MotoPlus 08 - 2021

YAMAHA YZR-M1 MOTOGP-RACER TECHNIEK TECHNIEK MOTOPLUS 81 duidelijk dat men zich bij de ontwikkeling vooral richtte op een optimale massacentra­ lisatie. De tank mocht dan ongeveer tien cen­ timeter korter zijn, hij was ook wat breder. En bovendien werd deze lager geplaatst. Dat zijn op het eerste oog misschien kleine aanpassin­ gen, voor de weg naar een optimale gewichts­ verdeling, ten faveure van de handling en een langere levensduur van de achterband, echter wel heel belangrijke.” Het frame van de MotoGP-Yamaha bestaat uit CNC-gefreesde (uit één blok) en vervolgens aan elkaar gelaste aluminium profielen. Een behoorlijk prijzige techniek, die echter heel kleine toleranties bij de productie toelaat en daarom heel gangbaar is in de motorsport. Bijkomend voordeel is dat de verschillende framedelen bij de doorontwikkeling van het chassis vrij gemakkelijk gemodificeerd kunnen worden. Neil Spalding heeft sinds het eerste prototype drie ontwikkelingsstappen bij het frame kunnen ontdekken. Onder meer te zien bij de wanddikte tussen de gefreesde groeven in het hoofdprofiel achter het balhoofd (zie foto pagina 82). “Dat is met name van invloed op de verdeling van de flex”, verheldert Spalding. “De Michelin-banden vragen om zo veel mogelijk framestijfheid in de lengterichting in verband met de remstabiliteit. Tegelijkertijd moet de zijdelingse stijfheid juist zo gering mogelijk zijn, om de band onder een hellingshoek te ontlas­ ten.”Die verdeling van de flex is een kunst op zich en blijft hét geheim van de verschillende fabrikanten. Om de concurrentie zo min moge­ lijk informatie over de strategie en het concept te geven, voorziet Yamaha haar frames van een matzwarte kleur. Dat maakt het namelijk moei­ lijker om de framecontouren te volgen. vandaag een bijna legendarische status. In vergelijking met zijn voorganger was de update van de 2020-M1 net zo groot als de overstap naar de 1.000cc-machines in 2012. Voor meer vermogen kreeg de M1 een grotere luchtinlaat in zowel de kuip als door het bal­ hoofd. De plus aan vermogen betekende echter ook dat versnellingsbak en versnellingsbakhuis moesten worden versterkt. Daardoor paste het blok echter niet meer in het toenmalige frame. “Yamaha heeft midden 2019 in Brno met het eerste prototype van de 2020-M1 getest. Ze probeerden er verschillende posities van de tank, waarvan het merendeel van het volume zich onder het zadel bevindt”, blikt MotoGP-techniekexpert Neil Spalding terug. “Het was Maverick Viñales en de fabrieks-Yamaha: goed voor één zege, maar helaas was de combinatie niet constant genoeg. Aan het eind van het seizoen worstelde de M1. Bij de swingarm vertrouwt het gros van de concurrenten inmiddels op koolstofvezel (ofwel carbon in de volksmond). Yamaha heeft deze weg ook geprobeerd, zowel Viñales als Rossi zijn echter weer op aluminium overgestapt. “Ook hier wordt continu gewerkt aan de stijfheid. Hierin kan men variëren door de vorm van de uitsparing tussen het boven- en onderprofiel aan te passen”, weet Spalding. “Sinds kort plak­ ken ze daar een dunne carbonplaat overheen. Deze dient niet als versteviging, maar is puur bedoeld om de vorm van de uitsparing ver­ borgen te houden voor de concurrentie. Het blok is eveneens een product van jaren­ lange evolutie. Sinds het aantal blokken dat per seizoen mag worden gebruikt elf jaar geleden werd beperkt, zet Yamaha in op twee separate oliecircuits: voor het blok zelf en voor de versnellingsbak. Zo kan er voor beide doel­ einden heel specifieke olie worden gebruikt en wordt er daarnaast minder vuil ‘uitgewisseld’. Ook de elektrische ‘steek-startmotor’ hebben de ingenieurs verder geperfectioneerd. Deze wordt nu via een fijne vertanding op zijn plaats gefixeerd, terwijl hij in de schacht via een zeskant en Hirth-vertanding aan de tussenas wordt gekoppeld. Zeldzame aanblik: onder het kuipwerk bevindt zich specialistische en dure tech- niek. De frameprofielen en het carter zijn uit één blok aluminium gefreesd, de standaard momenteel in de MotoGP. De conceptueel bepaalde hoge bochtensnelheid van de M1 geniet tot op de dag van vandaag een bijna legendarische status. »