Interview Lee van Dam
Als een donderslag bij heldere hemel stond een paar maanden geleden plotseling Assen op de GP-kalender. En dan niet op de wegrace-kalender, maar op die van de Motocross. Op 30 augustus wordt er op het TT-circuit een motorcross Grand Prix gehouden! MotoPlus sprak met organisator Lee van Dam over deze plannen.
Voor heel veel mensen komt de naam Lee van Dam plotseling uit de lucht vallen, maar de 65-jarige Assenaar heeft al een en lange geschiedenis in de motorsportwereld als manager en organisator: “Dat begon allemaal in de jaren zestig met onze lokale Assense crossheld Wiebe Plötz. Hij reed met een H-nummer en mocht dus starten in internationale wedstrijden. In die tijd moest je dan als rijder zelf buitenlandse organisatoren benaderen voor een startplaats. Ik was toen een jaar of vijftien, zat nog op de HBS en was goed met talen. En Wiebe vroeg mij toen of ik wat brieven kon schrijven naar Franse organisatoren. Dat deed ik blijkbaar goed, want hij kreeg veel starts. En een jaar klopten er opeens veel meer crossers – tot en met toppers als Gerrit Wolsink, Ton van Heugten en Pierre Karsmakers – bij mij aan om voor hen wat buitenlandse wedstrijden te „regelen‟. Ik zat nog op school en had geen rijbewijs, maar als tegenprestatie mocht ik dan met één van hen meerijden naar zo’n buitenlandse wedstrijd. Ik leerde toen ook Gerard Klomps kennen, van het later ter ziele gegane motorblad Motorsport en kon zo voor hem weer mooie verslagen maken van die wedstrijden. Ik bleek ook aardige foto‟s maken en in 1967 maakte ik een hele mooie foto van Roger DeCoster, die door bijna alle Europese motorbladen gebruikt werd en waarmee ik zelfs een bijzonder prestigieuze Europese fotoprijs won!” “In die beginjaren deed ik veel werk in de zijspancross, vooral voor Ton van Heugten. Later raakte ik betrokken bij het Suzuki GP-team in de motorcross en had ik erg goede contacten bij British America Tobacco, kortweg BAT, die veel sigarettenmerken op de markt brachten. Tabaksponsoring mocht toen nog en bracht ook heel veel geld naar de motorsport. En zo werd ik later weer manager van onder meer Jurgen van den Goorbergh en onze lokale Asser zijspanheld Egbert Streuer. Die laatste heb ik dertien jaar begeleid en onder meer North State en Lucky Strike als hoofdsponsors aan hem gebonden. Dat waren gouden tijden voor de motorsport. Zo’n sponsor wil exposure, dat was toen niet anders dan nu. We hadden uitstekende samenwerkingen met landelijke media als De Telegraaf, Algemeen Dagblad en Studio Sport. Journalisten gingen op onze kosten mee naar de GP‟s en we hebben zelfs een keer direct na afloop van een gewonnen WK Egbert Streuer, Bernard Schnieders en het zijspan teruggevlogen naar Nederland, zodat ze nog diezelfde avond de hoofdgasten waren in Studio Sport, waar miljoenen mensen naar keken. In 1987 belde BAT mij op: ze wilden hun sigarettenmerken gaan promoten in Zuid-Amerika en daarvoor zouden ze wel een wegrace-GP willen organiseren. Een circuit hadden ze al gevonden, of ik dus de rest wilde regelen. Dat was toen nog de FIM Grand Prix in Goiania/Brasil. Daarna ben ik ingestapt in de MotoGP en zo hebben wij hier vanuit Assen met mijn bedrijf LDP International acht jaar lang de wegrace-GP van Brazilië georganiseerd in Rio de Janeiro. Vlogen we met 70 baco’s en mensen van de Dutch-TT naar Zuid-Amerika om daar hetzelfde kunstje uit te halen als hier in Assen.”
“Dat organiseren van grote evenementen is nog steeds een belangrijk onderdeel van mijn bedrijf, waar nu ook mijn dochter Hilde bij betrokken is en waar in de zomermaanden ongeveer twintig mensen voor werken. De Gamma Racing Day is met 80.000 toeschouwers één van onze grootste evenementen, verder zijn we bij de TT betrokken, regelen we sponsoring voor Dakar-teams en organiseerden we bijvoorbeeld de Bavaria City Racing F1-demo in Moskou en de Champcar- en Superleague Formula-series. Ook verzorgen wij voor Red Bull de productie van „Wings for Life Worldrun‟, een mega-hardloopfestijn. Op 3 mei 2015 klinkt op 35 verschillende locaties in 33 landen verspreid over 6 continenten op hetzelfde moment het startschot voor duizenden hardlopers. Met de opbrengst van deze run wordt wereldwijd dwarslaesie-onderzoek gesteund; in Nederland is de run in 2015 in Breda.”
