Eerste Test SWM RS300R en 650R Dual

Drie jaar geleden werd het noodlijdende Husqvarna – toen onderdeel van BMW Motorrad – verkocht aan KTM. De fabriek in het Italiaanse Varese werd stilgelegd en het merk werd volledig geïntegreerd in de Oostenrijkse KTM-fabriek. Daarmee leek er weer een stukje Italiaanse motorindustrie ten dode opgeschreven, maar met de merknaam SWM op de tank en met geld van de Chinese gigant Shineray herrijzen de oude Huskies uit de as. Een eerste impressie van de nieuwe ‘oude’ enduro’s, die binnenkort al leverbaar zijn.

In februari 2013 ging de kogel door de kerk. BMW pakte zijn verlies en verkocht Husqvarna door aan Stefan Pierer van KTM. Het huwelijk tussen BMW en Husqvarna kende weinig geluk: de Duitsers die met hun straatmodellen het afgelopen decennium zoveel succes hadden, kozen met Husqvarna behoorlijk voor het verkeerde – theoretische – spoor, waardoor het merk in plaats van te groeien alleen maar kromp en in een heuse dip terecht kwam. Er werd nog wel een spiksplinternieuwe fabriek gebouwd aan de oevers van het Lago di Varese, maar dat weerhield de Duitsers er niet van om niet lang na de opening van die nieuwe productiefaciliteit het merk te verkopen aan KTM. Die vervolgens de productie in Italië meteen stil legden, de fabriek ontmantelde en de oude voorraden dumpte.
Rond die tijd was Ampelio Macchi – van 1987 tot 2002 baas van de ontwikkelingsafdeling bij Husqvarna en van 2003 tot 2010 in dezelfde hoedanigheid werkzaam bij de offroad-tak van Aprilia – in Italië bezig met de constructie van een kleine hybride-auto. Macchi: “In 2010 hield mijn baan bij Aprilia op te bestaan en ben ik enkele jaren werkzaam geweest met hybride auto’s. Bij een reis naar China leerde ik op die manier Daxing Gong, de president-directeur van Shineray, kennen. Het klikte tussen ons en toen begin 2013 Husqvarna werd verkocht aan KTM, zagen wij samen meteen mogelijkheden voor de productie van een nieuw motormerk in die nieuwe fabriek nabij Varese. Ik kon het gebouw in Biandronno, de inrichting en de intellectuele rechten – dat wil zeggen de rechten op de constructies van Husqvarna tot dat moment – van KTM kopen. Daarbij kwam 90% van het geld van Shineray en de overige 10% kwam van mijzelf.”
Maar hoe komt de naam SWM dan in beeld, er had dan toch ook wel Shineray op de tank kunnen staan? Macchi: “ Nee, we wilden er bewust een Italiaans merk van maken. Het grootste deel van het kapitaal komt weliswaar uit China, maar de fabriek staat in Italië, het design is Italiaans en de techniek stamt uit Italië. Dus van meet af aan wilden we een Italiaanse naam. Nu was de naam SWM vrij en dat stond ons aan. Die naam is ook mooi schoon, ze hebben een fraai verleden en geen twijfelachtige historie. Vandaar dat we dus voor SWM gekozen hebben.”
Maar hoe gaat de fabriek dan te werk. Vindt de productie echt in Varese plaats, of speelt Shineray daar een rol in? Macchi: “We maken voorlopig vooral gebruik van bestaande Husqvarna-techniek. We hebben 60 mensen aangenomen die voorheen ook in deze fabriek werkten. Zij kennen hier de weg en zij kennen ook de techniek van die Husqvarna-modellen die nu de basis vormen voor de eerste SWM’s. Daarnaast maken we ook grotendeels gebruik van de importeurs die voorheen de Italiaanse Husqvarna’s in de diverse landen op de markt brachten. In grote lijnen staat die organisatie immers al. Wat de productie van de enduro’s en supermoto’s betreft: de carters en de versnellingsbakken worden nu in China geproduceerd. De overige 90% wordt in Italië gemaakt of ingekocht bij gerenommeerde bedrijven. Voor de nieuwe retro-serie worden wel meer onderdelen in China geproduceerd.”
Gezien de relatief lage prijzen waarvoor de SWM’s nu in de markt worden gezet, lijkt de productie van onderdelen in China een slimme zet. Macchi: “Die lage prijs wordt vooral bepaald door het feit dat we nauwelijks ontwikkelingskosten hebben in deze eerste modelserie en we met maar 60 mensen in de fabriek werken. Bij BMW werkten er in dezelfde fabriek 340 mensen! En wij nemen met weinig marge genoegen. Met deze prijzen kunnen we overleven en ook toekomstige modellen financieren. De offroad- en supermotard-modellen komen op korte termijn op de markt, die productie is in juli gestart. En in november rollen de eerste retromodellen, de Gran Milano en de Silver Vase, van de band. Van die retro’s zijn er inmiddels 2000 bestelt! Verder komen we op de Eicma in Milaan met een 250 cc en een 340 cc wedstrijdenduro.”
Die laatste uitspraak van Macchi geeft ook al aan dat de zojuist geïntroduceerde SWM’s zeker niet als ‘hard-core’ terreinmachines gezien moeten worden, het zijn meer pure offroads, geschikt voor een zandpad, een bochtige asfaltweg en ook voor het stadsverkeer. Met als uiterst prettige eigenschap dat de prijzen tot wel 30% lager liggen dan voorheen bij Husqvarna het geval was. Rond de 7.000 euro koop je een volwaardige, in Italië geproduceerde offroad met Husqvarna-techniek. Zie het kaderstuk voor de specifieke prijzen.

