Hugo Pinksterboer – Blijven leren
Leuk, lezen over motorongevallen? Nee, niet echt. Zinvol? Toch wel. Van bijna elke crash kun je wat leren. En ja: van je eigen fouten leer je het meest. Maar van al die andere missers steek je ook heel wat op.
Vorig jaar verscheen het rapport ‘Dynamics of Motorcycle Crashes’, een verslag van een onderzoek waar zo’n 1.500 Europese motorrijders aan meededen, waaronder een kleine 300 Nederlanders. Vier internationaal opererende én motorrijdende onderzoekers gingen ruimschoots de breedte en de diepte in. Ze keken echt naar elk element van elke crash. Het resultaat? Ik weet dat niet iedereen het met me eens is, maar ik geloof er heilig in dat je beter en vooral veiliger rijdt als je beter weet wat er kan gebeuren. Dat houdt pas op, geloof ik even heilig, als je daar bang voor wordt.
Die angst heb ik gelukkig niet, snel vergeten momenten van overmoed en iets te vlot naderende obstakels daargelaten. Maar informatie verslind ik altijd, rauw of voorgekookt. Zo’n onderzoeksrapport, geloof me, is de rauwe vorm, compleet met tabellen en grafieken. Dus vat ik het maar even in grote stappen samen. Meest opvallende conclusie? Er lijkt geen enkel verband te bestaan tussen de ernst van de opgelopen verwondingen en de tijd dat mensen in het ziekenhuis lagen. Serieus. Onbelemmerd gasgeven dus? Nee, want de kans op een crash neemt natuurlijk aan alle kanten toe naarmate je harder rijdt. Wat die conclusie wél betekent is dat je ook bij een blokje om alert moet blijven, en zelfs als je stilstaat. Hoe vaak kijk jij in je spiegels als je voor oranje of rood remt? Ik ken inmiddels de beelden van iemand die dat niet deed en prompt door een appende automobilist van z’n sokken gereden werd. Ik las ook wat zo’n klap je kan kosten. Dus doe ik het nu wel. Als ik eraan denk.
Minstens net zo’n opvallende conclusie was dat meer dan een derde van de gecrashte motorrijders helemaal niet geremd had. Meer dan een derde. Niet geremd. Daar kun je zelf conclusies aan verbinden. De mijne? Los van je reactietijd, die altijd langer is dan je hoopt, zou het voor een deel een gebrek aan gezond wantrouwen kunnen zijn. Kijk jij altijd om je heen voordat je gas geeft bij groen? Ik wel, vaak. Doe je dat ook als je de vijfde bent die door groen gaat? Dat laatste doe ik niet. Deed ik niet. Tot ik las over een motorrijder die in die situatie gepakt werd. Ja, die automobilist reed wel heel erg laat door rood. Had die motorrijder nooit op gerekend. Dat doe ik dus nu wel. Als ik eraan denk.
Het onderzoeksrapport besteedt veel aandacht aan wat er na de crash gebeurde. Komt het verhaal natuurlijk meteen weer terug bij die snelheid: hoe snel je rijdt op het moment van de val is veel minder belangrijk dan wat je daarna tegenkomt. Je hoeft maar één keer een coureur onderuit te zien gaan om dat te snappen. Wat je tegenkomt, begint al helemaal bij het begin. Vaak is dat een auto. Bijna net zo vaak raak je die frontaal, waarbij je – au – over je stuur heen je motor verlaat. Dat die automobilist dan meestal de schuldige is, daar koop je verdomd weinig voor: het is het soort val dat het meeste letsel veroorzaakt. Het onderzoeksrapport maakt daar wel een vreemde zijsprong, geef ik toe. Het feit dat je jezelf bij zo‘n dreigende crash door ABS niet onderuit remt (lowsiders geven minder letsel!), vergroot de kans op een frontale aanrijding, stelt men. Mag ik kiezen? Dan hou ik het er toch maar op dat mijn ABS mijn kans op deelname aan een toekomstig ongevallenonderzoek ernstig verkleint. En daarbij weet ik, gesteund door ditzelfde onderzoek, dat dat alleen maar gaat gebeuren als ik dat systeem ook daadwerkelijk weet te gebruiken. Want als je met je ABS niet vol in de ankers durft te gaan, was de investering zonde van het geld. Cursussen zijn er genoeg. Doe het. Alsjeblieft.