Toch kwam Van Dam’s rentree in de motorcross voor velen als een volslagen verrassing. Van Dam: “Enkele jaren geleden heb ik bij de KNMV nog eens een plan ingediend om het ONK wegrace en het ONK motorcross opnieuw op de kaart te zetten met een goede uitstraling en een mooi motorsportprogramma op RTL of SBS. Daar is helaas niets mee gedaan, maar ik liep dus al over de Nederlandse motorsport na te denken, toen ik precies twee jaar geleden via mijn stadsgenoot Jan Postema werd benaderd door Giuseppe Luongo van motorcross-promotor Youthstream. Zij wilden graag een motorcross-GP op het TT-circuit houden. Ik ben dus met Luongo om tafel gaan zitten en heb ook diverse cross-GP’s bezocht. Het idee van een crossbaan op een wegracecircuit is niet nieuw en in 2013 was een soortgelijke GP op de Lauzitsring. Die flopte echter volledig, daar kon ik dus meteen zien hoe het niet moest: geen goed circuit, publiek ver weg van de baan, geen sfeer en vooraf ook nauwelijks reclame. Logisch dat er dan niemand komt, als het ook nog eens 38° is op de wedstrijddag. Natuurlijk ben ik ook naar traditionele GP’s geweest, zoals Valkenswaard. Dan ga je voor je gevoel dus dik twintig jaar terug in de tijd. Ik had de beste entreepassen, maar sjokte wel tot mijn enkels door de modder en moest door een trekker van het terrein worden gesleept. Dat wil je toch niet. Hoe denk je als sport dan ooit branchevreemde sponsoren aan te trekken? Je praat dan over multinationals die in elk voetbalstadion met alle egards en een eigen VIP-room worden binnengehaald. Motorcross heeft alles in zich om een grote mondiale sport te kunnen worden, maar dan moeten er wel stappen worden gezet. Dat ziet Giuseppe Luongo ook, maar het lukt hem zelf ook niet om sponsoren buiten de MX-wereld aan te trekken. Daarom wil hij een wedstrijd als straks in Assen zo graag. Zoals het nu gaat blijft motocross een ondergeschoven kindje, de sport moet echt naar een hoger nivo. Op een circuit als Assen hebben we eigenlijk alles om dat te kunnen doen. Een permanente accommodatie met vaste parkeerplaatsen, verhard rennerskwartier, vaste VIP-rooms, een stadionachtige baan met veel overzicht, professionele persruimte. Plus 50.000 zitplaatsen, deels zelfs overdekt. Eigenlijk hebben we in Assen maar één ding niet: zand. En de andere crossbanen in Nederland hebben maar één ding wel: zand. Maar die hebben verder dus helemaal niks, zodat alles daar voor één evenement in orde gemaakt worden. Dan blijft het behelpen.”
Toch werd het verhaal van Lee van Dam niet overal met open armen ontvangen door de crosswereld. Sterker nog: de reacties waren ronduit negatief. Schrok hij daar niet van? Van Dam: “Ach, als organisator ben je vergelijkbaar met een topsporter: je wordt pas achteraf gewaardeerd, als de prestatie geleverd is. De lange weg ernaar toe en hoeveel moeite alles heeft gekost ziet niemand. Maar vooral vanuit het zuiden van het land was men heel negatief. Heel erg jammer, want willen de motorcross juist een boost te geven, daar moet iedereen uit de crosswereld toch blij mee zijn? En dan maar kankeren dat er geen cross op tv is, dat er geen sponsors te vinden zijn en dat onze topper Jeffrey Herlings niet meetelt bij de Sportman van het Jaar-verkiezing. En ondertussen een initiatief als dit de grond in boren!? Maar ik laat me niet leiden door deze negatieve geluiden, al verlies ik de realiteit ook niet uit het oog. Wij gaan er alles aan doen om de motorcross-GP in Assen te laten slagen. Op de TT in Assen komt negentig procent van het publiek ook niet omdat ze wegracekenner zijn, maar ze komen uit traditie en voor de totale beleving, met optredens, kermis, nacht van Assen en de wedstrijden. Vanzelfsprekend zijn alle diehard motorcrossfans bijzonder welkom in Assen, maar we willen ook graag een breder publiek trekken. Daarvoor hebben we met de TT en de Gamma Racing Day – beiden kort voor de MXGP en beiden met meer dan 80.000 toeschouwers – goede promotiemogelijkheden. Als we toch eens 10% van die mensen kunnen verleiden om in augustus ook naar onze MXGP te komen, dan is het doel bereikt. Het eerste jaar mik ik heel reëel op 10.000 toeschouwers. Lukt dat niet: jammer en streep eronder. Lukt het wel, dan groeit er wat moois en hebben we over drie jaar het allergrootste motorcross-evenement ter wereld waar tot wel 50.000 mensen op af komen – de Motocross of Nations – in Assen. Dat durf ik nu al te garanderen!”
