrale die energie opwekt voor een groot deel van Zuid-Holland en warmte levert voor glastuinbouw, Geertruidenberg, Tilburg en Breda. Oorspronkelijk werd de centrale op kolen gestookt, maar sinds een paar jaar wordt er vooral biomassa gebruikt. Geertruidenberg is de tweede Brabantse vestingstad die we aandoen. De kinderkopjes van de Venestraat en het uitzicht op de Geertruidskerk geven een indruk hoe dit stadje er in de middeleeuwen uit heeft gezien. Wel moet je dan de auto’s wegdenken, die aan beide zijden van de straat staan geparkeerd.
Bij Dussen ga je voor de eerste keer een pontje op, en wel om de Bergse Maas over te steken. De pontjes zijn moderner geworden, want je moet betalen door een QR-code te scannen. Wel handig, want je hebt geen contant geld meer nodig. Al moet je wel je kenteken registreren. Tip: laat de website van de Bergsche Maas veren open staan, want je kunt hem bij de komende overtochten weer gebruiken.
Afijn, tijd voor het eerste MotoPlusPunt en dat bevindt zich in Almkerk, bij lunchroom Van Alles Wat. Hier is tevens een tankstation. Dus zowel de maag als de tank kan gevuld worden.
In het nieuwere deel van Woudrichem ligt een begraafplaats met twee opvallende, monumentale gebouwtjes. Dat zijn zogenaamde baarhuisjes, waar overledenen opgebaard lagen voor ze werden begraven. Ook om er zeker van te zijn dat ze echt dood waren. Het zijn de voorlopers van een mortuarium.
De route gaat over de stadswal en komt dan dicht bij de noordelijke grens van de provincie Noord-Brabant. Bij Woudrichem komen Zuid-Holland en Gelderland hier samen met Noord-Brabant. Dat is ook het punt waar de Maas uitkomt in de Waal en deze overgaat in de Boven-Merwede. Kortom een goed plek om een vestingstad te stichten.
Een opvallend bouwwerk uit die tijd is Martinuskerk, die goed zichtbaar is op het moment dat je door de stadswal rijdt. Bij Drongelen gaat de route weer over een pontje. De tocht voert vaak langs de rivieren en dat betekent ook veel leuke dijkweggetjes. Ook de uiterwaarden laten duidelijk zien dat je kort bij de rivier rijdt.
Al snel komt het volgende vestingstadje in zicht: Heusden. Het is jammer dat je dit stadje niet van boven kunt zien, want de typische puntige vormen van de vestingwerken zijn nog grotendeels intact. Van de overgebleven stadspoorten is de Weerpoort goed te zien vanuit het centrum.
Vervolgens is het tijd voor het Bernseveer, waarna je even verderop op het dorpje Well stuit, net voor Amerzoden. Daar rij je langs het slot Well, of Huis van Malsen. Deze waterburcht is nog steeds familiebezit, al is het geen adellijke familie die er woont. Bij Alem ga je voor de laatste keer het schip in, hier moet je overigens wel met pin of contanten betalen.
Al het water bij die pontjes maken dorstig. Daarvoor hebben we een MotoPlusPunt bij Tapperij Hertog Jan van Brabant in Lith opgenomen. Megen is een van de vestingsteden, ook al is het maar een klein dropje. Het was de hoofdplaats van het graafschap Megen en er stond een waar vestgingswerk. De gevangenpoort is een van de weinige dingen die daar nog zichtbaar van zijn.
Ravestein is ook weer zo’n typisch voorbeeld van een vestingstad. Dat zie je goed als je door een van de beide nog bewaarde stadspoortjes de binnenstad in rijdt. Je waant je echt terug in de tijd. De kinderkopjes versterken dat beeld nog eens extra.
Het kasteel van Ravenstein werk in 1818 volledig gesloopt nadat de stad deel uit ging maken van het Koninkrijk der Nederlanden.
De route eindigt in het centrum Grave. Daar zijn diverse leuke plekken om de tocht af te sluiten met een hapje of een drankje. Als je het goed treft, heb je uitzicht op de Maas om zo nog even het gevoel van de pontjes vast te houden.
