GP Wegrace Emilia Romagna, San Marino
Vijf ronden voor het einde van de zestiende grand prix van het seizoen 2021 werd Fabio Quartararo Frankrijks eerste MotoGP-wereldkampioen. Op dat moment reed de 22-jarige Yamaha-coureur in vijfde positie, 18,6 seconden achter leider Pecco Bagnaia. Maar toen de tot dan foutloos controlerende Italiaan volledig onverwacht onderuit ging, wist Quartataro dat de titel binnen was. Marc Marquez won de Grand Prix van Emilia Romagna voor zijn teamgenoot Pol Espargaro en de weer verbluffende Enea Bastini, maar ook Marquez wist: “Vandaag is het de dag van Fabio.”
‘De snelste man ter wereld op Misano’ werd Pecco Bagnaia zaterdags na zijn vierde pole position op rij nog genoemd door Luca Marini, zeer verrassend derde op de grid. Die snelste man deed met dalende temperaturen met de keus voor de harde voorband echter geen meesterzet maar maakte een catastrofale inschattingsfout, terwijl hij alle kansen had om de beslissing om de wereldtitel nog minimaal twee weken uit te stellen, tot de race in Portimao. Juist op het moment dat de achtervolgende Marc Marquez het hoofd in de schoot had gelegd, gleed Bagnaia onderuit. Zijn teamgenoot Jack Miller, als tweede gestart en aanvankelijk zijn rol als rugdekker voorbeeldig spelend, had zich 29 minuten eerder in dezelfde linkerbocht verkeken op de grip die de harde compound zou geven na vijf opeenvolgende rechter bochten. Toen Fabio Quartararo een kleine twintig seconden later voorbij de plek kwam, zag hij een rood wrak, en wetende dat Miller al uit de race lag, realiseerde de Fransman zich dat hij dankzij zijn voorsprong van 52 punten op Bagnaia niet meer in te halen zou zijn in de resterende twee races van 2021. Dat Marc Marquez op een circuit met voornamelijk rechter bochten een zeer belangrijke zege boekte, dat Pol Espargaro met zijn beste MotoGP-resultaat en zijn eerste Repsol Honda-podium met Marquez voor Honda’s eerste dubbel sinds Aragon 2017 zorgde en dat de als zestiende gestarte Enea Bastianini hem drie bochten voor het eind met een gewaagde inhaalactie de derde plaats nog ontnam, Fabio Quartararo kon er zich niet meer druk om maken – dit was de dag van ‘El Diablo’. De Fransman won dit jaar vijf races en stond in totaal tien maal op het podium en werd Yamaha’s eerste wereldkampioen sinds Jorge Lorenzo in 2015 – een zwaarbevochten kampioenschap waarvan men binnen Yamaha vanwege de giftige polemiek tussen Lorenzo, Valentino Rossi en Marc Marquez nooit volop genoot.
Quartararo liet de tranen de vrije loop. Na de finishvlag had hij aan de vele moeilijke momenten gedacht vóór het grootste succes uit zijn grillige carrière, een historisch hoogtepunt in de Franse motorsportgeschiedenis. Nooit had hij het voor mogelijk gehouden, omdat de diepe dalen en teleurstellingen talrijker waren dan de te schaarse hoogtepunten. Zijn vader, moeder en broer waren er bij in Misano; allen speelden zij een belangrijke rol in het leven van de Fransman die al vroeg als een uniek talent werd gezien. Makkelijk was het nooit geweest. Vader Etienne, zelf een voormalig 125 cc-kampioen, trok in de weekends met zijn jongste zoon langs de circuits, terwijl moeder en broer thuisbleven – de broer die met de kleine Fabio trainde omdat pa zei dat die te dik was. “Dus moest ik de hamburgers laten staan.” Een normale jeugd was het bepaald niet geweest, zei de nieuwe MotoGP-wereldkampioen. “Ik werkte op de juiste manier als kind. Die ervaring heeft me volwassen gemaakt. Ik ben nog maar 22 maar ik denk dat ik mentaal ouder ben. De volwassenheid die ik had toen ik mijn familie achterliet, was heel belangrijk. Maar het was niet makkelijk.”
Op zijn dertiende vertrok Quartararo namelijk alleen naar Spanje om daar een jaar later gekroond te worden tot Spaans kampioen, een titel die hij een jaar later verdedigde. Met dat bijzondere resultaat verdiende hij een plek in de grands prix; voor een te jonge dubbele Spaanse kampioen werd zelfs het reglement gewijzigd. Maar ondanks de harde leerschool van het Spaanse kampioenschap vielen zijn twee seizoenen in de Moto3 tegen, met maar twee podiums in 31 races, voordat hij in de anonimiteit dreigde te geraken in de Moto2. In Argentinië, net begonnen aan zijn tweede seizoen in de middenklasse, kwalificeerde de toen 18-jarige Quartararo zich als 28e. Die rampzalige Argentijnse grand prix van 2018 noemde hij het keerpunt in zijn carrière. “Daar werd ik wakker”, vertelde Quartararo. “Ik startte vlak voor de safety car en ik was bang dat hij me nog in zou halen. Dat was het moment waarop we zeiden ‘oké, mijn stijl werkt totaal niet in de Moto2. Misschien finish ik de komende paar wedstrijden wel heel slecht, maar het moet anders’. Vanaf dat moment finishte ik alle races in de top 11. Ik won in Barcelona, stond in Assen op het podium en dat leverde me een zitje op in de MotoGP. Argentinië 2018 was het dieptepunt, maar het was ook het moment waarop ik terug ben gekomen, tot nu, nu ik wereldkampioen ben.”