De motoren borduren inderdaad zeer nadrukkelijk verder op de laatste Husqvarna’s uit Varese. Technisch kregen de SWM’s alleen een andere ECU voor de injectie (nu geleverde door Athena/GET in plaats van Mikuni). Verder zorgden ze voor en achter afgeveerd door Kayaba-vering (Husqvarna maakte veel gebruik van Sachs-vering) en zoals reeds genoemd stammen de carters en versnellingsbak voortaan uit China. Het is niet zo vreemd dat de nieuwe SWM’s dus vertrouwd aanvoelen: slank tussen de benen, een vlakke buddyseat, geslaagde ergonomie. Het is inderdaad alsof je op een TE630 van een jaar of vijf geleden stapt.
We starten de korte testrit op de RS300R en ook het rijgevoel is onmiskenbaar Husqvarna met veel tractie en een soepele motorloop. Hoe glad de ondergrond ook is, de DOHC-motor pakt soepel op en weet ook op het onverhard goed te versnellen. De wielen lijken wel aan de bodem te kleven, iets wat benadrukt wordt door de zachte vering.
In de bochten bijt het voorwiel zich regelrecht vast in de bodem, zodat je met deze Husqv… excuus SWM heel makkelijk korte lijnen binnendoor kunt rijden. De Kayaba-voorvork voelt daarbij prima aan. Het stoort geheel niet dat deze vork nog is uitgerust met de (goedkopere) open dempertechniek en geen closed-cartridge heeft. Hij veret gewoon prima, punt uit. En ook de Brembo-remmen werken goed met een sensibel aanspreken en goede doseerbaarheid.
Het 300 cc-blok voelt wel wat tam aan en trilt ook enigszins. Op wedstrijdniveau komt dit blok te kort als je hem naast de moderne 350-viertakten van KTM, Beta of Husqvarna zet. Maar zeker voor hobbyrijders is deze SWM – ook al gezien zijn prijs – een volwaardig alternatief.
En datzelfde geldt ook voor de SWM 650R Dual met zijn 57 pk sterke watergekoelde eenclinderblok. Geen echte wedstrijdmotor, maar wel een heerlijk rijdende offroad met een lekker dik motorblok in het vooronder en een hele scherpe prijs van 7690 euro inclusief kenteken. Het motorblok doet in deze vorm al bijna 20 jaar dienst en dat zegt ook wel wat over de betrouwbaarheid en de ‘ausdauer’. Als relaxte offroad werkt deze SWMprima. De dikke eenpitter draait opmerkelijk soepel en pakt erg goed op. Ampelio Macchi staat in de offroad-wereld bekend als een echte techneut en iemand die vooral voor kwaliteit gaat. Onder zijn technische leiding was Husqvarna jarenlang de te kloppen grootmacht in de endurowereld. En ook aan de nieuwe SWM’s merk je dat Macchi geen genoegen neemt met half werk. De afstelling met de nieuwe Athena/GET-software is enorm goed en de eencilinder levert al bij lage toeren, zonder stampen of hakken, vlot vermogen. De blokken draaien mooi rond en bonken niet zoals eencilinder vaak doen.
Met zijn soepele motorloop is de 650 Dual een prima motor voor alledag. Beetje offroad, beetje asfalt, beetje stadsverkeer, zelfs voor woon-werk-verkeer draait hij zijn hand niet om. Het feit dat de basistechniek al uit de vorige eeuw stamt, wil niet zeggen dat die anno 2015 niet meer zou functioneren. Integendeel, met de lage prijzen konden de SWM’s best tot een succesnummer uitgroeien, want naast de liefhebbers van de pure wedstrijdmachines zijn er ook genoeg mensen voor wie het best ietsje minder kan en mag. Macchi heeft het slim bekeken: waarom zou je het wiel elke keer opnieuw willen uitvinden?