Achter de schermen is Van Dam al een flink eind op weg met zijn plannen voor de Asser MXGP op 29 en 30 augustus. Maar daarmee ligt er nog steeds geen crossbaan op het TT-circuit. Voor die baan van 1.600 meter – gepland in de GT-bocht, voor de hoofdtribune en deels over het rennerskwartier om het VIP-gebouw heen – is ruim 22.000 kubieke meter zand nodig, oftewel ruim 1.000 volle vrachtwagens. En aangezien het racecircuit maximaal twee weken beschikbaar is voor deze MXGP, kan de baan pas één week van te voren opgebouwd worden en moet nadien alles binnen één week weer opgeruimd zijn. Hoe gaat dat allemaal in zijn werk? Van Dam: “Toen de plannen vaste vormen begonnen aan te nemen en ook de Provincie Drenthe en de Gemeente Assen hun onmisbare steun toezegden, moest ik Luongo ervan overtuigen dat we wel een korte stadionachtige baan wilden aanleggen, waarbij we tussen het hoofdgebouw en VIP-gebouw doorrijden. Dat was voor mij een cruciaal punt, want ik wilde het compact en overzichtelijk houden. Toen Luongo accoord was, kon ik dus gaan zoeken naar zand. Maar de allereerste offerte die ik binnenkreeg bedroeg 420.000 euro. Oef! Tel daar nog even de huur van het TT-circuit voor twee weken bij op – ook een bedrag met vijf nullen – en je weet dat het eigenlijk bij voorbaat onbegonnen werk is. Maar ondertussen zegde Theo Verdegem met zijn Motorclub Assen en Omstreken wel de volledige medewerking toe en versoepelde Luongo zijn eisen. Wie denkt dat Luongo trouwens bizarre eisen stelt moet echt eens met Dorna gaan praten; dat is pas andere koek qua voorwaardes en financiën. Daar kwam bij dat we het zand voor de crossbaan opeens konden lenen van het Defensie-oefenterrein, pal naast het TT-circuit! En alle puzzelstukjes vielen helemaal mooi in elkaar toen ook Arcadis zich melde als partner. Dit toonaangevende ingenieursbureau met 2.300 medewerkers bouwt wereldwijd grote stadions en levert mega-oplossingen op het gebied van infrastructuur en milieu. Zij gaan de bouw van het crosscircuit begeleiden.”
De kans is groot dat Jeffrey Herlings een hoofdrol gaat spelen tijdens de motorcross Grand Prix in Assen. Met na Assen alleen nog de GP’s van Mexico en Amerika is het zelfs niet ondenkbaar dat Herlings juist in Assen straks zijn derde wereldtitel gaat veroveren! Dat zou een mooie kers op de taart zijn voor Lee van Dam. “Dat zou inderdaad geweldig zijn. Eerlijk gezegd zou ik persoonlijk ook dolgraag met Herlings aan de slag willen, die jongen heeft zoveel mogelijkheden in zo’n mooie sport. Natuurlijk, de 10.000 Nederlandse crossliefhebbers kennen Jeffrey, maar als ik hier nu de straat op loop en het tien willekeurige mensen vraag, kent niemand hem. Daar moet je aan werken. Zo’n jongen hoort bij Humberto Tan of Matthijs van Nieuwkerk aan tafel. Hij kan het idool van duizenden Nederlandse jongens en meisjes worden, maar dat gebeurt niet zomaar; je moet dat als sporter zelf ook willen. Maar zeker weten dat Jeffrey een hoofdrol gaat spelen voor deze MXGP in Assen. Daarvoor zijn we nu ook al volop promotieplannen aan het maken en in gesprek met grote partijen en sponsoren. De MXGP in Assen wordt straks een crossfestijn dat niemand wil missen!