Wilco Zeelenberg geloofde als manager van het nieuwe Petronas Yamaha SIC-team in de kwalititeiten van de ruwe diamant – hoewel Quartararo zich tijdens de eerste test in Valencia 2018 afvroeg waar hij aan begonnen was. “Ik dacht ‘wat gebeurt hier’. Ik kon er niks mee. Zó veel vermogen. Nu vraag ik juist om méér. De eerste stapjes waren langzaam: de eerste dag zat ik op drie seconden, de tweede op twee. De test in Sepang was zwaar, maar tijdens de test in Qatar maakten we een gigantische stap en was ik tweede. Vanaf dat moment wist ik dat het goed zat.” Met een vijfde plaats in de eindstand werd Quartararo, de jongste polesitter ooit in de MotoGP, de beste nieuweling in de koningsklasse, dankzij onder meer zeven podiums en zes poles. Hij verdiende er binnen het Petronas-team een 2020-M1 mee. “Daar hebben we heel erg voor gepusht, maar aan het eind van het jaar was de 2019-machine beter”, bewees ook teamgenoot Franco Morbidelli, die er vice-wereldkampioen mee werd, terwijl Quartararo na een indrukwekkende seizoensstart met overwinningen in de eerste twee races, in de tweede helft van 2020 steeds verder terugzakte. Door de Covid-pandemie werd de 2020-machine nauwelijks verder ontwikkeld. Maar in zijn eerste jaar in het fabrieksteam, als vervanger van Valentino Rossi, merkte Quartararo dat de 2021-Yamaha wel degelijk een stap voorwaarts was. “Het gevoel aan de voorkant heeft me denk ik de wereldtitel gebracht. We weten dat we aan het vermogen moeten werken, maar dat gevoel dat ik heb met het remmen als ik wil passeren, is veel beter dan in 2019 en 2020. Zelfs vandaag, terwijl ik flink aan het worstelen was met de voorband, voelde ik me één met de machine en heb ik fijn gereden.” Of de Yamaha dan ook de beste machine van het veld was – met Rossi die als tiende afscheid nam van zijn thuispubliek en teamgenoot Morbidelli die als veertiende finishte? “Als je luistert naar de anderen, zou je zeggen van niet, maar ik vind ‘m niet slecht”, grinnikte Quartararo, die net als de andere Yamaha-rijders op vrijdag en zaterdag weer grote moeite had om acceptabele tijden te klokken op een natte baan. “We zijn wereldkampioen, dus ik mag blij zijn. Als we makkelijker kunnen inhalen en als we er meer vermogen bij krijgen, dán is het ook de beste motor.”
Voor de eerste keer in 2021 voelde Quartarro op de ochtend van de race de stress, de spanning en ook de adrenaline. Desalniettemin had hij de rust weten te bewaren – een groot verschil vergeleken met 2020, beaamde Quartararo. “Vorig jaar kwam ik in Valencia terug in de box en riep ‘hij wil niet sturen, niet remmen en niet accelereren’. Toen zei mijn crewchief ‘oké, nu ben je boos. Maar je moet me vertellen wat er aan de hand is, want dan kunnen we daar mee aan het werk’. Toen bedacht ik me dat hij gelijk had. Als je boos bent, kun je geen helder commentaar geven. Dit jaar heb ik ook wel momenten gehad dat ik kwaad was, maar ik heb altijd geprobeerd om rustig te blijven. Ik herinner me dat Maverick (Viñales, voormalig teamgenoot, red.) in Assen een halve seconde sneller was dan ik in de tweede vrije training. Maar ik bleef kalm en ik won de race. Als je merkt dat rustig blijven dat effect heeft, blijf je dat vanzelf. Ik denk dat daardoor dit jaar erg gegroeid ben. In de kwalificatie was ik maar vijftiende en ik had kunnen schreeuwen, vloeken en tieren. Ik wilde niet van alles riskeren en daarom stond ik daar. Maar vandaag ben ik wereldkampioen.”
Winnaar Marquez roemde de snelheid van Bagnaia en Quartararo, maar meende vooral dat de constante prestaties van de Fransman de doorslag hadden gegeven. “We hebben in alle races gescoord. Zelfs met mijn armpump-probleem in Jerez werd ik nog dertiende. Ik denk dat mijn constantheid hetzelfde is als in 2019, maar ik ben sneller geworden.” En dat niet alleen, meende Quartararo, ook zijn rijstijl had hij aangepast. De vergelijking met de vloeiend rijdende Lorenzo ging maar ten dele op, vond hij. “Ik wil niet als anderen zijn. Ik wil anders zijn. Mijn stijl lijkt op die van Jorge, maar ik denk dat ik agressiever ben. Als je kijkt naar hoe ik in 2019 reed, dan leek ik zelfs in snelle ronden langzaam. Nu, als ik aan het pushen ben, ziet het er ook snel uit. De laatste twee jaar is de Yamaha veranderd, je moet agressiever zijn. Zoveel overeenkomsten zijn er niet.”
De race in Mugello, de zesde wedstrijd van het seizoen, waar Bagnaia al heel vroeg voor hem crashte, zag Quartararo als het sleutelmoment van het jaar. Tien wedstrijden later nam hij de wereldtitel over van Joan Mir. “Als ik naar de speciale helm kijk, naar de machine, de champagne, het team, mijn familie en de speciale shirts, die bijzondere emotie na de race… dat vergeet ik mijn hele leven niet meer. Ik had me nooit kunnen indenken dat ik op mijn 22e wereldkampioen zou zijn. Een grote droom is uitgekomen. Daar moeten we maximaal van genieten.”
